Co to jest kapitalizacja odsetek? Gdzie napotkamy skapitalizowane odsetki?

Kapitalizowanie odsetek następuje zwykle na koniec okresu trwania lokaty. Moment, w którym otrzymasz swój zysk, zależy zatem od tego, na jaki okres umieściłeś pieniądze. W jaki sposób wyliczana jest kapitalizacja odsetek? W dalszej części tekstu poznasz wszystkie informacje niezbędne, by w pełni zrozumieć zjawisko kapitalizacji.

Czym jest i na czym polega kapitalizacja odsetek?

Przy rozpatrywaniu różnych ofert lokat czy kont oszczędnościowych klienci najczęściej biorą pod uwagę ich oprocentowanie, czyli wysokość stopy procentowej, według której od twoich oszczędności będą naliczane odsetki. Stawka oprocentowania to jednak jeszcze nie wszystko. Kapitalizacja odsetek również wpływa w sposób bezpośredni na wysokość zysków ze wspomnianych produktów bankowych. W jaki sposób? 

Kapitalizacja odsetek jest to dodanie odsetek, które do końca danego okresu wypracował kapitał. Dzięki temu bazowa suma się powiększa i mimo tej samej stawki oprocentowania zysk na koniec kolejnego okresu będzie wyższy, ponieważ zostanie od momentu kapitalizacji wyliczony od większej podstawy. Od rodzaju kapitalizacji odsetek i wysokości oprocentowania zależy, jakie zarobki przyniesie lokata bankowa.

Podsumowując raz jeszcze, czym jest kapitalizacja: biorąc pod uwagę umówioną z nim częstotliwość, bank obliczy odsetki od twojego kapitału i następnie dopisze je do niego. Powiększy się więc automatycznie kwota bazowa, która będzie brana pod uwagę przy kolejnym obliczaniu odsetek w ramach zaplanowanej kapitalizacji. Liczba kapitalizacji w roku jest zależna od długości trwania lokaty.

Szczególny rodzaj stanowi kapitalizacja ciągła, czyli okresowe naliczanie odsetek od środków złożonych na koncie lub lokacie terminowej.

Kapitalizacja prosta i złożona. Czym się różnią?

Kapitalizację odsetek można podzielić na prostą i złożoną. Kapitalizacja prosta występuje, gdy podstawą naliczania jest kapitał początkowy, a odsetki nie podlegają oprocentowaniu. Kapitalizacja złożona ma zaś miejsce, gdy podstawą naliczania jest kapitał początkowy i wygenerowane odsetki. Kapitalizacja złożona roczna jest zatem najczęściej korzystniejsza dla inwestora.

Warto też wspomnieć: Zerwanie lokaty. Zobacz, jakie mogą być konsekwencje zlikwidowania lokaty

W jaki sposób wyliczana jest kapitalizacja odsetek?

Aby zrozumieć, jak odbywa się w istocie kapitalizacja odsetek na lokacie, warto przedstawić to w postaci formuły. Wzór na ową kapitalizację można przedstawić w poniższy sposób:

K= K0* (1+r/m)mn

Przy czym kolejne oznaczenia należy interpretować następująco:

• K – kapitał końcowy, rozumiany jako oszczędności powiększone o obliczone odsetki, jeszcze przed odjęciem podatku od zysków kapitałowych;
• K0 – kapitał początkowy, czyli kwota, jaką wpłacasz na lokatę bankową;
• m – liczba kapitalizacji w ciągu roku – jeśli jest to roczna kapitalizacja odsetek, to m = 1, a jeśli kwartalna kapitalizacja odsetek, to m = 4;
• n – czas trwania inwestycji, będący wielokrotnością okresów kapitalizacji;
• r – nominalna stopa oprocentowania w skali roku.

Przy częstym naliczaniu odsetek, czyli przy ich częstej kapitalizacji, zaczyna działać zasada procentu składanego. O co w tym chodzi?

Polega ona na tym, że odsetki z pierwszego okresu kapitalizacji dopisywane są do salda lokaty i w kolejnym okresie na zysk automatycznie pracuje już dla ciebie większa kwota – kapitał początkowy z dopisaną kwotą wypracowanych w danym czasie odsetek. Procent składany i kapitalizacja to w zasadzie pojęcia tożsame.

Gdzie spotkamy się z kapitalizacją odsetek? Czy zawsze na niej zyskamy?

Najczęściej kapitalizacja odsetek stosowana jest na lokacie bankowej, ale nie tylko. Powszechnie używana jest ona także w przypadku kont oszczędnościowych i wyliczania od powierzonych bankowi środków finansowych na takim rachunku. Możesz spotkać się jednocześnie z kapitalizacją odsetek w ramach Indywidualnych Kont Emerytalnych (IKE).

