Jak uzyskać odszkodowanie za uszczerbek na zdrowiu?

Odszkodowanie za uszczerbek na zdrowiu to forma finansowej rekompensaty za urazy fizyczne lub psychiczne, które ograniczają codzienne funkcjonowanie. Możesz je otrzymać z ZUS, prywatnego ubezpieczenia (np. PZU) albo z OC sprawcy wypadku. Kluczowe znaczenie ma dokumentacja medyczna i orzeczenie lekarza, który określa procent uszczerbku.

Najważniejsze informacje:

• Uszczerbek na zdrowiu oznacza trwałe lub długotrwałe pogorszenie sprawności organizmu i jest oceniany w procentach.

• Wysokość odszkodowania zależy od procentu uszczerbku i stawki (np. od 1 kwietnia 2025 r. w ZUS to 1 413 zł za każdy 1%).

• Świadczenia przysługują z różnych źródeł: ZUS (wypadek przy pracy, choroba zawodowa), polisa prywatna (np. PZU), OC sprawcy wypadku.

• Aby otrzymać pieniądze, trzeba złożyć wniosek, dołączyć dokumentację medyczną i przejść badanie orzecznika; w razie zaniżonej kwoty można się odwołać.

Co zaliczamy do uszczerbku na zdrowiu?

Uszczerbek na zdrowiu oznacza trwałe lub długotrwałe pogorszenie sprawności organizmu – fizycznej lub psychicznej. Może to być np.:

• złamanie kończyny, które ogranicza ruchomość,

• utrata zębów po wypadku,

• uszkodzenie narządu wzroku lub słuchu,

• trwałe blizny po oparzeniu,

• choroba zawodowa (np. pylica, problemy ze słuchem).

👉 Trwały uszczerbek na zdrowiu – przykłady: utrata palca, poważne uszkodzenie stawu, amputacja kończyny.
👉 Długotrwały uszczerbek na zdrowiu: uraz, którego skutki utrzymują się dłużej niż 6 miesięcy, ale można liczyć na poprawę.

Od czego zależy wysokość składki ubezpieczenia?

Zobacz więcej

Jak ustalić uszczerbek na zdrowiu?

Oceny dokonuje lekarz orzecznik (np. ZUS, PZU czy innego ubezpieczyciela), korzystając z tabeli uszczerbku na zdrowiu. Każdemu urazowi przypisany jest procent uszczerbku – np. 5% za utratę zęba, 10% za ograniczoną ruchomość stawu, 30% za utratę wzroku w jednym oku.

Na tej podstawie oblicza się wysokość odszkodowania. Im wyższy procent, tym większa kwota świadczenia.

Co trzeba mieć, żeby dostać odszkodowanie?

Aby ubiegać się o odszkodowanie, potrzebujesz:

• dokumentacji medycznej (historia choroby, wyniki badań, wypisy ze szpitala),

• zgłoszenia zdarzenia (np. protokół powypadkowy w pracy, notatka policyjna z wypadku drogowego),

• polisy ubezpieczeniowej, jeśli wnioskujesz do towarzystwa (np. PZU, Warta),

• wniosku o jednorazowe odszkodowanie – w ZUS lub u ubezpieczyciela.

Jak zgłosić do PZU uszczerbek na zdrowiu?

Jeśli masz polisę w PZU, możesz zgłosić szkodę:

• online, przez formularz na stronie PZU,

• telefonicznie na infolinii,

• osobiście w oddziale.

Do wniosku musisz dołączyć dokumentację medyczną. PZU kieruje Cię do lekarza orzecznika, który określa procent uszczerbku. Na tej podstawie ustalana jest wysokość świadczenia.

Odszkodowanie za zalanie mieszkania – ile możesz dostać i jak o nie walczyć?

Zobacz więcej

Ile wynosi odszkodowanie za 1 procent uszczerbku na zdrowiu?

Kwota odszkodowania zależy od instytucji:

• ZUS – od 1 kwietnia 2025 r. jeden procent uszczerbku to 1 413 zł (kwota corocznie waloryzowana).

• PZU i inne towarzystwa – stawki są różne i zależą od sumy ubezpieczenia. Jeśli suma ubezpieczenia wynosi 100 000 zł, a uszczerbek określono na 10%, odszkodowanie wyniesie 10 000 zł.

Odszkodowanie za uszczerbek na zdrowiu z ZUS – kiedy się należy?

ZUS wypłaca świadczenie, jeśli uszczerbek powstał wskutek:

• wypadku przy pracy,

• choroby zawodowej.

Warunki:

• musisz być ubezpieczona/y w ZUS,

• złożyć wniosek i dokumenty (m.in. druk N-9 wystawiony przez lekarza),

• przejść badanie orzecznika ZUS.

ZUS odszkodowania – cennik i tabela uszczerbku

• Tabela uszczerbku na zdrowiu ZUS zawiera szczegółowe wytyczne: np. 2% za utratę zęba, 10% za złamanie ręki z trwałym ograniczeniem ruchu, 50% za utratę kończyny.

• Kwoty są mnożone przez stawkę za 1%.

• Przykład: jeśli lekarz orzeknie 15% uszczerbku, a stawka to 1 413 zł, odszkodowanie wyniesie 21 195 zł.

Uszczerbek na zdrowiu z OC sprawcy

Jeśli ucierpiałaś/eś w wypadku drogowym, możesz ubiegać się o:

• odszkodowanie (zwrot kosztów leczenia, rehabilitacji, opieki),

• zadośćuczynienie (za ból i cierpienie),

• rentę (jeśli uszczerbek uniemożliwia pracę).

Świadczenie wypłaca ubezpieczyciel sprawcy wypadku.

To też musisz przeczytać: Zaniżone odszkodowanie z OC – co zrobić, gdy ubezpieczyciel wypłaca za mało? >>

Jak starać się o odszkodowanie za uszczerbek na zdrowiu?

1. Zgromadź dokumentację medyczną.

2. Zgłoś szkodę do ZUS, ubezpieczyciela lub do OC sprawcy.

3. Poczekaj na badanie orzecznika i decyzję.

4. Jeśli kwota jest zbyt niska – masz prawo się odwołać (np. do sądu).

Jak wyliczyć uszczerbek na zdrowiu?

Nie robisz tego samodzielnie – procent ustala lekarz orzecznik na podstawie tabeli. Wysokość odszkodowania = procent uszczerbku × stawka za 1%.

Uszczerbek na zdrowiu – przykład:
Jeśli po złamaniu ręki lekarz orzecznik stwierdzi 8% uszczerbku, a stawka ZUS wynosi 1 413 zł, dostaniesz 11 304 zł odszkodowania.

Podsumowanie

Uzyskanie odszkodowania za uszczerbek na zdrowiu wymaga zgromadzenia dokumentów, zgłoszenia szkody i przejścia przez proces orzeczniczy. Wysokość świadczenia zależy od procentu uszczerbku oraz stawek obowiązujących w ZUS lub zapisanych w polisie (np. w PZU). Warto pamiętać, że możesz ubiegać się o świadczenie zarówno z ubezpieczenia społecznego, jak i prywatnego czy z OC sprawcy. Jeśli decyzja jest dla Ciebie niekorzystna, masz prawo się odwołać.