Kredyt ratalny – czym jest i jak działa kredyt na raty?

Planujesz zakupy i szukasz zewnętrznego finansowania? Zobacz, co oferuje Ci pożyczka gotówkowa ze spłatą ratalną:

• Jakie są cechy charakterystyczne kredytu ratalnego?
• Czym różni się kredyt gotówkowy od ratalnego?
• Czym są raty 0%?
• Jakie możesz zrobić zakupy na raty?
• Czy masz szansę na zakupy ratalne? Jakie warunki musisz spełnić?
• Co oferują banki w ramach kredytu ratalnego?

Co to jest kredyt ratalny?

To kredyt spłacany w ratach, który jest rodzajem kredytu konsumpcyjnego, tj. przeznaczonego na zakup różnego rodzaju dóbr materialnych. Oto cechy kredytu ratalnego:

• To kredyt celowy, przeznaczony np. na zakup sprzętu RTV i AGD, komputerów, telefonu, ale również mebli czy biżuterii i ofert wakacyjnych.
• Umowę o kredyt ratalny zawrzesz na ogół za pośrednictwem sprzedawcy, ale z konkretnym bankiem.
• Masz możliwość uzyskania kredytu ratalnego online – np. za pośrednictwem serwisów aukcyjnych i sklepów internetowych.
• Spłacasz go w ratach – kapitałowo-odsetkowych lub tylko kapitałowych, jeśli jest to kredyt nieoprocentowany.
• Możesz uzyskać kredyt na raty bez kosztów – w przypadku zaoferowania przez sklep i bank rat 0 procent.

Trudno porównać aktualne oferty kredytów ratalnych, bo najczęściej klient nie ma wyboru i musi skorzystać z oferty banku, który udziela zobowiązania we współpracy z danym sklepem.

Największą zaletą wielu ofert kredytów ratalnych jest często realny brak kosztów. Sklepy zachęcają do zakupów na raty z RRSO 0%. Przykładowo, jeśli produkt kosztuje 2 000 zł, to w wybranym okresie, np. przez 2 lata, spłacasz raty w wysokości 83,33 zł, co łącznie daje 2 000 zł i nic więcej.

Kredyt ratalny a kredyt gotówkowy

Zarówno za pośrednictwem kredytu ratalnego, jak i kredytu gotówkowego możesz kupić pralkę, lodówkę czy meble bez konieczności angażowania w to własnych oszczędności. Pomimo wielu podobieństw istnieją pewne różnice między tymi produktami. Przygotowałem tabelę, prezentującą najważniejsze różnice pomiędzy tymi zobowiązaniami.

Elementem wspólnym jest to, że ona zobowiązania są spłacane w ratach, a jednocześnie pozwalają na zrealizowanie celów konsumpcyjnych. Kredyty ratalne, podobnie jak gotówkowe, to świetny sposób na budowanie pozytywnej historii kredytowej.

Zastanawiasz się, czy lepiej kupić pralkę na raty, czy wziąć kredyt gotówkowy i kupić ją za gotówkę? Sprawdziłem, co się bardziej opłaca.  

Kupując pralkę za 3199 zł na raty w jednej z sieci sklepów z RTV i AGD, płacisz po 159,95 zł miesięcznie przez 20 miesięcy. Są to raty 0 proc. (RRSO kredytu ratalnego wynosi 0 proc.). Nie ponosisz więc żadnych dodatkowych kosztów. Natomiast jeśli urządzenie za tę samą cenę kupujesz na kredyt gotówkowy, to zgodnie z moimi wyliczeniami opartymi na kalkulatorze kredytowym direct.money.pl przy kredycie na 20 miesięcy i na kwotę 3200 zł rata miesięczna będzie wynosi 179,24 zł.

Całkowita kwota do spłaty jest równa 3 584,72 zł, czyli niespełna 385 zł to odsetki i prowizja bankowa, stanowiące koszt kredytowania. Jak widzisz, korzystniej wypada kredyt ratalny 0 proc., ale nie zawsze możesz zaciągnąć takie zobowiązanie bez odsetek.

Raty 0% – co to oznacza?

