Karty płatnicze znajdują się w portfelach większości z nas. Nic w tym dziwnego, skoro według Narodowego Banku Polskiego w trzecim kwartale 2023 r. na polskim rynku było 45 mln takich kart. Największy udział (85,11%) miały karty debetowe. Na koniec trzeciego kwartału 2023 r. ich łączna liczba wyniosła 38,3 mln sztuk. Karty kredytowe osiągnęły 10,9% udziału i było ich 4,922 mln sztuk. Czym się różni karta debetowa od kredytowe? Dowiedz się.
Czy karta debetowa i kredytowa to to samo?
Karta debetowa i karta kredytowa mają jedną wspólną cechę: są kartami płatniczymi. Według ustawy o usługach płatniczych określenie karta płatnicza oznacza „kartę uprawniającą do wypłaty gotówki lub umożliwiającą złożenie zlecenia płatniczego za pośrednictwem akceptanta lub agenta rozliczeniowego, akceptowaną przez akceptanta w celu otrzymania przez niego należnych mu środków”. Ta definicja wymienia dwa najważniejsze zastosowania takiej karty:
- wypłacanie gotówki (np. z bankomatów)
- i dokonywanie płatności bezgotówkowych w sklepach i punktach usługowych.
Natomiast różnice polegają na tym, że o ile kartą debetową, możesz wypłacać pieniądze i płacić, o tyle wypłacanie pieniędzy z bankomatu przy użyciu karty kredytowej, jest zwyczajnie nieopłacalne. Dlaczego? O tym przeczytasz w dalszej części artykułu.
Karta kredytowa – co to jest?
Bank może Ci udzielić finansowania na wiele różnych sposobów. Jednym z nich może być to zarówno kredyt gotówkowy do wykorzystania na dowolny cel, jak również kredyt celowy, np. kredyt hipoteczny przeznaczony na cele mieszkaniowe.
Do pierwszej grupy można zaliczyć między innymi karty kredytowe, dzięki którym można także uzyskać środki, do wykorzystania na dowolny cel. Co ważne, środki, jakie bank postawił do Twojej dyspozycji, nie są przelewane na twoje konto osobiste (tak jak w przypadku kredytu gotówkowego). Dysponujesz nimi rachunku swojej karty.
Środki udostępnione przez bank nazywane są limitem kredytowym. Możesz z niego korzystać, płacąc kartą kredytową w sklepach i punktach usługowych (zarówno stacjonarnych, jak i przez internet). Limit kredytowy jest odnawialny. Oznacza to, że każdorazowa spłata zadłużenia, powiększa kwotę dostępną na karcie.
Dowiedz się, czym jest limit kredytowy? >>
Z kartą kredytową ściśle związany jest okres bezodsetkowy, który pozwala na bezpłatne korzystanie z pieniędzy banku. Jeśli spłacisz swoje zadłużenie przed jego upływem, w terminie wskazanym przez bank na wyciągu, nie zapłacisz żadnych odsetek. Okres bezodsetkowy składa się z:
- okresu rozliczeniowego (zazwyczaj trwa 30 dni)
- i okresu przeznaczonego na spłatę zadłużenia powstałego na karcie kredytowej. W zależności od banku trwa on od 21 do 29 dni.
Płacąc kartą kredytową, wydajesz zawsze pieniądze, jakie bank udostępnił Ci w ramach limitu. Jego wysokość jest uzależniona od Twojej indywidualnej zdolności kredytowej oraz historii w Biurze Informacji Kredytowej.
Karta debetowa – definicja
Karta debetowa jest wydawana do konta osobistego. Pozwala na swobodne korzystanie z pieniędzy, jakie znajdują się na Twoim koncie osobistym. Za jej pomocą zapłacisz za zakupy w sklepie stacjonarnym lub internetowym, a także wypłacisz gotówkę z bankomatu.
Jeśli na Twoim koncie nie będzie pieniędzy, nie będziesz mógł korzystać z karty debetowej do momentu, kiedy nie pojawią się na nim nowe środki.
Czy kartą kredytową można płacić tak samo jak debetową?
Odpowiedź na pytanie, czy kartą kredytową można płacić tak samo jak kartą debetową, może być tylko twierdząca. Jeżeli w swoim portfelu masz oba rodzaje kart, możesz płacić nimi w tych samych miejscach. Pod warunkiem, że są one wyposażone w terminale płatnicze.
Kartą debetową możesz płacić za niewielkie, codzienne zakupy (np. w sklepie spożywczym), a z karty kredytowej korzystać przy większych zakupach, odraczając płatność za nie. Karta kredytowa jest także wymagana podczas rezerwacji pokoju w hotelu, czy wynajmie samochodu.
