Co to jest oszczędzanie?

Różne są motywy oszczędzania pieniędzy. Czasem boimy się, że w przyszłości wystąpi sytuacja, w której niezbędne będą środki pieniężne w wysokości większej niż bieżące przychody, z kolei innym razem chcemy usamodzielnić się lub zrealizować swoje plany i marzenia. Bez względu na to, co skłoniło nas do odkładania gotówki lub pomnażania kapitału, każdy jest świadom, że konto oszczędnościowe nigdy nie powinno świecić pustkami.

Co to jest oszczędzanie?

Oszczędzanie jest to gromadzenie środków pieniężnych. Jeśli oszczędzamy, to rezygnujemy z korzyści, które możemy osiągnąć teraz na rzecz osiągania wyższych profitów w przyszłości. Oszczędzanie pozwala zabezpieczyć swoją przyszłość finansową w sytuacji spadku dochodów.

Proces oszczędzania można prowadzić na kilka sposobów:

• ograniczenie kosztów – sukcesywnie ogranicza się ilość wydawanych pieniędzy (najlepsze efekty daje minimalizacja kosztów stałych);
• wzrost przychodów – stale dąży się do maksymalizacji uzyskiwanego przychodu.

By oszczędzać możliwie jak najwięcej, warto połączyć obie powyższe metody. Starając się zmaksymalizować różnicę pomiędzy przychodami a kosztami, dobrze jest prowadzić regularną kontrolę wydatków oraz znać całkowite przychody w danym okresie. Tylko w ten sposób dowiemy się, czy nasze działania przynoszą pożądane efekty.

Na co warto oszczędzać?

Ile ludzi na świecie tyle różnych pobudek, aby oszczędzać. Wielu po wejściu w dorosłość zbiera na mieszkanie, po powiększeniu rodziny na zmianę auta, a po zachorowaniu na ciężką chorobę na wyleczenie. Można by tak w nieskończoność wymieniać powody odkładania konsumpcji w czasie, ale i tak każdy kolejny będzie można przypisać do jednej z czterech podstawowych grup. Oto najczęstsze motywy, dla których oszczędzamy:

• motyw przezornościowy – pieniądze odkładane są celem sfinansowania nieprzewidzianych nagłych wydatków w przyszłości (fundusz awaryjny lub finansowa poduszka bezpieczeństwa). Do tej kategorii zalicza się także oszczędzanie na emeryturę;
• motyw konsumpcyjny – środki odkładane są z myślą o zakupie droższych dóbr trwałego użytku w przyszłości (np. oszczędzanie na mieszkanie lub na samochód);
• motyw transakcyjny, płynnościowy – odkładane pieniądze pomogą w utrzymaniu płynności finansowej oraz regulowaniu bieżących i przyszłych zobowiązań;
• motyw spekulacyjny – celem oszczędzania jest zwiększenie wartości odłożonych środków poprzez ulokowanie ich w instrumentach finansowych lub biznesach.

W każdym z tych przypadków oszczędzanie co miesiąc ma swój ukryty głębszy sens.

Metody na oszczędzanie pieniędzy

Jest wiele metod na zaoszczędzenie trochę grosza. Niektóre z nich pozwalają zaoszczędzić małe sumy, z kolei inne dużo większe. Uwagę należy poświęcić zarówno jednym, jak i drugim, bo grosz do grosza, a będzie kokosza, jak mówi stare polskie przysłowie.

Skuteczne sposoby na oszczędzanie pieniędzy to m.in.:

• wynegocjowanie podwyżki;
• zmiana pracy na lepiej płatną (podniesienie kwalifikacji, przekwalifikowanie się, przeprowadzka do innego miasta);
• podjęcie dodatkowego zatrudnienia;
• inwestowanie kapitału;
• obniżenie kosztów zamieszkania;
• ograniczenie kosztów transportu;
• redukcja kosztów stałych;
• korzystanie z promocji;
• oszczędzanie na jedzeniu (rzadsze jadanie na mieście, wykorzystywanie produktów do końca);
• rozsądne podróżowanie (szukanie okazji wakacyjnych);
• regularne odkładanie określonej sumy pieniędzy.

Oczywiście metod na oszczędzanie pieniędzy jest znacznie więcej. Każda z nich jest dobra, jeśli prowadzi do powiększenia oszczędności.

Produkty bankowe ułatwiające oszczędzanie pieniędzy

Jedną z najpopularniejszych form lokowania środków jest rachunek oszczędnościowy. Praktycznie każdy bank ma takowy w swojej ofercie. Oprocentowanie na rachunkach oszczędnościowych jest różne i w dużej mierze zależy od wysokości stóp procentowych, ale także wewnętrznej polityki finansowej banku.