Kapitalizacja odsetek nie zawsze będzie jednak dla Ciebie korzystna. Niekiedy może działać na Twoją niekorzyść. Będzie tak przy kapitalizacji odsetek kredytowych, które to mogą się mnożyć, gdy spóźniasz się za spłatą swojego zobowiązania. Kapitalizacja odsetek karnych działa dokładnie na tych samych zasadach, co w przypadku lokaty. Oznacza to, że kapitalizacja odsetek zwiększa obciążenie kredytowe.

Jak często naliczana jest kapitalizacja odsetek? Jaki zysk może nam zagwarantować?

Chcesz wiedzieć, ile zarobisz na lokacie z kapitalizacją odsetek na koniec okresu jej trwania albo z częstszym dopisywaniem zysków? Możesz obliczyć własną kapitalizację odsetek – kalkulator z pewnością ci w tym pomoże.

Częsta kapitalizacja jest korzystniejsza niż naliczenie odsetek na sam koniec trwania lokaty. To, jak dużo zarobisz na depozycie z częstą kapitalizacją, zależy od wielu czynników: oczywiście od samej częstotliwości kapitalizacji, ale też od kapitału na lokacie i wysokości jej oprocentowania.

Stosunkowo wysokie oprocentowanie nie pozwoli dużo zarobić, jeśli suma bazowa lokaty będzie niewielka. Najwięcej zysku przyniesie ci depozyt z dużą sumą bazową, częstą kapitalizacją i wysokim oprocentowaniem.

Częstotliwość kapitalizacji w każdym banku, który zaoferuje ci założenie lokaty terminowej lub konta oszczędnościowego, może wyglądać inaczej. Standardem jest kapitalizacja jednorazowa, dokonywana na koniec okresu trwania depozytu, ale może ona być również:

• roczna,
• półroczna,
• kwartalna,
• miesięczna,
• tygodniowa,
• dzienna.

Najczęściej banki naliczają odsetki od złożonych im depozytów rocznie lub jednorazowo. Taka jednokrotna kapitalizacja jest dla nich najtańsza, ponieważ muszą wówczas wypłacić klientowi najmniej odsetek. Nie dziwi zatem fakt, że kapitalizacja dzienna występuje bardzo rzadko. Co więcej, lokata z dzienną kapitalizacją odsetek jest produktem stosunkowo nowym. Obecnie lokatę z dzienną kapitalizacją można znaleźć w ofercie Getin Bank. 

Zdecydowanie częściej występuje w ofercie banków kapitalizacja miesięczna. Stanowi ona częsty wybór inwestorów, którzy nierzadko zastanawiają się, co będzie lepsze: kapitalizacja miesięczna czy roczna? Zazwyczaj w starciu tym wygrywa właśnie kapitalizacja miesięczna, choć trzeba zaznaczyć, że nie jest to reguła, ponieważ istotne znaczenie ma także wspomniane już oprocentowanie i wysokość kapitału.

Kapitalizacja odsetek i podatek Belki

Wiesz już, że dzienna kapitalizacja odsetek związana z konkretnym produktem finansowym może ci przynieść największe korzyści finansowe. Pojawia się przy tym jednak pytanie, co z kwestią opodatkowania owych zysków. 

Niestety nie ma możliwości uniknięcia odprowadzania podatku od zysków kapitałowych z lokat czy z kont oszczędnościowych. Konieczne jest bowiem odprowadzanie podatku Belki, czyli obowiązkowej daniny, którą trzeba zapłacić za każdy razem, kiedy wypłacasz zysk z wypracowanych oszczędności.

Było to jednak możliwe przed laty dzięki lokatom z dzienną kapitalizacją odsetek. Banki w ten sposób dawały swoim klientom możliwość unikania podatku Belki, a wszystko dlatego, że system podatkowy pozwalał nie płacić podatku od zysku nie większego niż 2,49 zł. Miało to związek ze stosowanym zaokrągleniem podstawy opodatkowania i samego podatku.

Zgodnie z zapisami ordynacji podatkowej odsetki w kwocie 2,49 zł należy zaokrąglić do dołu, do pełnej złotówki, czyli właściwie do 2 zł. Podatek od zysku w wysokości 2 zł wynosił 38 groszy, a po zaokrągleniu do pełnej złotówki w dół – 0 zł. W efekcie oferty z kapitalizacją odsetek na lokacie codziennie były promowane w bankach jako lokaty antybelkowe. Kapitalizacja dzienna a podatek Belki stanowiła zatem ciekawy przypadek. Niemniej, po zmianie przepisów uniknięcie podatku nie jest już możliwe.