Czym są fundusze inwestycyjne i czy warto w nie inwestować?

Kiedy potrzebujesz pożyczyć pieniądze, idziesz do banku po kredyt gotówkowy. A kiedy chcesz zainwestować? Istnieje wiele możliwości pomnażania posiadanych środków finansowych, a jedną z nich są lokaty albo... fundusze. Czy warto lokować w nich swoje pieniądze? Musisz wiedzieć, że związane są one z koniecznością ponoszenia pewnego ryzyka. Jak inwestować w fundusze? Poznanie plusów i minusów takiego rozwiązania pozwoli Ci na podjęcie decyzji o tym, co zrobić ze swoimi pieniędzmi!

Co to są fundusze inwestycyjne? Na czym polegają?

Złota zasada inwestowania mówi, że nie należy lokować swoich środków finansowych w instrumentach, których struktura jest dla inwestora niezrozumiała. Dlatego przed podjęciem decyzji o tym, w jakie najlepsze fundusze zainwestować posiadane środki finansowe, należy odpowiedzieć sobie na pytanie, czym są te fundusze.

W Polsce pozostają one pod nadzorem ze strony Komisji Nadzoru Finansowego i funkcjonują na podstawie przepisów Ustawy z dnia 27 maja 2004 roku o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.

Fundusz inwestycyjny jest nadzorowany przez zarządzającego, którego jedynym celem jest osiągnięcie zysku. Czy to bezpieczna forma zagospodarowania środków? Wiąże się ona z pewnym poziomem ryzyka. Fundusze inwestują w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe. 

Aby sprawdzić, jakie są efekty funduszy inwestycyjnych, możesz sięgnąć po notowania rynkowe – pozwolą ci one zweryfikować i wybrać taką opcję, na której można potencjalnie najwięcej zarobić.

Warto wiedzieć! Jak oszczędzać i zabezpieczyć pieniądze w czasie inflacji?

Jakie są fundusze inwestycyjne w Polsce i jakie rodzaje tych instytucji wyróżniamy?

Jeśli interesuje Cię takie wykorzystanie środków, zainteresuj się, jakie są fundusze inwestycyjne w Polsce. Takie instytucje mogą być tworzone na terenie Rzeczypospolitej Polskiej jako:

• fundusz inwestycyjny otwarty (FIO),
• fundusz inwestycyjny zamknięty (FIZ),
• specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty (SFIO).

Na koniec stycznia 2022 roku w Polsce funkcjonowały 702 fundusze inwestycyjne zarządzane przez 65 TFI. Otwarte fundusze inwestycyjne cieszą się największą popularnością wśród inwestorów, ponieważ każdy może w nich ulokować swoje pieniądze poprzez zakup jednostek uczestnictwa.

Biorąc pod uwagę politykę lokacyjną stosowaną przez fundusz inwestycyjny, można podzielić takie instytucje na kilka kategorii.

• Fundusze akcji lub akcyjne – inwestują środki inwestorów przede wszystkim w akcje oraz inne udziałowe papiery wartościowe i cechują się podwyższonym ryzykiem.
• Fundusze dłużnych papierów wartościowych – w tym fundusze obligacji korporacyjnych, fundusze obligacji skarbowych czy fundusze uniwersalne. Takie fundusze dłużne inwestują głównie w obligacje.
• Fundusze gotówkowe i rynku pieniężnego – lokują swoje aktywa w krótkoterminowych instrumentach dłużnych cechujących się niskim poziomem ryzyka.
• Fundusze mieszane – jednocześnie lokują swoje aktywa w akcjach i udziałowych papierach wartościowych oraz w dłużnych papierach wartościowych i innych instrumentach finansowych. W zależności od swojej struktury grupuje się je w kategorie funduszy z ochroną kapitału, fundusze stabilnego zrostu, fundusze zrównoważone czy fundusze aktywnej alokacji i inne fundusze mieszane.

Ciekawostką wśród funduszy inwestycyjnych jest fundusz parasolowy, w którym wyodrębnione są różne subfundusze, różniące się pomiędzy sobą prowadzoną polityką inwestycyjną. W skład funduszu parasolowego, który zarządzany jest przez TFI, może wchodzić dowolna liczba subfunduszy.

W co możemy inwestować za pośrednictwem funduszy inwestycyjnych?

