Co to jest działalność nierejestrowana? Poznaj ułatwienie dla swojej małej firmy

Działalność nierejestrowana – czym jest?

30 kwietnia 2018 roku weszła w życie „Konstytucja Biznesu”, której podstawowym celem było wsparcie małych firm i uproszczenie przepisów. Nowe prawo dla przedsiębiorców zapewniło im gwarancję polepszenia usług administracyjnych. Jego efektem jest możliwość prowadzenia działalności nierejestrowanej. Czym ona właściwie jest?

To drobna działalność o charakterze zarobkowym, którą prowadzi osoba fizyczna. Nie zalicza się ona do działalności gospodarczej, dlatego też nie wymaga oficjalnej rejestracji firmy. Główna zaleta jej prowadzenia, to zwolnienie z podatku VAT. Nie musisz zatem zastanawiać się, czy wystarczy Ci na podatki i zaciągać od razu kredyt dla firm na start.

Należy mieć jednak na uwadze, że nie każdy może prowadzić działalność nierejestrowaną. Istotne jest także kryterium dochodowe.

Działalność nierejestrowana – kto może prowadzić działalność nierejestrowaną?

Myślisz o prowadzeniu własnego biznesu na niewielką skalę, ale przeraża Cię myśl o założeniu własnej działalności? Być może idealnym rozwiązaniem w Twoim przypadku okaże się działalność nierejestrowana. Miej jednak na uwadze, że działalność nierejestrowana może być prowadzona wyłącznie przez osobę fizyczną. To nie jedyny wymóg. Co jeszcze będzie istotne?

• Kryterium dochodowe – przychody z działalności nie mogą przekroczyć w żadnym miesiącu 50 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia. Co to oznacza dla Ciebie w 2022 roku? Maksymalnie możesz zarobić 1505 złotych.
• Kryterium przedmiotowe – zwolnienie z VAT nie obowiązuje jeśli sprzedajesz metale szlachetne, wyroby jubilerskie, towary akcyzowe, nowe środki transportu czy tereny budowlane. 

Działalność nierejestrowana a praca na etacie

Czy możesz prowadzić działalność nierejestrowaną, gdy pracujesz na etacie? Nie ma ku temu żadnych przeciwwskazań. Co więcej, możesz nawet na tym zyskać. Gdy pracujesz na etacie, składki ZUS opłaca Twój pracodawca, co oznacza, że nie musisz ponownie ponosić tego kosztu.

Działalność nierejestrowana a umowa zlecenie

Jeśli jesteś zatrudniony na umowę zlecenie, to jak najbardziej możesz podjąć się prowadzenia działalności nierejestrowanej. A co w sytuacji, gdy zechcesz w ramach prowadzonej działalności podpisać z kimś umowę zlecenie? Masz do tego prawo, pamiętaj jedynie, że osoba, z którą współpracujesz na podstawie tej umowy, musi opłacić za Ciebie składki.

Działalność nierejestrowana a umowa o dzieło

Także i umowa o dzieło nie stanowi przeszkody w prowadzeniu działalności nierejestrowanej. Należy jednak określić, czy zobowiązania te powstają w jej ramach, czy zupełnie poza nią. Od tego zależy, czy wynagrodzenie pozyskane z takiej umowy zostanie wliczone do limitu działalności nierejestrowanej.

Działalność nierejestrowana – kiedy warto założyć działalność nierejestrowaną?

Kiedy warto pomyśleć o założeniu działalności nierejestrowanej? Jest to opłacalne głównie dla małych biznesów. Jesteś zatrudniony na etacie, ale chcesz dorobić? W takim razie taka działalność może okazać się dobrym rozwiązaniem. Zazwyczaj w jej ramach prowadzona jest sprzedaż rękodzieła, świadczone usługi związane z budową stron internetowych, fotografią czy wykonywaniem grafik.

Jak założyć firmę - instrukcja krok po kroku cz. 1

Działalność nierejestrowana – jak założyć?

Osoby, które prowadzą działalność nierejestrowaną, nie muszą jej zgłaszać w ewidencji przedsiębiorców (CEIDG), urzędzie skarbowym czy GUS. Tym samym nie potrzebują oni numerów identyfikacyjnych NIP i REGON. Prowadząc tego rodzaju aktywność zarobkową, należy jednak śledzić wartość przychodu.

Działalność nierejestrowana – warunki i obowiązki

Prowadzenie działalności nierejestrowanej nie zwalnia z wszystkich obowiązków. W świetle prawa osoba, która ją prowadzi, jest przecież przedsiębiorcą. W praktyce oznacza to, że musi:

• przestrzegać praw ochrony konsumenta,
• prowadzić uproszczoną ewidencją sprzedaży (a tym samym wystawiać rachunki),
• zarejestrować firmę w CEIDG w ciągu 7 dni od terminu, w którym osiągane przychody przekroczą dozwolone 50% minimalnego wynagrodzenia.

