Stopa referencyjna NBP – czym jest i jak wpływa na gospodarkę oraz Twoje finanse?

  • 14 Maj 2025 | 09:58
  • 5 min. czytania
  • Komentarze(0)
Stopa referencyjna to jedno z kluczowych narzędzi, którym posługuje się Narodowy Bank Polski (NBP) w celu kształtowania polityki monetarnej kraju. Zrozumienie jej roli jest istotne, zwłaszcza w kontekście zmieniających się stóp procentowych, które mają wpływ na wysokość kredytów, oszczędności oraz ogólną sytuację gospodarczą. W artykule wyjaśnimy, czym jest stopa referencyjna, jakie ma znaczenie w kontekście banków i kredytobiorców oraz jak kształtują się aktualne prognozy.
Stopa referencyjna NBP – czym jest i jak wpływa na gospodarkę oraz Twoje finanse?

Z tego artykułu dowiesz się:

Więcej

Stopa referencyjna NBP to kluczowy wskaźnik w polskiej polityce monetarnej, który ma wpływ na gospodarkę, kredyty i oszczędności. W artykule omówiliśmy, czym jest stopa referencyjna, jej wpływ na gospodarkę oraz prognozy na przyszłość. Oto najważniejsze informacje:

  • Stopa referencyjna NBP to stopa procentowa ustalana przez bank centralny, która ma wpływ na kredyty w tym kredyty gotówkowe, kredyty hipoteczne, lokaty i inne produkty finansowe w Polsce.

  • WIBOR i stopa referencyjna to różne stopy procentowe, przy czym WIBOR dotyczy rynku międzybankowego, a stopa referencyjna jest ustalana przez NBP.

  • Obecna stopa referencyjna wynosi 5,25 %, a jej zmiany są podejmowane przez Radę Polityki Pieniężnej w odpowiedzi na inflację i sytuację gospodarczą.

  • Prognozy wskazują na dalsze zmiany stóp procentowych, z możliwymi obniżkami o 1,25% w 2025 roku, co wpłynie na koszty kredytów i ogólną sytuację finansową Polaków.

Czym jest stopa referencyjna?

Stopa referencyjna to stopa procentowa, którą NBP ustala w ramach swojej polityki monetarnej. Jest to kluczowa stopa, po której banki komercyjne mogą pożyczać pieniądze od banku centralnego. Stopa referencyjna stanowi punkt odniesienia dla wielu innych stóp procentowych w Polsce, w tym stopy lombardowej czy depozytowej. W praktyce oznacza to, że wysokość stopy referencyjnej wpływa na koszty kredytów, lokat i innych produktów finansowych.

Jaka jest aktualna stopa referencyjna?

Aktualna stopa referencyjna jest ustalana przez Radę Polityki Pieniężnej NBP, która spotyka się regularnie, aby ocenić sytuację gospodarczą i podjąć decyzje w sprawie zmian stóp procentowych.

Aktualnie stopa referencyjna NBP wynosi 5,25 %.

Całkowity koszt kredytu – co zawiera i o czym musisz pamiętać?
Zobacz więcej

Czy WIBOR i stopa referencyjna to to samo?

WIBOR (Warsaw Interbank Offered Rate) i stopa referencyjna NBP to dwie różne stopy procentowe, choć są ze sobą powiązane. WIBOR to stopa procentowa, po której banki pożyczają sobie nawzajem pieniądze na rynku międzybankowym, a jego wysokość jest uzależniona od wielu czynników, w tym od stopy referencyjnej NBP. Stopa referencyjna NBP to natomiast narzędzie, którego celem jest kształtowanie polityki monetarnej kraju, podczas gdy WIBOR wpływa głównie na kredyty i pożyczki oferowane przez banki. WIBOR jest więc bardziej "rynnową" stopą, zmieniającą się w zależności od podaży i popytu na rynku międzybankowym, podczas gdy stopa referencyjna jest ustalana przez bank centralny na podstawie celów ekonomicznych.

Jak wyliczyć stopę referencyjną?

Stopa referencyjna jest ustalana przez Radę Polityki Pieniężnej NBP na podstawie analizy sytuacji gospodarczej w kraju. Podstawą jej wyznaczenia są dane dotyczące inflacji, wzrostu gospodarczego, a także sytuacji na rynkach finansowych. Decyzja o wysokości stopy referencyjnej podejmowana jest na podstawie celów inflacyjnych i stabilności cen, które NBP stara się osiągnąć w średnim okresie.

W praktyce oznacza to, że stopy procentowe w Polsce są ustalane przez bank centralny, a ich zmiany mają na celu wpłynięcie na wzrost lub spadek inflacji, a także na ogólną sytuację gospodarczą. Zmiany stopy referencyjnej wpływają na koszty kredytów, inwestycje i oszczędności w Polsce.

