Stawka POLONIA to temat, który regularnie powraca w kontekście reformy wskaźników referencyjnych i zastąpienia WIBOR-u. Choć nie stała się jego bezpośrednim następcą, wciąż odgrywa istotną rolę w systemie finansowym i polityce pieniężnej NBP. W artykule wyjaśniam, czym jest stawka POLONIA, jak się ją oblicza i do czego służy w 2025 roku.
Najważniejsze informacje:
-
Stawka referencyjna POLONIA to średnie oprocentowanie jednodniowych depozytów międzybankowych, ustalane przez NBP.
-
W przeciwieństwie do WIBOR-u opiera się na rzeczywistych transakcjach, a nie deklaracjach banków. Choć nie znalazła zastosowania przy produktach takich jak kredyt hipoteczny, nadal pełni istotną funkcję w analizach rynku finansowego.
-
Nie zastąpiła WIBOR-u – tę funkcję w 2023 roku przejął wskaźnik WIRON.
-
POLONIA nadal służy jako benchmark dla rynku pieniężnego i narzędzie w analizach polityki monetarnej.
Co to jest stawka POLONIA?
Stawka referencyjna POLONIA (ang. Polish Overnight Index Average) to średnia ważona stawka oprocentowania jednodniowych depozytów w złotych na polskim rynku międzybankowym. Oblicza ją codziennie Narodowy Bank Polski (NBP) na podstawie rzeczywistych transakcji zawieranych przez banki.
🔍 Stawka POLONIA NBP – definicja:
Średnia stopa procentowa, po której banki udzielają sobie nawzajem pożyczek na jeden dzień (overnight). POLONIA odzwierciedla realne warunki rynkowe – a nie jedynie deklaracje banków, jak w przypadku historycznego WIBOR-u.
Kto ustala stawkę Polonia?
Za publikację stawki POLONIA odpowiada NBP – Narodowy Bank Polski, który publikuje ją codziennie w serwisie „NBP Statystyka pieniężna i bankowa” ok. godz. 17:00. Dane oparte są na rzeczywistych transakcjach overnight zrealizowanych przez banki komercyjne.
W skrócie:
-
źródło: NBP (National Bank of Poland),
-
podstawa: rzeczywiste transakcje międzybankowe,
-
termin: 1 dzień (overnight),
-
forma publikacji: codziennie na stronie nbp.pl.
Stawka POLONIA a WIBOR – czym się różnią?
WIBOR i POLONIA to dwa różne wskaźniki referencyjne – oba ważne, ale funkcjonujące na innych zasadach.
| Cecha | POLONIA | WIBOR (np. WIBOR 3M) |
|---|---|---|
| Oparta na | Faktycznych transakcjach overnight | Deklaracjach banków (do 2023 r.) |
| Okres | 1 dzień | 1M, 3M, 6M itd. |
| Ustalana przez | NBP | GPW Benchmark |
| Zmienność | Niska, powiązana z polityką NBP | Wyższa – zależna od rynku |
| Cel użycia | Rynek międzybankowy, statystyka | Kredyty hipoteczne, obligacje, leasing |
📌 W 2025 roku WIBOR został formalnie zastąpiony przez WIRON w większości nowych umów kredytowych – jednak wciąż istnieje potrzeba monitorowania alternatywnych wskaźników, jak właśnie POLONIA.
Czy stawka POLONIA może zastąpić WIBOR?
Teoretycznie tak – ale praktycznie już nie. W 2023 r. Polska formalnie rozpoczęła proces wygaszania WIBOR-u i zastąpienia go wskaźnikiem WIRON, który – podobnie jak POLONIA – opiera się na rzeczywistych transakcjach, ale obejmuje szerszy zakres danych (depozyty, transakcje repo, certyfikaty).
Dlaczego POLONIA nie została wybrana?
-
dotyczy tylko depozytów overnight,
-
nie odzwierciedla dłuższego kosztu pieniądza,
-
nie była uznawana za wystarczająco reprezentatywną dla sektora detalicznego.
💬 NBP oficjalnie podkreśla, że POLONIA nadal pełni ważną funkcję jako wskaźnik referencyjny dla instrumentów krótkoterminowych i wciąż jest elementem systemu polityki pieniężnej.
Jakie znaczenie ma stawka POLONIA w 2025 roku?
W 2025 roku stawka referencyjna POLONIA jest nadal publikowana przez NBP, ale jej zastosowanie ma głównie charakter statystyczny i analityczny.
W praktyce służy:
-
jako benchmark dla krótkoterminowych instrumentów rynku pieniężnego,
-
do obliczania oprocentowania niektórych depozytów międzybankowych,
-
jako narzędzie w analizach polityki monetarnej (np. przy decyzjach RPP o stopach procentowych).
📌 Aktualna wartość stawki POLONIA w lipcu 2025 wynosi: 4,91% (dane na 21.07.2025)
Ile wynosi stawka POLONIA za granicą?
To często zadawane pytanie – jednak warto podkreślić, że stawka POLONIA jest indeksem wyłącznie dla polskiego rynku i nie ma bezpośredniego zastosowania za granicą.
Natomiast w raportach międzynarodowych (np. publikacjach EBC, BIS) można znaleźć:
-
odniesienia do stawki POLONIA jako elementu polityki NBP,
-
porównania z zagranicznymi stawkami overnight (np. ESTR – dla strefy euro, SOFR – dla USA).
Czym jest stawka POLONIA dla przeciętnego inwestora lub kredytobiorcy?
Dla osoby posiadającej kredyt hipoteczny, lokatę lub konto oszczędnościowe stawka POLONIA nie ma bezpośredniego wpływu – to raczej element „kuchni bankowej”.
Ale:
-
pośrednio wpływa na rynkowe stopy procentowe,
-
jest analizowana przez banki centralne i ekonomistów,
-
może być punktem odniesienia przy emisjach obligacji korporacyjnych lub skarbowych.
Podsumowanie – stawka POLONIA w 2025 roku
Stawka POLONIA to referencyjna stopa procentowa dla jednodniowych depozytów międzybankowych, obliczana codziennie przez NBP. Choć nie zastąpiła WIBOR-u, nadal pełni ważną rolę w polskim systemie finansowym. Jest wiarygodna, stabilna i powiązana bezpośrednio z polityką monetarną Narodowego Banku Polskiego.
Dla zwykłego użytkownika jest to wskaźnik raczej pośredni – ale dla rynku to fundament codziennej wyceny krótkoterminowego pieniądza.
2 Komentarze