Dewaluacja to potężne narzędzie polityki gospodarczej, które może pomóc krajowi w trudnej sytuacji finansowej, ale wiąże się również z ryzykiem inflacji i osłabienia siły nabywczej obywateli.
- Dewaluacja definicja – to celowe obniżenie wartości waluty przez bank centralny w systemie stałego kursu walutowego.
- Dewaluacja a deprecjacja – dewaluacja to administracyjne działanie, deprecjacja wynika z naturalnych zmian rynkowych.
- Dewaluacja w Polsce – obecnie niemożliwa ze względu na płynny kurs złotego, ostatnie przypadki miały miejsce w latach 80. i 90.
- Skutki dewaluacji – wzrost eksportu, ale także inflacji i kosztów życia.
- Wpływ na kredyty – dewaluacja może zwiększać koszty kredytów walutowych i długu zagranicznego.
Sprawdź nasz kalkulator walutowy >>
Dewaluacja – co to jest i kiedy się ją stosuje?
Dewaluacja waluty to celowe, administracyjne obniżenie wartości pieniądza krajowego względem innych walut. Decyzję o jej przeprowadzeniu podejmują władze monetarne, najczęściej bank centralny, w systemie stałego kursu walutowego.
Państwa decydują się na dewaluację w celu:
- Poprawy bilansu handlowego – tańsza waluta zwiększa atrakcyjność eksportu i ogranicza import, co redukuje deficyt handlowy.
- Zmniejszenia długu publicznego – dewaluacja długu powoduje, że długi zaciągnięte w krajowej walucie stają się relatywnie tańsze do spłaty.
- Pobudzenia wzrostu gospodarczego – osłabiona waluta sprzyja wzrostowi produkcji i zatrudnienia.
Przykład dewaluacji:
Chiny były wielokrotnie oskarżane o celowe osłabianie swojej waluty w celu zwiększenia konkurencyjności eksportu. W 2016 roku Bank Centralny Egiptu obniżył wartość funta egipskiego o 14% wobec dolara amerykańskiego, aby ograniczyć działalność czarnego rynku walutowego.
Zobacz: Kredyt w walucie - na co uważać? >>
Dewaluacja a deprecjacja – czym się różnią?
Często mylonym pojęciem z dewaluacją jest deprecjacja waluty. Dewaluacja to administracyjne obniżenie wartości pieniądza w systemie stałego kursu walutowego, natomiast deprecjacja to naturalny spadek wartości waluty wynikający z mechanizmów rynkowych w systemie płynnego kursu walutowego.
Dewaluacja vs. deprecjacja – kluczowe różnice:
| Cecha | Dewaluacja | Deprecjacja |
|---|---|---|
| Jak dochodzi do zmiany? | Decyzja władz monetarnych | Naturalne wahania rynkowe |
| Wpływ na gospodarkę | Celowe osłabienie waluty | Może wynikać z różnych czynników ekonomicznych |
| Przykłady | Chiny w 2016 r., Egipt w 2016 r. | Spadek wartości złotówki w wyniku kryzysu |
Dewaluacja pieniądza w Polsce – czy miała miejsce?
Kiedy była dewaluacja w Polsce? Ostatnie duże dewaluacje miały miejsce w latach 80. i na początku lat 90., gdy gospodarka przechodziła transformację. Po wprowadzeniu płynnego kursu złotego w 2000 roku dewaluacja złotego stała się niemożliwa, a jego wartość kształtuje rynek.
Dewaluacja złotówki obecnie nie jest możliwa, ponieważ Polska stosuje system płynnego kursu walutowego. Zmiany wartości złotego względem innych walut wynikają więc z mechanizmów rynkowych i można je określić mianem deprecjacji złotego, a nie dewaluacji.
Jak dewaluacja wpływa na kredyty i długi?
Dewaluacja ma duże znaczenie dla osób posiadających kredyty i zobowiązania walutowe.
- Dewaluacja kredytu – dla osób mających kredyt hipoteczny lub gotówkowy w walucie obcej dewaluacja krajowego pieniądza oznacza wzrost rat kredytu. Przykładem może być sytuacja frankowiczów w Polsce – gdy złoty tracił na wartości, raty kredytów we frankach szwajcarskich rosły.
- Dewaluacja długu – obniżenie wartości krajowej waluty sprawia, że dług publiczny denominowany w tej walucie staje się łatwiejszy do spłaty.
- Dewaluacja a kredyt walutowy – osoby zadłużone w walutach obcych, takich jak dewaluacja euro czy dewaluacja dolara, mogą ponieść znaczne straty przy spłacie zobowiązań.
Negatywne skutki dewaluacji
Chociaż dewaluacja może poprawić bilans handlowy i pobudzić gospodarkę, ma również negatywne konsekwencje:
❌ Wzrost cen importowanych towarów – droższe paliwa, elektronika, leki.
❌ Wyższa inflacja – import staje się droższy, co napędza wzrost cen.
❌ Ograniczenie siły nabywczej obywateli – dewaluacja zmniejsza wartość pieniądza, co oznacza, że można kupić mniej za tę samą kwotę.
❌ Wzrost kosztów obsługi długu zagranicznego – kredyty w obcych walutach drożeją.
W skrajnych przypadkach dewaluacja może prowadzić do wojny walutowej, gdy inne kraje również osłabiają swoje waluty, co wywołuje chaos na rynkach finansowych.
0 Komentarze