To oznacza, że nie płacisz odsetek. Jednak sprawdź, czy rzeczywiście kredyt tego rodzaju jest nieoprocentowany i nie poniesiesz żadnych kosztów z nim związanych. Wystarczy znaleźć wysokość RRSO. Jeśli również wynosi zero, oznacza to, że zwrócisz do banku kredytującego dokładnie taką samą kwotę, jaką pożyczyłeś.

Dla klientów niewątpliwie zachętą do korzystania z kredytów ratalnych są właśnie oferty z RRSO 0%. Bank nie pobierze wówczas żadnej prowizji ani odsetek. Czy to opłaca się tej instytucji?

Jest to forma współpracy sklepu z danym bankiem. Korzyścią dla sprzedawcy produktu czy usługi jest to, że klient kupi jego towar nawet, za który nie byłby w stanie zapłacić jednorazowo. Bank zyska zaś nowego odbiorcę oferty. Jest to zatem opłacalna forma sprzedaży dla wszystkich stron.

Na co można przeznaczyć środki z kredytu ratalnego?

Kredyt ratalny jest alternatywą dla kredytu gotówkowego, choć jest to zobowiązanie celowe. Możesz go przeznaczyć m.in. na:

• sprzęt AGD;
• komputery i telefony;
• RTV;
• sprzęt sportowy;
• meble;
• biżuterię;
• odzież, obuwie i dodatki;
• oferty wakacyjne.

Według BIK, w marcu 2024 roku, w ujęciu liczbowym banki i SKOK-i udzieliły o 89,5 proc. więcej kredytów ratalnych w porównaniu z marcem 2023 roku. W ujęciu wartościowym osiągnięto wzrost o 26,7 proc. W okresie od stycznia do marca 2024 roku banki i SKOK-i w ujęciu liczbowym udzieliły o 96,9 proc. więcej kredytów na raty rok do roku. Średnia wartość zobowiązania w marcu 2024 roku wyniosła 1 881 zł i była niższa niż w marcu 2023 roku o 33,2 proc.

Co bank weryfikuje przy zaciąganiu kredytu ratalnego?

Aby uzyskać kredyt ratalny, musisz mieć odpowiednio wysoką zdolność kredytową i pozytywną historię kredytowania w BIK-u. Nie ma możliwości, by bank udzielił Ci zobowiązania bez BIK-u. Jest zobligowany za sprawą wydawanych przez KNF rekomendacji do kontrolowania baz Biura Informacji Kredytowej.

Pomimo tego, że składasz wniosek o kredyt ratalny zwykle w sklepie, a nie bezpośrednio w banku, to i tak udziela go bank. Jakie dokumenty musisz złożyć? Zwykle potrzebne są:

• Dowód osobisty – pozwalający na potwierdzenie Twojej tożsamości oraz na zawarcie umowy kredytowej.
• Oświadczenie o dochodach lub zaświadczenie o wysokości uzyskiwanych dochodów – oświadczenie jest elementem uproszczonej procedury ubiegania się o kredyty bankowe. Przy wyższych kwotach finansowania niewykluczone, że bank zażyczy sobie złożenia przez klienta zaświadczenia o dochodach wystawionego przez pracodawcę,
• Wniosek o udzielenie kredytu – przygotowywany na formularzu bankowym w punkcie kredytowym sklepu bądź online, jeśli dokonujesz ratalnych zakupów przez internet.

Dodatkowo weryfikuje także zatrudnienie klienta i wysokość jego dochodów oraz to, czy nie jest zadłużony. Nie trzeba oczywiście być zatrudnionym na umowę o pracę, żeby dostać kredyt ratalny. Wystarczy umowa zlecenie, która umożliwi regularną spłatę zobowiązania.

Może się tak zdarzyć, że analityk, który będzie weryfikował wniosek o kredyt ratalny, skontaktuje się z Tobą w celu sprawdzenia poprawności podanych informacji. W razie wątpliwości poprosi o dostarczenie dodatkowych dokumentów.

Kredyt ratalny a zdolność kredytowa

Jak wspomniałem, przy okazji udzielania dowolnego kredytu bankowego instytucja kredytująca zawsze sprawdzi Twoją zdolność kredytową. Musi być ona na tyle wysoka, byś poradził sobie z uiszczaniem raty i z innymi zobowiązaniami.