W ramach FIO, zgodnie z art. 93 ustawy o funduszach inwestycyjnych, można zainwestować środki finansowe w:

• papiery wartościowe emitowane, poręczone lub gwarantowane przez Skarb Państwa lub bank centralny, czyli Narodowy Bank Polski;
• papiery wartościowe i instrumenty rynku pieniężnego będące przedmiotem oferty publicznej;
• depozyty w bankach krajowych lub instytucjach kredytowych, które mają termin zapadalności nie dłuższy niż 1 rok;
• instrumenty rynku pieniężnego (innego rodzaju), jeśli instrumenty te lub ich emitent podlegają regulacjom mającym na celu ochronę inwestorów i oszczędności;
• papiery wartościowe i instrumenty rynku pieniężnego inne niż wymienione powyżej.

Co się dzieje z funduszami inwestycyjnymi, jeśli zdecydowanie większą część swoich aktywów lokują w ryzykownych papierach wartościowych? Stają się instrumentami podwyższonego ryzyka.

A w jakie fundusze warto zainwestować w 2022 roku? W te, które zapewniają stabilny zysk lub mają szerokie perspektywy rozwoju w najbliższym czasie. Wcale nie jest tak, że jeśli w ubiegłych latach fundusz niezmiennie osiągał wysoką stopę zwrotu z inwestycji, to będzie tak samo w przyszłości. Wynik ten jest tylko prognozowany, a nie pewny.

Jak inwestować w fundusze inwestycyjne? Gdzie można to zrobić?

Najgorsze, co możesz zrobić, to bez zastanowienia, spontanicznie, powierzyć swoje pieniądze wybranemu na ślepo funduszowi. Istnieje wtedy wysokie prawdopodobieństwo, że stracisz przynajmniej ich część. Jak zatem inwestować w fundusze? Po pierwsze musisz znaleźć sobie taki, który będzie Ci odpowiadał, a następnie kupić jednostki uczestnictwa w nim, co wiąże się z podpisaniem stosownej umowy.

W Polsce istnieje wiele banków i TFI, które oferują inwestycje w fundusze inwestycyjne. Osoba, która chce zacząć inwestować, musi założyć rejestr i dokonać stosownej wpłaty. Można to zrobić między innymi w:

• oddziale bankowym, z którym TFI związane są przez grupę kapitałową;
• biurach maklerskich;
• własnych punktach sprzedaży, jakimi dysponują TFI;
• online na stronach TFI lub za pośrednictwem internetowych platform inwestycyjnych.

Jeśli chodzi o bankowe towarzystwa funduszy inwestycyjnych, to zalicza się do nich:

• Alior Bank SA,
• Bank Millennium SA – Prestige,
• BNP Paribas Bank Polska SA,
• BOŚ Bank SA,
• Getin Noble Bank SA,
• ING Bank Śląski SA,
• mBank SA,
• Santander Bank Polska SA.

Prócz tego możesz zainwestować w jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych za pośrednictwem domów maklerskich, takich jak:

• Biuro Maklerskie Pekao SA,
• Ceres Dom Inwestycyjny SA,
• Dom Inwestycyjny Xelion sp. z o.o.,
• Dom Maklerski BOŚ SA,
• Dom Maklerski PKO Banku Polskiego SA,
• Ipopema Securities SA,
• Prime Selection Dom Maklerski SA,
• Prosper Capital Dom Maklerski SA,
• Michael/Storm Dom Maklerski SA. 

Fundusze mBanku, Santandera czy ING są łatwo dostępne dla indywidualnych, drobnych inwestorów. Natomiast NN fundusze inwestycyjne czy inne wymagają już nawiązania kontaktu z pośrednikiem, który przedstawi swoją ofertę.

Czy wiesz? Co to jest fundusz hedgingowy?

Kiedy kupować, a kiedy sprzedawać fundusze inwestycyjne?

Wybór momentu, kiedy kupować fundusze, a kiedy je sprzedawać, jest kluczowy dla zysków wypracowanych z podjętych w takim trybie działań.

Niewielkich wpłat do funduszu można dokonywać właściwie zawsze. Wyższe kwoty inwestuj dopiero po rozważeniu, czy aktualnie panuje właściwy moment na podjęcie takiego kroku. Ewentualne spadki wartości jednostek uczestnictwa w wybranym funduszu inwestycyjnym, do których dochodzi od razu po ich zakupie, mogą być trudne do odpracowania przez dłuższy czas. Potencjalnie dłużej przyjdzie Ci też poczekać na wypracowanie oczekiwanego zysku.