Działalność nierejestrowana – rachunek czy faktura?

Gdy prowadzisz działalność, nie masz obowiązku wstawiać faktur ani rachunków. Przynajmniej w teorii, ponieważ w praktyce prowadzenie ewidencji bez rachunków będzie utrudnione. Ponadto powinieneś to zrobić, gdy poprosi Cię o to kontrahent. Sam decydujesz, czy wystawić fakturę, czy rachunek. Wyjątek stanowi sytuacja, w której klient domaga się konkretnej formy, czyli np. faktury. Wówczas musisz spełnić jego prośbę.

Jak wystawić rachunek przy działalności nierejestrowanej? Wzór rachunku znajdziesz w sieci. Powinien on zawierać:

• numer, 
• datę wystawienia, 
• nazwę sprzedawcy i nabywcy, 
• kwotę do zapłaty.

Działalność nierejestrowana a kasa fiskalna

Co do zasady, osoba prowadząca działalność nierejestrowaną na ogół nie ma obowiązku założenia kasy fiskalnej, gdyż zarabia poniżej 20 tysięcy rocznie. Wiele zależy jednak od przedmiotu sprzedaży. Wybrane towary nie mają zastosowania zwolnienia od podatku, co może spowodować, że dochody zostaną przekroczone.

Działalność nierejestrowana – jak się rozliczać?

Prowadząc działalność nierejestrowaną, nie masz obowiązku opłacania żadnych składek na ubezpieczenie społeczne, a także składki zdrowotnej. Nadal jednak jesteś zobowiązany do płacenia podatku dochodowego od osiąganych przychodów, a dokładniej mówiąc podatku od dochodów osób fizycznych (PIT). Nie musisz za to płacić zaliczek na podatek dochodowy. Rozliczasz się według skali podatkowej 17% lub 32%.

Działalność nierejestrowana – limit przychodu

Limit przychodu dla działalności nierejestrowanej jest zależny od wysokości minimalnego wynagrodzenia. Oznacza to, że zmienia się z każdym rokiem. Obecnie minimalne wynagrodzenie wynosi 2800 złotych. W związku z tym, że limit to 50% tej sumy, aktualnie wynosi on 1400 złotych. Jeśli miesięczne przychody są wyższe niż 1400 zł, zachodzi konieczność rejestracji działalności gospodarczej.

Działalność nierejestrowana – koszty uzyskania przychodu

Działalność nierejestrowana umożliwia odpisanie kosztów od podatku. Wynika to z faktu, że jej prowadzenie wiąże się z koniecznością opłacania podatku od dochodu. Aby odpisanie kosztów było możliwe, warto prowadzić uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów.

Działalność nierejestrowana a ZUS

Działalność nierejestrowana a ubezpieczenie zdrowotne to kwestia stosunkowo prosta. Ten rodzaj działalności nie jest działalnością gospodarczą w związku z czym, opłacanie składek ZUS nie jest obowiązkowe. To jedna z niewątpliwych zalet.

Działalność nierejestrowana a VAT

Wiesz już, że działalność nierejestrowana wiąże się ze zwolnieniem opłacania podatku VAT. Pamiętaj jednak, że nie dotyczy to wszystkich towarów, w tym, chociażby wyrobów jubilerskich czy też towarów wymienionych w załączniku nr 12 do ustawy o VAT.

Działalność nierejestrowana – zalety i wady

Działalność nierejestrowana ma wiele zalet. Podstawowa z nich to praktycznie brak formalności, które zazwyczaj są dla przedsiębiorców bardzo uciążliwe. Takiej działalności nie trzeba nawet nigdzie zgłaszać. Nie ma także obowiązku płacenia składek ZUS czy składania zaliczki na podatek dochodowy. Składanie deklaracji rozliczeniowej również nie jest konieczne. Ponadto możliwe jest odliczanie kosztów przychodu.

Niestety, działalność nierejestrowana ma także pewne wady. Najważniejsza z nich to limit przychodu, który jest bardzo niski i dotyczy jedynie osób, które ze swojej działalności nie czerpią wysokiego dochodu. Ponadto, zwolnienia z VAT nie dotyczą wszystkich towarów.

Działalność nierejestrowana – podsumowanie

Działalność nierejestrowana może okazać się dobrym rozwiązaniem, gdy myślisz o założeniu firmy, ale nie jesteś pewien, czy będziesz w stanie osiągnąć dochód. Właśnie dlatego ta forma prowadzenie działalności bywa nazywana firmą na próbę.

Musisz jednak mieć na uwadze, że przekroczenie wyznaczonego limitu przychodu wiąże się z obowiązkiem zgłoszenia firmy. Masz na to zaledwie 7 dni. Przekroczenie limitu sprawia także, że powstaje konieczność uiszczenia podatków.