Przewalutowanie kredytu przy niskim kursie euro?

Od kilku lat niemal 99% kredytów hipotecznych stanowią kredyty udzielane w złotych. Zgodnie z zaleceniami Komisji Nadzoru Finansowego, kredyty walutowe są dostępne tylko dla osób zarabiających w walucie kredytu (czyli, jeżeli np. zarabiasz w EUR, to możesz wziąć kredyt w tej walucie).

Jednak jeszcze kilkanaście lat temu sytuacja była inna. Kredyt hipoteczny walutowy cieszył się popularnością zbliżoną do kredytu złotowego, a np. w II i III kwartale 2008 r. był od niego popularniejszy (w II kwartale 2008 r. udział kredytów we frankach szwajcarskich wyniósł 74,13%, a w III kwartale 2008 r. – 71,11%).

Rodzaje kredytu walutowego

Kredyt walutowy hipoteczny jest pojęciem ogólnym. W jego ramach można dokonać podziału na:

• kredyt walutowy denominowany
• i kredyt walutowy indeksowany.

Kredyt walutowy hipoteczny denominowany a kredyt indeksowany – czym się różnią?

Kredyt denominowany – definicja

Kredyt denominowany to kredyt (np. hipoteczny kredyt denominowany we frankach), którego wysokość jest wyrażona w walucie obcej. Kredytobiorcy wypłacana jest równowartość w złotych na podstawie kursu kupna dla walut wyznaczonego przez bank. Dla kredytobiorcy oznacza to, że zawierając umowę nie wie, jaką kwotę otrzyma w złotych. W zależności od tego, jak między dniem podpisania umowy a dniem wypłaty, będzie zachowywał się kurs waluty kredytu, może otrzymać kwotę wyższą lub niższą od wnioskowanej.

Kredyt indeksowany – definicja

Kredyt indeksowany z kolei to kredyt, w którego umowie wpisana jest jego kwota w złotych. Co za tym idzie, kredytobiorca wiedział, że wypłacona mu zostanie kwota wpisana do umowy.

Co to znaczy, że kredyt jest indeksowany?

To, że kredyt jest indeksowany oznacza, że:

• jest wypłacany i spłacany w złotych (w jego przypadku nie ma więc niepewności co do tego, czy bank wypłaci niższą czy wyższą kwotę),
• wysokość jego miesięcznej raty jest uzależniona od kursu waluty,
• kredytobiorca ponosi koszty przewalutowania,
• jego oprocentowanie jest uzależnione od stóp procentowych obowiązujących dla danej waluty.

Rata, którą co miesiąc spłaca kredytobiorca, ma stałą wysokość wyrażoną w walucie kredytu (np. w CHF), ale jej kwota w złotych jest zmienna i uzależniona od aktualnego kursu waluty (droższa waluta = wyższa rata). Przeliczenie następuje na podstawie kursu sprzedaży z dnia spłaty.

Zarówno w przypadku kredytu denominowanego, jak i indeksowanego wysokość miesięcznej raty jest uzależniona od kursu obowiązującego w danym dniu. Na szczęście banki umożliwiają spłatę rat kredytu bezpośrednio w walucie. Walutę możesz kupować w banku lub w kantorze internetowym.

Kredyt indeksowany - nieważność

15 stycznia 2015 r. – tego dnia frank szwajcarski silnie umocnił się wobec innych walut, a jego kurs wzrósł z dnia na dzień z 3,57 do 4,16 zł. Spowodowało to podwyższenie nie tylko rat płaconych przez kredytobiorców, ale także ich zadłużenia wobec banków.

Kredytobiorcy zaczęli pozywać do sądów banki, żądając unieważnienia kredytu indeksowanego, powołując się m.in. na to, że zapisy dotyczące indeksowania kredytu zostały wpisane przez UOKiK do rejestru klauzul niedozwolonych. Banki po rozpoznaniu spraw i przeprowadzeniu procesu stwierdzały w wielu przypadkach nieważność umów kredytu indeksowanego.