Jeśli zamierzasz ulokować swoje pieniądze w funduszu akcyjnym, to najlepiej zrób to w momencie, gdy rozpoczynają się dopiero wzrosty na giełdzie, czyli po okresie bessy. Wtedy możesz liczyć, że w krótszym czasie nastąpi duży wzrost wartości jednostek uczestnictwa wybranego, agresywnego funduszu akcji.

Trzeba też wiedzieć, kiedy sprzedawać fundusze inwestycyjne. Najlepiej poczekać, aż wartość akcji, w jakie inwestuje fundusz, wysoko wzrośnie, a Ty wypracujesz spodziewany zysk.

To ważne! Czym jest lokata z funduszem? Czy to skuteczny sposób na wyższy zysk?

Zdarza się jednak, że pomimo wcześniejszych przewidywań jednostki uczestnictwa w funduszach zaczną radykalnie tracić na wartości. W takiej sytuacji lepiej nie czekać za długo na pogłębienie spadków i wycofać się z inwestycji, ograniczając ponoszone w ten sposób straty. Już na początku inwestowania powinieneś sobie założyć, jaką stratę z danego funduszu jesteś w stanie zaakceptować i wycofać się z niego, jeśli taka strata rzeczywiście nastąpi.

Inwestowanie w fundusze wiąże się z ryzykiem, zwłaszcza w przypadku funduszy akcyjnych. Dlaczego fundusze inwestycyjne spadają? Ponieważ aktywa, w jakich lokują swoje środki finansowe, tracą na wartości.

Czy fundusze inwestycyjne są ryzykowne? Czy możemy na nich stracić?

W zależności od tego, jaki rodzaj funduszy inwestycyjnych wybrałeś, musisz mieć świadomość ponoszonego ryzyka. Inwestycja w fundusze nie jest oszczędzaniem na lokacie ani kupowaniem obligacji skarbu państwa. Dlatego zawsze ponosisz jakieś ryzyko utraty części czy całości posiadanych środków. Na pytanie więc o to, czy można stracić na funduszach inwestycyjnych, należy niestety odpowiedzieć twierdząco.

Co więcej, musisz wiedzieć też, że TFI pobierają od uczestników pewne opłaty z tytułu zarządzania ich zasobami. Ile kosztuje inwestowanie w fundusze inwestycyjne? Zwykle naliczana jest prowizja z tytułu zarządzania inwestycjami uczestników.

Czy warto inwestować w fundusze cechujące się wysokim poziomem ryzyka? I tak, i nie. Można wymienić wady i zalety takiego działania. Stwarzają one największe perspektywy wypracowania ponadprzeciętnego zysku, jeśli portfel akcji wzrośnie w odpowiednim czasie. Jeśli stanie się jednak inaczej, na całej inwestycji możesz stracić.

Zalety i wady funduszy inwestycyjnych. Czy warto inwestować i oszczędzać za ich pomocą?

Czy warto inwestować w fundusze inwestycyjne? Daje to możliwość zarobienia pieniędzy przy ograniczeniu ryzyka do poziomu, jaki jesteś w stanie zaakceptować. To oczywiście niejedyna zaleta tego rozwiązania. Sprawdź, co jeszcze do nich należy. 

W poniższej tabeli zgromadziliśmy główne wady i zalety funduszy inwestycyjnych. Rozważ na tej podstawie, czy chcesz w nie inwestować swoje pieniądze.

Niezależnie od tego, jaki fundusz wybierzesz, zawsze będziesz mieć zagwarantowane:

• Usługi doświadczonych specjalistów – o sposobie inwestowania Twoich pieniędzy będą decydowali specjaliści zorientowani, które papiery wartościowe warto kupić, aby uzyskać wyższą stopę zwrotu. 
• Dywersyfikację portfela – oszczędności będą inwestowane w akcje różnych spółek, obligacje i inne papiery wartościowe. 
• Efektywność inwestycji – w dłuższym horyzoncie czasowym fundusze inwestycyjne pozwalają uzyskać wysoką efektywność inwestycji, w porównaniu na przykład z lokatami bankowymi.
• Płynność – jednostki uczestnictwa funduszu inwestycyjnego możesz umorzyć (wypłacić) w każdej chwili.

