Prowadzisz firmę? W takim razie kwestia podatku VAT prawdopodobnie jest Ci znana, zwłaszcza gdy prowadzisz konto firmowe, na którym kontrolujesz płatności. W praktyce podatek VAT płacimy jednak wszyscy.
Podatek VAT – co to jest?
Co to jest podatek VAT? To podatek od towarów i usług, który ponosimy za każdym razem, gdy zdecydujemy się kupić dany towar lub zapłacić za wybraną usługę. To rodzaj daniny, która doliczana jest do wartości netto każdej transakcji kupna-sprzedaży. Obejmuje nabywców i sprzedawców, choć w praktyce mechanizm jego rozliczania działa w taki sposób, że wartość podatku zostaje przerzucona na konsumenta.
Jednocześnie warto wiedzieć, że ten rodzaj podatku jest wprowadzany na każdym etapie produkcji. Przedsiębiorcy mają prawo go odliczyć, o ile wiąże się on z opodatkowaną działalnością. Wszystko po to, aby przedsiębiorca, który nie jest konsumentem towarów, nie musiał odczuwać jego skutków.
Nadmienić należy także, że ustawa o podatku VAT dopuszcza zwolnienie z obowiązku jego płacenia.
Podatek VAT w Polsce – jakie są obowiązujące stawki VAT?
Aktualne w Polsce obowiązują 4 stawki podatku VAT. Ich wysokość jest zależna od rodzaju usług lub towarów. Ogólna, podstawowa stawka podatku VAT wynosi 23%. Niekiedy bywa jednak obniżona do:
- 8% - dotyczy to robót budowlanych, remontów czy robót konserwacyjnych. Obniżona stawka VAT 8% dotyczy także niektórych usług gastronomicznych.
- 5% - podatek 5% obowiązuje w przypadku zakupu książek i specjalistycznych czasopism, a także produktów rolnych.
- 0% - obejmuje wewnątrzwspólnotową dostawę i eksport towarów.
Podatek VAT w innych krajach – ile wynosi?
Czy podatek VAT w Polsce jest wysoki? Aby można było to określić, należy odnieść się do innych europejskich krajów. Sprawdźmy zatem, ile wynosi podatek VAT w innych krajach:
- podatek VAT w Niemczech – podstawowa stawka podatku VAT w Niemczech to 19%,
- podatek VAT w USA – w USA nie ma podatku VAT. Zastępuje go podatek od sprzedaży, tzw. sales tax, który wynosi 10%,
- podatek VAT w Czechach – podstawowa stawka podatku VAT w Czechach to 21%,
- podatek VAT w Holandii – stawka podatku to 21%,
- podatek VAT w Szwecji – w Szwecji podatek VAT wynosi 25%.
Co jest opodatkowane podatkiem VAT?
Podatkiem VAT opodatkowane są następujące czynności:
- świadczenie usług na terenie kraju,
- dostawa i import towarów na terenie kraju,
- eksport towarów,
- wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju,
- wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Jednocześnie podatek VAT dotyczy towarów i usług. Naliczany jest również podatek VAT od sprzedaży lokalu mieszkalnego. W tym przypadku obowiązuje niższa stawka 8%, o ile powierzchnia lokalu nie przekracza 300 m2.
Podatek VAT – w jaki sposób jest naliczany?
Podatek VAT doliczony jest do różnicy między kosztami zakupu a ceną dalszej sprzedaży. Płaci go każdy przedsiębiorca w łańcuchu dostaw. Jeśli podatnik wie, jaką stawkę podatku powinien zastosować przy sprzedaży, nie powinien mieć problemu z obliczeniem podatku VAT. Musi go ująć na wystawionej przez niego fakturze sprzedaży. Wówczas kwotę brutto powinien przemnożyć przez wybraną stawkę podatku VAT.
Podatek VAT naliczony i VAT należny – różnice
VAT należny to wartość podatku wynikająca ze sprzedaży towarów lub usług, którą należy odprowadzić do Urzędu Skarbowego.
Z kolei VAT naliczony odnosi się do daniny, którą płaci właściciel firmy, gdy nabywa towary lub usługi w ramach prowadzonej przez siebie działalności. Prawo umożliwia przedsiębiorcom zmniejszenie podatku należnego o podatek naliczony.
Kto płaci podatek VAT i czy jest on obowiązkowy?
Prowadzenie działalności gospodarczej wiąże się z koniecznością płacenia podatku VAT. Istnieją jednak okoliczności, które zapewniają prawo do zwolnienia z tego obowiązku, o czym będzie mowa poniżej.
Podatnik VAT – kto nim może zostać?
Zgodnie z ustawą, podatnikiem VAT są:
- osoby prawne,
- jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej,
- osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą.
Podatnikiem VAT może zostać każda z tych osób, która wykonuje czynność jednorazową w okolicznościach, które wskazują na „zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy”. Należą do nich m.in. producenci, handlowcy czy usługodawcy.
Kto i na jakich zasadach musi rozliczać się z podatku VAT?
Każdy przedsiębiorca, który prowadzi działalność w sposób zorganizowany i ciągły, podlega obowiązkowi VAT. W jaki sposób powinien go rozliczyć? Konieczne będzie zsumowanie wartości zakupów w danym okresie oraz zsumowanie wartości sprzedaży. Obie te wartości trzeba wpisać w stosownej deklaracji składanej do US.
Zwolnienie z podatku VAT – co warto wiedzieć?
Zwolnienie z podatku VAT dotyczy przedsiębiorców, których dochody za poprzedni rok podatkowy nie przekroczyły 200 tys. złotych. Skorzystanie z tego przywileju jest dobrowolne. W praktyce oznacza to, że można z niego zrezygnować, dokonując zgłoszenia rejestracyjnego.
Warto przeczytać: Lista obowiązkowych podatków. Które trzeba płacić, a kiedy można ich uniknąć? >>
Jak obliczyć podatek VAT?
Jak obliczyć podatek VAT do zapłaty? Nie jest to trudne zadanie. Wystarczy przemnożyć wartość netto poszczególnych pozycji ujętych na fakturze przez stawkę VAT. Pamiętać należy o tym, że nie wszystkie produkty czy usługi może obejmować ta sama stawka.
Jednocześnie przedsiębiorca musi mieć na uwadze, że wpłata do Urzędu Skarbowego dotyczy różnicy pomiędzy podatkiem należnym a naliczonym.
Podatek VAT a pozostałe podatki
Jaka jest różnica między podatkiem liniowym a VAT? Stawka podatku liniowego wynosi zawsze 19% i nie ma w tym przypadku znaczenia osiągany przez przedsiębiorcę przychód.
Nie należy jednak mylić podatku dochodowego i VAT. Ten pierwszy rozlicza się według tzw. skali podatkowej. Jego wysokość zależna jest od dochodu i wynosi 17% lub 32%. Podatek dochodowy i VAT płacone są niezależnie od siebie.
Czy wiesz: Jak obniżyć podatek dochodowy? >>
Podatek VAT – co jeszcze warto wiedzieć?
W kontekście podatku VAT coraz częściej można usłyszeć o białej liście podatników VAT. Czym ona jest?
Biała księga VAT to elektroniczny wykaz przedsiębiorców, w którym łatwo można sprawdzić, czy dany przedsiębiorca jest płatnikiem VAT. Jej prowadzenie ma zapewnić bezpieczeństwo transakcji pomiędzy podmiotami. To na przedsiębiorcy leży obowiązek weryfikacji, czy jego kontrahent znajduje się na białej liście. W innym przypadku czekać mogą go przykre konsekwencje
1 Komentarze