Kredyt denominowany a indeksowany

Kredyt denominowany a indeksowany - czym różnią się oba rozwiązania? Porównanie ich podstawowych parametrów znajdziesz w poniższej tabelce.

Oprocentowanie kredytu walutowego

Jaki parametr jest uważany za najważniejszy (lub jeden z ważniejszych), kiedy bierzesz kredyt hipoteczny? Jest to procentowanie. To od niego zależy przecież m.in. wysokość raty, którą płacisz co miesiąc.

Oprocentowanie kredytów hipotecznych składa się z dwóch elementów:

• zmiennej stawki referencyjnej – dla kredytów w CHF jest to LIBOR 3M dla CHF, a dla kredytów w EUR – LIBOR 3M dla EUR lub EURIBOR 3M,
• stałej marży banku. Jej wysokość jest ustalana indywidualnie.

Od pewnego czasu wysokość stawek LIBOR (dla EUR i CHF) i EURIBOR jest ujemna (np. LIBOR 3M dla CHF wynosi -0,7636%). Czy oznacza to, że oprocentowanie Twojego kredytu hipotecznego będzie ujemne? Niekoniecznie. Wszystko będzie zależało od wysokości marży, jaką bank doliczył do stawki LIBOR/EURIBOR. Ujemna stawka LIBOR/EURIBOR może zmniejszyć wysokość marży lub sprawić, że oprocentowanie kredytu wyniesie 0%. Aby zapytać o rozwiązania stosowane w Twoim banku, najlepiej zadzwonić na infolinię.

Przewalutowanie kredytu – co powinieneś wiedzieć?

Mimo tego, że oprocentowanie kredytu walutowego może być teraz bardzo niskie, wysokość raty – na skutek wysokich kursów walut – może być wysoka.

Możesz oczywiście sam kupować walutę potrzebną do spłaty kredytu. Jeżeli zdecydujesz się na takie rozwiązanie i będziesz korzystał np. z kantoru walutowego, to co prawda spread walutowy (czyli różnica między kursem sprzedaży i kupna waluty) będzie niski. Ale i tak w każdym miesiącu będziesz stresował się, czy nie wzrośnie kurs, a w konsekwencji – kwota, jaką musisz zapłacić bankowi.

Jakie jest rozwiązanie? Może nim być przewalutowanie kredytu.

Na jakich warunkach dokonuje się przewalutowanie kredytu? Żeby zmienić walutę kredytu, musisz złożyć wniosek, do którego dołączasz m.in. zaświadczenie o wysokości swoich dochodów. Jest to konieczne z uwagi na to, że przewalutowanie wiąże się ze zmianą wysokości miesięcznej raty i bank musi sprawdzić jeszcze raz Twoją zdolność kredytową.

Po wydaniu pozytywnej decyzji, bank sporządzi aneks zmieniający treść umowy. Po podpisaniu przez obie strony umowy, zaczną obowiązywać nowe warunki spłaty kredytu.

Przewalutowanie kredytu we frankach

Przed dylematem: spłacać dalej kredyt we frankach, czy zmienić jego walutę na złote (a przy okazji pozbyć się ryzyka walutowego) stoi część osób, które zadłużyły się w helweckiej walucie. Niektóre z nich biorą pod uwagę przewalutowanie kredytu we frankach po kursie z dnia podpisania umowy. To rozwiązanie polega na tym, że zadłużenie wyrażone w CHF będzie przeliczone na złote na podstawie kursu obowiązującego w dniu podpisania umowy (np. 22 październiku 2007 r. średni kurs CHF w NBP wynosił 2,2116 zł). Czy to rozwiązanie jest korzystne? Nie do końca:

• po przewalutowaniu kredyt będzie oprocentowany na podstawie stawki WIBOR®, która jest wyższa od stawki LIBOR dla CHF (obecnie WIBOR® 3M wynosi 0,70%), a więc wzrośnie kwota miesięcznej raty,
• za przewalutowanie bank pobierze prowizję (wynosi ona zazwyczaj kilka procent od przewalutowywanej kwoty),
• ze zmianą waluty kredytu wiąże się też konieczność sporządzenia aneksu do umowy. Za tę czynność bank także może pobrać opłatę.

