Co to jest kontrakt terminowy?

  • 19 Sie 2020 | 00:00
  • 5 min. czytania
  • Komentarze(0)
Kontrakt terminowy to umową kupna lub sprzedaży instrumentu bazowego w wyznaczonym terminie po z góry ustalonej cenie. Jest również znany jako instrument pochodny, ponieważ kontrakty terminowe wywodzą swoją wartość z aktywów bazowych. Inwestorzy mogą nabyć prawo do kupna lub sprzedaży instrumentu bazowego w późniejszym terminie za z góry określoną cenę.
Co to jest kontrakt terminowy?

Z tego artykułu dowiesz się:

Więcej

Kupując prawo do kupna, inwestor spodziewa się zysku na wzroście ceny instrumentu bazowego. Jeśli jednak zdecyduje się na zakup prawa do sprzedaży, wówczas oczekuje korzyści ze spadku ceny instrumentu bazowego. 

Kontrakty terminowe mogą występować w kilku rodzajach. Najpopularniejsze z nich to kontrakty forward, futures i FRA. Co dokładnie oznaczają? Dowiedz się, na czym polega inwestowanie w kontrakty terminowe.

Kontrakt terminowy - definicja

Co to jest kontrakt terminowy? Kontrakt terminowy to umowa pomiędzy dwiema stronami transakcji, z których jedna zobowiązuje się do kupna, a druga do sprzedaży danej ilości instrumentu bazowego po określonej cenie, w określonym terminie w przyszłości.

Kontrakty terminowe mogą być zawierane np. na akcje, waluty, surowce, indeksy. Kontrakty te realizuje się po to, aby ograniczyć ryzyko zmian ceny instrumentu bazowego, która może wystąpić w przyszłości. Kontrakty terminowe są najczęściej używane do handlu na rynkach towarowych, to również popularne narzędzie do handlu na rynku Forex. Szczególnie popularne są kontrakty terminowe na parę walutową. Pod tym względem popularnością cieszy się kontrakt terminowy eur/pln.

Rodzaje kontraktów terminowych

Wyróżnia się trzy zasadnicze rodzaje kontraktów terminowych. Zaliczają się do nich kontrakty:

  • forward - kontrakty forward nie stanowią przedmiotu obrotu na scentralizowanych giełdach. Zawierane są bezpośrednio między dwiema stronami. W dniu ich wygaśnięcia umowa musi zostaje rozliczona. Jedna strona dostarcza wówczas aktywa bazowe, a druga płaci uzgodnioną cenę i przejmuje aktywa w posiadanie. Kontrakty forward służą głównie do zabezpieczenia potencjalnych strat.
     
  • futures -  to prawna umowa między dwiema stronami dotycząca handlu aktywami po z góry określonej cenie, w określonym dniu. Kontrakty futures są przedmiotem obrotu na giełdach i mogą służyć do uzyskania ekspozycji na różne aktywa, takie jak towary lub indeksy giełdowe.
     
  • FRA (Forward Rate Agreement) - umowa terminowa na przyszłą stopę procentową. To rozliczany gotówkowo kontrakt pozagiełdowy między dwoma kontrahentami, w ramach którego kupujący pożycza kwotę nominalną o stałej stopie procentowej i na określony czas. FRA jest w zasadzie formą pożyczką na start, ale bez wymiany kapitału. Kwota referencyjna jest po prostu wykorzystywana do obliczania płatności odsetek. Umożliwiając uczestnikom rynku handel już dziś po stopie procentowej, która będzie efektywna w pewnym momencie w przyszłości, FRA zapewniają im zabezpieczenie ekspozycji na stopę procentową z tytułu przyszłych zobowiązań.

Rodzaje transakcji terminowych

Transakcje terminowe dzieli się na bezwarunkowe i warunkowe. W przypadku tych pierwszych zachodzi konieczność wykonania zobowiązania, które wynika z zawartej umowy. Nie ma możliwości od jej odstąpienia. Do tego rodzaju transakcji terminowych zalicza się transakcje futures i forward.

Transakcje terminowe warunkowe zapewniają nabywcy pewną furtkę na odstąpienie od wykonania umowy. Przykład stanowią opcje terminowe.

Funkcje kontraktów terminowych

W kontekście branży finansowej kontrakty terminowe pełnią zazwyczaj przynajmniej kilka funkcji. Co się do nich zalicza? Będzie to przede wszystkim:

  • zabezpieczanie i zarządzanie ryzykiem: kontrakty terminowe można wykorzystać do ograniczenia określonego ryzyka. Na przykład rolnik może sprzedawać kontrakty na swoje produkty, aby zapewnić sobie określoną cenę w przyszłości, pomimo niekorzystnych wydarzeń i wahań rynkowych. 
     