To ważne!
Kiedy płacisz kartą kredytową, masz dostęp do usługi chargeback (czyli obciążenia zwrotnego). Z tej usługi możesz skorzystać np. kiedy przedmiot, za który zapłaciłeś kartą kredytową, nie zostanie do Ciebie dostarczony.
Dowiedz się jak spłacać kartę kredytową? >>
Kartą kredytową nie należy jednak wypłacać pieniędzy z bankomatu. Jest to oczywiście możliwe, ale za każdą wypłatę zapłacisz prowizję, a ponadto od wypłaconej kwoty, będą od razu naliczane odsetki (w przypadku wypłaty nie ma okresu bezodsetkowego).
Karta debetowa a karta kredytowa – płatności online
Zarówno kartą debetową, jak i kredytową, możesz płacić za zakupy w sklepach internetowych. Żeby zapłacić online, powinieneś:
- Wybrać odpowiednią formę płatności (w zagranicznym sklepie internetowym możesz spotkać się z określeniem „Credit card”. W takim przypadku możesz także użyć karty debetowej).
- Podać swoje imię i nazwisko (jako posiadacza karty).
- Wpisać 16-cyfrowy numer karty (znajdziesz go na jej przedniej lub tylnej stronie).
- Wpisać kod CVV2/CVC2, czyli trzycyfrowy kod bezpieczeństwa, umieszczony na odwrocie karty. Kod CVV/CVV2 stosuje Visa, a CVC/CVC2 Mastercard.
Ostatnim krokiem jest zatwierdzenie transakcji (np. w aplikacji mobilnej banku). W większości przypadków nie powinieneś mieć problemów z akceptacją płatności. Jeżeli jednak Cię to spotka, to przyczyny mogą być następujące:
- został ustanowiony limit transakcji przez internet,
- masz zablokowane transakcje internetowe.
Zanim więc uznasz, że swoją kartą możesz płacić tylko stacjonarnie, sprawdź, wysokość limitu płatności internetowych przypisanego do swojej karty i/lub blokadę transakcji internetowych. Możesz to zrobić w aplikacji mobilnej lub przez serwis transakcyjny.
Sprawdź, co powinieneś wiedzieć o kartach wielowalutowych >>
Karta debetowa i karta kredytowa – koszty i opłaty za korzystanie
Za wydanie karty debetowej i kredytowej w większości przypadków nie są pobierane opłaty. Bank może natomiast pobierać opłatę za korzystanie z karty.
Karta kredytowa może być:
- darmowa bezwarunkowo,
- darmowa pod warunkiem wykonania określonej liczby płatności (np. pięciu płatności w miesiącu)
- lub darmowa pod warunkiem wykonania płatności o określonej wartości (np. 10 tys. zł rocznie lub 2 tys. zł miesięcznie).
Jeżeli nie spełnisz warunku zwalniającego z opłaty, wówczas bank pobierze opłatę w wysokości od kilku złotych miesięcznie, przez kilkadziesiąt do nawet kilkuset złotych rocznie (w zależności od rodzaju karty).
Z kolej karta debetowa najczęściej może być:
- darmowa bezwarunkowo
- lub darmowa pod warunkiem wykonania w miesiącu określonej liczby transakcji bezgotówkowych lub transakcji bezgotówkowych o określonej wartości.
W przypadku niespełnienia warunku „zerującego” opłatę bank pobierze opłatę wynoszącą kilka złotych miesięcznie.
Wypłata gotówki z bankomatu kartą kredytową wiąże się z koniecznością uiszczenia wysokiej prowizji. Średnio wynosi ona od 3% do 5% wypłaconej kwoty. Do tego trzeba doliczyć odsetki naliczane od kwoty, jaką wypłaciłeś.
Jeżeli chodzi o kartę debetową, to, w zależności od banku i rodzaju konta, najczęściej możesz mieć do czynienia z:
- darmowymi wypłatami ze wszystkich bankomatów w Polsce,
- bezpłatnymi wypłatami z bankomatów należących do określonych sieci (np. własnych urządzeń banku, Euronet czy Planet Cash),
- darmowymi wypłatami od minimalnej kwoty określonej przez bank (np. powyżej 100 zł).