Przed przewalutowaniem bank zweryfikuje też sytuację finansową kredytobiorcy. W konsekwencji może okazać się, że przewalutowanie kredytu frankowego może nie być opłacalne.

Ile kosztuje przewalutowanie kredytu hipotecznego?

Przewalutowanie kredytu hipotecznego nie jest operacją darmową. Za tę czynność banki pobierają opłatę. W zależności od banku wynosi ona np.:

• 0,8% od kwoty aktualnego zadłużenia – w PKO BP,
• 0% – w Banku Pekao,
• 0% – w ING Banku Śląskim,
• 0% – w mBanku,
• 1% – w Santander Bank Polska.

Zanim jednak zdecydujesz się na przewalutowanie kredytu, powinieneś sprawdzić, czy Ci się to opłaci.

Na co powinieneś zwrócić uwagę?

Kiedy wziąłeś kredyt walutowy?

Przyjmijmy, że byłeś jedną z osób, która wzięła kredyt hipoteczny w IV kwartale 2011 r. (w tym kwartale udział tych kredytów wyniósł 17,17%). 16 października, kiedy Twój kredyt został wypłacony kurs euro wynosił 4,2716 zł. Wziąłeś 300 000 zł kredytu, co po przeliczeniu na europejską walutę dało 70 231,3 euro. Po 10 latach do spłaty zostało Ci jeszcze 200 000 zł.

Zastanawiasz się, czy nie zmienić waluty kredytu na złote. Ale czy Ci się to opłaci? Kurs euro jest teraz wysoki. Według NBP wynosi 4,6072 zł. Jest więc wyższy niż w dniu, kiedy brałeś kredyt. Tak więc, przewalutowanie dokonane na jego podstawie będzie dla Ciebie niekorzystne. Za każde euro kredytu przeliczanego na złote zapłacisz więcej niż w dniu, w którym kredyt był wypłacany.

Przewalutowanie kredytu – alternatywy

Zmiana waluty kredytu nie zawsze jest optymalnym rozwiązaniem. Zwłaszcza w sytuacji, kiedy kursy walut są wysokie na tyle, że przewalutowanie kredytu jest nieopłacalne. Alternatywą jest samodzielne kupowanie waluty (np. w kantorze internetowym). Dzięki takiemu rozwiązaniu, kurs po jakim kupisz walutę do spłaty raty, będzie niższy niż ten, jaki jest stosowany przez bank.

Samodzielne kupno waluty także nie jest rozwiązaniem idealnym. Nadal musisz pamiętać o ryzyku walutowym (nie możesz przewidzieć, jak zmieniać się będzie kurs waluty i – w konsekwencji – jak duża będzie rata Twojego kredytu po przeliczeniu jej na złote).

Przewalutowanie i... wzrost raty

Jeżeli zdecydujesz się na przewalutowanie kredytu, powinieneś liczyć się z tym, jego rata wzrośnie. Ostateczny bilans przewalutowania nie musi być zatem dla Ciebie dodatni. Może okazać się, że korzyści z podjęcia takiej decyzji będą nikłe. To kolejny powód, dla którego warto dokładnie zastanowić się, czy takie rozwiązanie rzeczywiście zaprocentuje.

Przewalutowanie kredytu – chłodna kalkulacja

Przewalutowanie kredytu w euro czy przewalutowanie kredytu z franka na złotówki to ważna decyzja, która przełoży się m.in. na obciążenie Twojego domowego budżetu. Zanim ją podejmiesz, powinieneś dokładnie sprawdzić, czy i jakie korzyści osiągniesz. Zacznij od porównania wysokości raty kredytu. Tą, którą płacisz teraz porównaj z tą, jaką płaciłbyś po przewalutowaniu. Weź też pod uwagę dodatkowe prowizje i opłaty, jakie wiążą się ze zmianą waluty kredytu. Jeżeli rata będzie zbyt wysoka, to lepiej poczekać z podjęciem takiej decyzji i bacznie obserwować kursy walut w kolejnych miesiącach.