Stopa referencyjna NBP – prognozy

Prognozy na 2025 i 2026 rok wskazują na dalsze zmiany w stopach, które mogą mieć istotny wpływ na kredyty, oszczędności i ogólną sytuację finansową Polaków.

Prognozy Piotra Bielskiego, szefa analiz ekonomicznych w Santander Bank Polska, wskazują na istotną zmianę w przewidywaniach dotyczących stóp procentowych w Polsce. Według jego prognoz, do końca 2025 roku stopa referencyjna NBP osiągnie poziom 5%, co oznacza wzrost w stosunku do wcześniejszych założeń, które przewidywały stopę na poziomie 4,5%. Taki wzrost oznacza, że NBP będzie kontynuować działania zmierzające do stabilizacji inflacji i wzrostu gospodarczego, ale w bardziej ostrożnym tempie niż pierwotnie zakładano. Jest to reakcja na wciąż wysoką inflację oraz konieczność kontrolowania presji cenowej w Polsce.

Z kolei eksperci INB Research in Poland prognozują inne podejście. Zgodnie z ich przewidywaniami, w maju 2023 roku, NBP zdecyduje się na dalsze obniżki stóp procentowych o 0,50 pkt proc. To wciąż reakcja na wcześniej obniżoną inflację oraz potrzebę pobudzania gospodarki po trudnym okresie pandemicznym. Co więcej, w całym 2025 roku eksperci INB Research spodziewają się, że skala obniżek wyniesie aż 125 punktów bazowych (czyli 1,25%). Taki scenariusz sugeruje, że bank centralny może zdecydować się na kontynuowanie łagodnej polityki monetarnej, aby wspierać wzrost gospodarczy i spadek bezrobocia, zwłaszcza w kontekście wciąż niepewnej sytuacji w globalnej gospodarce.

Prognozy wysokości stóp procentowych
Zobacz więcej

Co to oznacza dla gospodarki i kredytów?

Obniżenie stóp procentowych ma bezpośredni wpływ na wiele aspektów życia finansowego Polaków. W przypadku dalszych obniżek, jak przewidują eksperci z INB Research, możemy spodziewać się obniżenia kosztów kredytów, w tym kredytów hipotecznych i konsumpcyjnych, co z kolei może wpłynąć na większą dostępność kredytów dla gospodarstw domowych oraz wzrost konsumpcji. Z kolei wzrost stopy referencyjnej do 5% w prognozach Piotra Bielskiego może oznaczać bardziej stabilną politykę kredytową, ale również wyższe oprocentowanie kredytów, co wpłynie na ich koszt dla osób zaciągających pożyczki w nadchodzących latach.

Dodatkowo wpływ na decyzje inwestycyjne Polaków może mieć także prognozowany wzrost stopy referencyjnej, gdyż wyższe stopy procentowe będą bardziej atrakcyjne dla inwestorów szukających bezpiecznych form lokat w bankach. Takie zmiany mogą wpłynąć na dalszy rozwój rynku nieruchomości, który jest w dużej mierze uzależniony od kosztów kredytów hipotecznych.

Stopa lombardowa a stopa referencyjna NBP

Stopa lombardowa to stopa procentowa, po której banki mogą pożyczać pieniądze od NBP, wykorzystując jako zabezpieczenie papiery wartościowe. Jest to jedna z ważniejszych stóp procentowych obok stopy referencyjnej. Zmiany w stopie lombardowej mogą wpływać na płynność finansową banków oraz na wysokość stóp procentowych, które są oferowane klientom indywidualnym.

Warto zauważyć, że stopy lombardowa i referencyjna są ze sobą ściśle powiązane. Zmiana stopy referencyjnej może wpłynąć na wysokość stopy lombardowej, a tym samym na koszty kredytów i pożyczek w Polsce.

Podsumowanie

Stopa referencyjna NBP jest jednym z kluczowych narzędzi w polityce monetarnej Polski, mającym wpływ na koszty kredytów, oszczędności oraz sytuację gospodarczą w kraju. Zrozumienie jej roli i monitorowanie zmian w stopach procentowych pozwala lepiej zarządzać finansami osobistymi, zwłaszcza jeśli posiadasz kredyty zmiennoprocentowe. Regularne śledzenie decyzji NBP pomoże również w przewidywaniu przyszłych zmian w gospodarce i dostosowywaniu swojej strategii finansowej.


Dodatkowe źródła:

https://nbp.pl/polityka-pieniezna/decyzje-rpp/podstawowe-stopy-procentowe-nbp/

https://strefainwestorow.pl/gospodarka/przewidywania-posiedzenie-rpp-maj-2025

https://helpfind.pl/aktualnosci/finanse/prognozy-stop-procentowych-nbp-na-lata-2025-2026-co-nas-ceka-w-polsce

Data publikacji:
14 Maj 2025

0 Komentarze

Wpisz komentarz (od 5 do 5000 znaków)

Dziękujemy!

Twój komentarz został dodany. Po akceptacji, zostanie wyświetlony na stronie.

Podobne artykuły