Jeśli nie spłacisz w terminie wyznaczonym przez bank zadłużenia na karcie kredytowej, to od niespłaconej kwoty bank będzie naliczał odsetki. Ich wysokość jest zazwyczaj zbliżona do maksymalnego oprocentowania kredytów konsumenckich (obecnie to 18,5% w skali roku). Jeżeli więc zadłużenie jest zbyt wysokie, żeby spłacić je jednorazowo, możesz rozłożyć je na raty. Nie musisz w tym celu odwiedzać placówki banku. Możesz to zrobić za pośrednictwem aplikacji mobilnej lub serwisu transakcyjnego.
Warunki otrzymania karty kredytowej i karty debetowej
Jeśli chcesz otrzymać kartę debetową, to nie musisz spełniać żadnych dodatkowych warunków. Wystarczy, że podczas wypełniania wniosku, zaznaczysz, że chcesz kartę do konta i, ewentualnie, wskażesz, jeden z dostępnych wzorów. Można więc powiedzieć, że otrzymujesz ją niejako automatycznie.
Inaczej jest, jeśli chcesz otrzymać kartę kredytową. W tym przypadku musisz złożyć wniosek o jej wydanie. Zanim bank wyda Ci kartę, sprawdzi Twoją zdolność kredytową. Jeżeli wniosek o „kredytówkę” składasz w banku, który prowadzi Twoje konto osobiste, to bank oceni ją na podstawie wpływów na rachunek (w takiej sytuacji, cała procedura może odbyć się podczas rozmowy telefonicznej z konsultantem call center). W innym przypadku możesz zostać poproszony o dostarczenie np. zaświadczenia wystawionego przez pracodawcę lub wyciągów z konta, potwierdzających wpływy.
Bank sprawdzi też Twoją historię kredytową w Biurze Informacji Kredytowej (BIK).
Więcej o zdolności kredytowej znajdziesz tutaj: Zdolność kredytowa – wszystko, co musisz o niej wiedzieć >>
Na podstawie analizy zdolności kredytowej bank zaproponuje Ci wysokość limitu kredytowego, z którego będziesz mógł korzystać.
Przeczytaj: Czym różni się debet na koncie od limitu na karcie kredytowej? >>
Czy karta kredytowa i karta debetowa różnią się fizycznie?
Jak sprawdzić, czy karta jest debetowa, czy kredytowa? Jeszcze nie tak dawno temu kartę debetową można było rozróżnić dotykiem. Karty debetowe były zazwyczaj płaskie (data ważności, numer karty, imię i nazwisko posiadacza były na nich nadrukowywane), a kredytowe – wypukłe (embosowane. Data ważności, numer karty, imię i nazwisko posiadacza były na nich wytłoczone).
Obecnie oba te rodzaje kart płatniczych mogą być wypukłe lub płaskie. Dlatego, najłatwiej jest rozróżnić je, sprawdzając, jaki napis jest umieszczony na karcie. Na karcie debetowej znajduje się napis „Debit”, a na kredytowej „Credit”. Mogą one być umieszczone w różnych miejscach: obok logo organizacji płatniczej, przy czipie albo np. w prawym górnym rogu karty.
Karta kredytowa i debetowa mogą wyglądać podobnie. Dlatego, szczególnie przy wypłatach z bankomatów, trzeba zachować ostrożność, żeby nie narazić się na wysokie koszty. Najłatwiej jest trzymać je w innych przegródkach w portfelu.
Kiedy lepiej korzystać z karty kredytowej, a kiedy z karty debetowej?
Dzięki karcie kredytowej możesz płacić pieniędzmi banku, w granicach ustalonego limitu. Dlatego odpowiedź na pytanie, czy opłaca się korzystać z karty kredytowej, jest jak najbardziej twierdząca. Jest ona dobrym rozwiązaniem, kiedy musisz dokonać nieplanowanego zakupu, czy zapłacić za naprawę samochodu, a z różnych powodów nie chcesz korzystać z oszczędności. Trzeba jednak pamiętać, że z karty kredytowej, podobnie jak z innych produktów kredytowych, trzeba korzystać odpowiedzialnie. Płacąc nią, zaciągasz zobowiązanie, które trzeba spłacić. Jeśli nie zrobisz tego w okresie bezodsetkowym, do Twojego zobowiązania zostaną doliczone odsetki.
Z kolei, jeśli karta debetowa pozwala Ci na wygodne korzystanie z pieniędzy zgromadzonych na koncie osobistym. Dzięki niej płacisz za zakupy lub usługi, nie martwiąc się, że wydasz więcej, niż masz. Jeśli jesteś więc osobą, która miewa niestety z tym problem, z kartą łatwiej będzie Ci planować swój domowy budżet.
1 Komentarze