Kredyt konsumencki a konsumpcyjny - czym się różnią?

Banki udzielają zarówno kredytów konsumenckich, jak i konsumpcyjnych. W dodatku większość produktów bankowych jest konsumencka i konsumpcyjna jednocześnie. Nie oznacza to jednak, że te dwa pojęcia są tożsame. Kredyt konsumencki odnosi się do osoby, która go zaciąga, czyli konsumenta, natomiast kredyt konsumpcyjny do sposobu wydawania pożyczonych pieniędzy, czyli konsumpcji. Przedstawiamy cechy charakterystyczne każdego z nich.

Kredyt konsumencki – co to?

Zastanawiasz się, co to jest kredyt konsumencki? To wsparcie finansowe udzielane konsumentowi przez instytucję bankową lub pozabankową. Najczęściej jest to kredyt gotówkowy na dowolny cel. Wysokość kredytu konsumenckiego nie może przekroczyć 255 550 zł (lub równowartości tej kwoty w walucie obcej). Przeznaczony jest dla osób fizycznych, które nie prowadzą działalności gospodarczej.Odbiorcą pożyczonych środków jest więc konsument.

Do kredytów konsumenckich zaliczane są kredyty gotówkowe, konsolidacyjne, samochodowe, obrotowe, ratalne, w tym kredyty udzielane przez banki, SKOK-i, jak również chwilówki.

Podstawową różnicą między kredytem konsumenckim a konsumpcyjnym jest to, że ten pierwszy jest uregulowany prawnie. Szczegółowe informacje na jego temat widnieją w Ustawie o kredycie konsumenckim. Określa ona szereg zasad, do których powinni stosować się pożyczkodawcy i kredytodawcy. Ustawa o kredycie konsumenckim gwarantuje Ci następujące uprawnienia.

Otrzymasz szczegółowe informacje o oprocentowaniu kredytu, dodatkowych opłatach, całkowitej kwocie do spłaty oraz RRSO. Zanim podpiszesz umowę, bank ma obowiązek przedstawić Ci wszystkie koszty, które będziesz musiał ponieść. Dotyczy to także reklam i ofert handlowych, dlatego w każdym takim przypadku bank podaje przykład reprezentatywny, w którym zawarte są niezbędne informacje.

Możesz odstąpić od umowy kredytu w ciągu 14 dni bez podania przyczyny. Masz więc czas na to, aby spokojnie zastanowić się nad ofertą, a także zrezygnować z niej, gdy przykładowo inny bank zaproponuje Ci lepsze warunki.

Koszt zobowiązania nie może przekroczyć dwukrotności sumy referencyjnej NBP (aktualnie 0,1%) i 3,5% - maksymalne oprocentowanie kredytu konsumenckiego wynosi teraz 7,2%. Banki i instytucje pozabankowe muszą się do tego stosować, ale warto zachować czujność i sprawdzić, czy stawka oprocentowania jest odpowiednia.

Uregulowana została także kwestia maksymalnych kosztów pozaodsetkowych (np. prowizji). Jedna z wersji tarcz antykryzysowych znacznie obniżyła maksymalne koszty, co wpłynęło negatywnie na zyski banków, ale przede wszystkim firm, które udzielają chwilówek.

Teraz koszty pozaodsetkowe nie mogą przekroczyć 5% całkowitych kosztów pożyczki (dotyczy tych zaciąganych na maks. 30 dni), 15%, jeśli są zaciągane na dłużej i dodatkowe 6% za każdy rok trwania pożyczki. Niezależnie od okresu koszty pozaodsetkowe nie mogą być wyższe niż 45% kwoty pożyczki.

W Ustawie zdefiniowane zostały także maksymalne odsetki za opóźnienie w spłacie kredytu. Nie mogą przekroczyć 11,2% w skali roku (dwukrotność stopy referencyjnej NBP, która wynosi 0,1% i 5,5%).

Możesz spłacić cały kredyt lub jego część przed terminem i należy Ci się za to zwrot prowizji i innych kosztów pozaodsetkowych (zgodnie z wyrokiem TSUE). Dotyczy to jednak tylko tych osób, które wzięły kredyt po wejściu w życie Ustawy, czyli po 18.12.2011 roku i spłaciły go po 11.09.2019 roku, czyli publikacji wyroku TSUE.

Dowiedz się więcej: Zwrot prowizji za kredyt – wszystko, co musisz wiedzieć

Czy kredyt hipoteczny jest kredytem konsumenckim?

Zgodnie z Ustawą o kredycie hipotecznym nie jest on już kredytem konsumenckim, mimo że zaciągają go w większości osoby fizyczne. Warto jednak wiedzieć, że o zwrot kosztów pozaodsetkowych przy wcześniejszej spłacie również mogą ubiegać się posiadacze kredytów mieszkaniowych. To uprawnienie dotyczy tylko tych osób, które wzięły kredyt po wejściu w życie Ustawy, czyli 22.07.2017 roku i spłaciły go po wydaniu wyroku TSUE, czyli po 11.09.2019 roku.

Kredyt konsumpcyjny – czym jest?

Kredyt konsumpcyjny jest uregulowany przez Prawo bankowe. Można więc uznać, że jest to kategoria produktowa, a nie oddzielny produkt, bo mogą być to różne rodzaje kredytu. Co istotne, zaciągając takie zobowiązanie, kredytobiorca nie musi podawać celu, na jaki przeznaczy środki. W praktyce jest to po prostu kredyt gotówkowy, który można przeznaczyć na remont łazienki, wakacyjny wyjazd, zakup sprzętu czy wymianę samochodu.

Warunki kredytowania zależą od polityki banku, ponieważ ustawowo nie zostały uregulowane maksymalne koszty kredytu konsumpcyjnego. Oprocentowanie może być więc dowolne. Jednak biorąc pod uwagę to, że każdy kredyt konsumpcyjny udzielany osobie fizycznej jest konsumencki, to obowiązują takie same zasady.

Kredyt konsumencki a konsumpcyjny

Jaki jest związek pomiędzy kredytem konsumenckim a konsumpcyjnym? Konsumencki jest udzielany osobie fizycznej, a konsumpcyjny na dowolny cel. Nie można więc tych pojęć porównać. Konsumpcyjny jest konsumencki, jeśli otrzyma go osoba fizyczna. Natomiast konsumencki nie zawsze jest konsumpcyjny, jeżeli wydasz go na konkretny cel, a bank się dodatkowo zabezpieczy. Tak się dzieje na przykład przy kredycie samochodowym.