Czy możliwe są zakupy na raty bez zdolności kredytowej? Zasadniczo bank zawsze sprawdzi, czy stać Cię na kredyt. Zakupy na raty nie są przy tym wyjątkiem. Często się jednak zdarza, że podstawą takiej weryfikacji będzie złożone przez Ciebie oświadczenie o wysokości uzyskiwanych dochodów. Pamiętaj, że składasz je pod odpowiedzialnością karną, a bank ma prawo sprawdzić Twoją prawdomówność, np. dzwoniąc do Twojego pracodawcy.

Kredyt ratalny a zarobki

Kalkulator zdolności kredytowej na naszej stronie pozwoli Ci na wyliczenie, ile musisz zarabiać, by otrzymać zgodę na udzielenie Ci zobowiązania. Nawet jeśli składasz wniosek o kredyt ratalny na oświadczenie, to wpisana kwota dochodów także musi być odpowiednio wysoka względem kwoty środków, o które się starasz.

Jak zaciągnąć kredyt ratalny online?

Aby zaciągnąć kredyt ratalny, wykonaj następujące kroki:

• Wybierz, co chcesz kupić na raty i w jakim sklepie – sprawdź od razu, czy dany sklep daje możliwość zakupów ratalnych.
• Wybierz jako metodę płatności – zakup na raty.
• Zgłoś się do punktu kredytowego i wypełnij wniosek kredytowy.
• Wybierz preferowany okres spłaty, a doradca wyliczy wysokość miesięcznej raty oraz poda ostateczny koszt finansowania.
• Zaakceptuj warunki kredytu.
• Odbierz decyzję kredytową – najczęściej jest to dokonywane od ręki.
• Podpisz umowę kredytu ratalnego.
• Odbierz zakupiony towar.

Czy można wcześniej spłacić kredyt ratalny?

Pomimo tego, że kredyt ratalny ma ustalony harmonogram spłaty, to można dokonać jego wcześniejszej, przedterminowej spłaty. Taką możliwość daje Credit Agricole i inne instytucje.

Oferty banków na kredyt ratalny

Sprawdź, jakie oferty na kredyty ratalne są dostępne obecnie w bankach w Polsce.

*Opracowanie własne na podstawie ofert bankowych (29.04.2024)

Na co uważać, decydując się na zakupy na raty?

Pamiętaj, że kredyt ratalny jest zobowiązaniem, które trzeba spłacić. Jeśli kupujesz coś na raty, otrzymujesz daną rzecz, ale zobowiązujesz się do regularnego opłacania rat. Dlatego kredyt ten przeznaczony jest dla osób, które posiadają stałe źródło dochodu i stać je na podjęcie takiego zobowiązania.

Kredyty ratalne najczęściej nie są udzielane na tak długi okres jak gotówkowe. Jeśli to oferta z RRSO 0%, nie musisz obawiać się, że wydłużenie okresu spłaty będzie wiązało się z wyższymi odsetkami. W takiej sytuacji po prostu comiesięczna rata zobowiązania będzie niższa. Nie ma znaczenia, czy to umowa na 12 miesięcy czy na 3 lata. Oddasz dokładnie tyle, ile kosztowała dana rzecz.

Ponieważ dla banków kredyty ratalne niosą mniejsze ryzyko niż np. kredyt gotówkowy, to możliwe, że może spłacać więcej niż jedno. To bank ocenia, czy kredytobiorca poradzi sobie ze spłatą kolejnego zobowiązania.

Pamiętaj o swoich prawach jako kredytobiorcy. Możesz między innymi wykorzystać odstąpienie od umowy kredytu ratalnego, ale licz się z tym, że bank ma prawo naliczyć Ci odsetki za faktyczny okres korzystania z niego.

Chcesz przestać spłacać kredyt i liczysz, że szybko się przedawni? Do przedawnienia kredytu ratalnego dochodzi dopiero po upływie 3 lat, a termin ten liczony jest dla każdej raty z osobna.

Możliwe jest odstąpienie od umowy bez konsekwencji w ciągu 14 dni od daty jej zawarcia. Jednocześnie dostępna jest rezygnacja z ubezpieczenia kredytu ratalnego, ale może to spowodować wzrost kosztów zobowiązania.