W większości przypadków konto oszczędnościowe założyć można bez wychodzenia z domu, np. bankowość internetową lub przy pomocy aplikacji mobilnej. Wystarczy jedynie mieć w danym banku założony rachunek osobisty, aby otworzyć bezpośrednio z nim powiązany rachunek oszczędnościowy. Zwykle prowadzenie takiego rachunku nic nie kosztuje, tak samo, jak i przelewy na niego z konta osobistego są bezpłatne. Ale za to w drugą stronę – przelewając pieniądze z konta oszczędnościowego na konto osobiste trzeba już zapłacić, co ma zniechęcić nas do korzystania z nich.

Alternatywą dla konta oszczędnościowego jest lokata bankowa nazywana także terminową. Jest to forma depozytu oferowanego przez instytucje finansowe. Z punktu widzenia klienta lokata to produkt inwestycyjny, z kolei bank w ten sposób pozyskuje kapitał.

Oprocentowanie lokat podobnie jak i oprocentowanie rachunku oszczędnościowego zależy od wysokości stóp procentowych, a dokładniej stopy redyskontowej. Wyróżnia się lokaty odnawialne i nieodnawialne. W drugim przypadku po zakończeniu okresu trwania lokaty środki zwracane są na konto jej właściciela, a w pierwszym lokata automatycznie się odnawia. Lokata terminowa to jedna z najbezpieczniejszych form oszczędzania pieniędzy – co prawda nie można na niej zbyt wiele zarobić, ale z drugiej strony nie da się też stracić.

Oblicz swój zysk na lokacie - wykorzystaj do tego Kalkulator lokat.

Jak rozpocząć oszczędzanie?

Jedno jest pewne – najlepiej nie odkładać tego na później. Nawet jeśli fizycznie nie możemy teraz odłożyć żadnych środków, możemy podjąć działania, które do tego doprowadzą.

Zacznijmy od przeanalizowania wszystkich wpływów i wydatków. W momencie, gdy dowiemy się, na co dokładnie przeznaczamy pieniądze, bez problemu będziemy mogli wskazać wydatki, które nie są nam niezbędne do życia i które możemy z czystym sumieniem wyeliminować.

W tym celu spiszmy wszystkie koszty stałe takie jak czynsz za mieszkanie, rachunki za prąd, wodę, gaz, internet i telefon, a także wszystkie inne opłaty, jakie co miesiąc ponosimy. Przeanalizujmy rachunki z ostatniego miesiąca i przejrzyjmy historię płatności na koncie w banku. Tyle na początek wystarczy, aby oswoić się z kontrolowaniem budżetu.

Oszczędzanie na wszystkim nie jest łatwe – z niektórych rzeczy może być trudno zrezygnować. W chwili, gdy zobaczymy, że nasze trudy przynoszą pozytywny skutek, a suma pieniędzy w banku jest coraz wyższa, będzie coraz prościej.

Oszczędzanie a inwestowanie – na co się zdecydować?

Jedną z najczęściej wybieranych przez Polaków form gromadzenia kapitału jest lokowanie środków na lokatach bankowych. Ryzyko takiej formy inwestycji jest wręcz znikome – wystarczy stosować się do zasad kreślonych w regulaminie banku i instrumentu finansowego, a po zakończeniu okresu trwania lokaty odsetki trafią na nasze konto. Z niskim ryzykiem wiąże się też niewielki zysk.

Ci, którzy chcą dużo zarobić, powinni rozważyć skorzystanie z innych form gromadzenia kapitału, niż lokata bankowa. Do najpopularniejszych należą:

• Indywidualne Konto Emerytalne (IKE) – dobrowolna forma ubezpieczenia społecznego w Polsce stanowiąca tzw. III filar emerytalny;
• fundusze inwestycyjne – zbiorowe inwestowanie środków pieniężnych przez członków funduszu;
• papiery wartościowe – zakup papierów wartościowych celem ich odsprzedaży;
• obligacje skarbowe – wykup obligacji skarbowych od państwa (małe ryzyko);
• nieruchomości – lokowanie kapitału w nieruchomości celem zarabiania na jej wynajmie lub odsprzedaży z zyskiem;
• udziały lub akcje w spółkach niepublicznych;
• wybrane aktywa materialne np. kruszce, dzieła sztuki, samochody, antyki.

Nie zapominajmy o tym, jak ważne jest systematyczne oszczędzanie. Oczywiście nie opłaca się trzymać pieniędzy w przysłowiowej skarpecie, ale im więcej środków uda nam się odłożyć, tym więcej później będzie można zainwestować i w efekcie więcej zaoszczędzić.