  • dostęp do różnorodnych aktywów: inwestorzy mogą angażować się w aktywa, którymi trudno jest handlować na miejscu. Surowce, takie jak ropa, są zazwyczaj kosztowne w dostarczaniu i wiążą się z wysokimi kosztami przechowywania, ale dzięki wykorzystaniu kontraktów terminowych inwestorzy i handlowcy mogą spekulować na szerszej gamie klas aktywów bez konieczności fizycznego handlu nimi.
     
  • analiza cen: rynki kontraktów terminowych to punkt kompleksowej obsługi dla sprzedających i kupujących (spotyka się podaż i popyt) dla kilku klas aktywów, takich jak towary. Na przykład cenę ropy naftowej można określić w odniesieniu do popytu w czasie rzeczywistym na rynkach kontraktów terminowych, a nie poprzez lokalną interakcję na stacji benzynowej. 

Jak długo trwają kontrakty terminowe?

Kontrakty terminowe wygasają w ustalone dni miesiąca. Może to być np. trzeci piątek miesiąca. W dniu wygasania ma miejsce ostatnie notowanie kontraktów. Co istotne, pozycje inwestorów zamkniętą zostaną automatycznie, po czym nastąpi rozliczenie kontraktu terminowego. Inwestor ma jednak prawo do wcześniejszego zamknięcia danej pozycji.

Jak obliczyć wartość kontraktu? Wystarczy przemnożyć jego kurs przez liczbę posiadanych akcji w danym kontrakcie.

Inwestowanie w kontrakty terminowe

Przymierzasz się do inwestycji w kontrakty terminowe? W takim razie zacznij od założenia rachunku w biurze maklerskim. Jest to niezbędne, aby uzyskać następnie Numer Klasyfikacyjny Klienta, który nadaje Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych.

Aby zabezpieczyć kontrakty terminowe należy jednocześnie wpłacić na rachunek depozyt. Co musisz mieć na względzie? Wartość depozytu to jedynie część wartości transakcji terminowej. W tym kontekście znaczenie ma bowiem wysoka dźwignia finansowa. Pozwala ona na uzyskanie dużych zysków w krótkim czasie przy stosunkowo niskim kapitale. Są jednak dwie strony medalu - straty możesz odczuć równie szybko i boleśnie.

Jak kupić kontrakt terminowy?

Zakupu kontraktu terminowego możesz dokonać na kilka sposobów. Najpopularniejsze miejsce do transakcji kupna stanowi giełda. W przypadku kontraktów futures możesz to zrobić na rynkach pozagiełdowych.

Jeszcze inna możliwość to zawarcie umowy bezpośrednio z podmiotem. Co jeszcze będzie istotne? Kluczowe parametry w przypadku transakcji tego rodzaju stanowi ilość instrumentu bazowego, określona cena oraz ustalony termin dokonania transakcji. Kontrakt terminowe zawiera się pomiędzy dwiema stronami, czyli kupującym i sprzedającym. W praktyce oznacza to zajęcie określonej pozycji: krótkiej lub długiej.

Rozliczanie kontraktu terminowego

Data wygaśnięcia kontraktu terminowego to ostatni dzień działalności handlowej dla tego konkretnego kontraktu. Następnie handel zostaje zatrzymany, a kontrakty rozliczone. Istnieją dwa główne mechanizmy rozliczania kontraktów terminowych:

  • rozliczenie fizyczne: aktywa bazowe są wymieniane między dwiema stronami, które uzgodniły kontrakt po z góry określonej cenie. Strona, która zajęła pozycję krótką (sprzedaż), ma obowiązek dostarczyć składnik aktywów stronie, która zajęła pozycję długą (zakup).
  • rozliczenie gotówkowe: instrument bazowy nie podlega bezpośredniej wymianie. Zamiast tego jedna strona płaci drugiej kwotę, która odzwierciedla aktualną wartość aktywów. Typowym przykładem kontraktu rozliczanego w gotówce jest kontrakt futures na ropę, w ramach którego wymieniana jest gotówka zamiast baryłek ropy, ponieważ fizyczny handel tysiącami baryłek byłby dość skomplikowany.

Kontrakty terminowe rozliczane w gotówce są wygodniejsze, a zatem bardziej popularne niż kontrakty rozliczane fizycznie, nawet w przypadku płynnych finansowych papierów wartościowych lub instrumentów o stałym dochodzie, których własność może zostać dość szybko przeniesiona. Kontrakty rozliczane w gotówce mogą jednak prowadzić do manipulacji ceną aktywów bazowych. 

Data publikacji:
19 Sie 2020

0 Komentarze

Wpisz komentarz (od 5 do 5000 znaków)

Dziękujemy!

Twój komentarz został dodany. Po akceptacji, zostanie wyświetlony na stronie.

Podobne artykuły