Czy wiesz? Lokaty czy obligacje – co pozwoli nam lepiej zachować oszczędności?

Jak każda z form inwestowania, tak i fundusze inwestycyjne nie są wolne od wad. Warto mieć na względzie, że żadna inwestycja, zwłaszcza nastawiona na większy zysk, nie jest wolna od ryzyka. To oczywiście niejedyna wada funduszy, o jakich wspominaliśmy w powyższej tabeli. Do mniej oczywistych zaliczyć można:

• Koszty zarządzania funduszem inwestycyjnym – całkowita opłata jest jednym z pierwszych parametrów, które należy wziąć pod uwagę. Wyższe stawki za zarządzanie nie gwarantują lepszych wyników.
• Okresowe blokady – wiele funduszy inwestycyjnych ma długoterminowe okresy blokady, wynoszące od pięciu do ośmiu lat. Wyjście z takich funduszy przed terminem zapadalności może być kosztowną sprawą. 
• Dodatkowe opłaty – mowa przede wszystkim o opłacie manipulacyjnej, którą musisz ponieść za nabycie jednostek funduszu. W większości przypadków wynosi kilka procent. 
• Podatek od zysków – od osiąganych zysków pobierany jest podatek 19%. Nie do końca stanowi on jednak wadę funduszy inwestycyjnych. Jak to możliwe? Jest to podatek zryczałtowany, sam inwestor nie musi przejmować się jego odprowadzeniem. To zadanie funduszu.

Zastanawiasz się, czy warto inwestować w fundusz inwestycyjny? Jak już wiesz, takie rozwiązanie może przynieść wiele korzyści. Stawiając sprawę nieco inaczej, musisz wiedzieć, że pytanie o to, czy warto oszczędzać w funduszu, nie jest dobrze postawione. Takie działanie trudno nazwać klasycznym oszczędzaniem, jest to raczej inwestycja obarczona pewnym ryzykiem.

To też warto wiedzieć! Co to jest dywidenda i kiedy jest wypłacana?

Dywersyfikacja zysków

Konieczne jest, aby konsumenci szukali sposobów na dywersyfikację swojego portfela, ponieważ nigdy nie należy umieszczać wszystkich swoich inwestycji w jednej pozycji. Dywersyfikacja, czyli mieszanie inwestycji i aktywów w ramach portfela w celu zmniejszenia ryzyka, to ważny krok. Kupno funduszu inwestycyjnego może zapewnić tańszą i szybszą dywersyfikację w porównaniu z nabywaniem pojedynczych papierów wartościowych.

Bezpieczeństwo inwestowania w fundusze

Musisz wiedzieć, że fundusze inwestycyjne podlegają kontroli Komisji Nadzoru Finansowego. Dba ona zatem o interesy inwestorów, dzięki czemu nie musisz obawiać się występowania ryzyka systemowego. Twoje środki nie przepadną z dnia na dzień bez żadnych wieści. 

Dostępność środków i kontrola zysku

Handel na głównych giełdach pozwala na stosunkowo łatwy zakup i sprzedaż funduszy, co czyni je wysoce płynnymi inwestycjami. Ponadto w przypadku niektórych rodzajów aktywów, takich jak zagraniczne akcje lub towary egzotyczne, fundusze inwestycyjne są często najbardziej realnym sposobem uczestnictwa inwestorów indywidualnych.

Polecamy również: Jak działa giełda? Jakie są rodzaje giełd i w co możemy na nich inwestować?

Możliwość zarządzania funduszem inwestycyjnym

Większość prywatnych profesjonalnych menedżerów finansowych będzie zajmować się inwestowaniem tylko dla osób o wysokiej wartości netto. Fundusze są jednak prowadzone przez zarządzających, którzy spędzają całe dnie na badaniu papierów wartościowych i opracowywaniu strategii. W związku z tym fundusze te zapewniają inwestorom indywidualnym tani sposób na zdobycie doświadczenia i korzyści z profesjonalnego zarządzania pieniędzmi.

Korzystne warunki podatkowe funduszu inwestycyjnego

Fakt, że od zysków z funduszy, pobierany jest podatek, z pewnością nie budzi entuzjazmu. Na próżno jednak szukać inwestycji, które nie wiążą się z tego rodzaju obowiązkiem. Podatek zryczałtowany w wysokości 19% jest daniną, o której nie musisz pamiętać. Fundusz odprowadzi go za Ciebie.