Dług publiczny PDP i EDP – czym się różnią?
W Polsce stosuje się dwie definicje długu publicznego:
-
Państwowy Dług Publiczny (PDP):
Zgodnie z krajową metodologią uwzględnia dług sektora finansów publicznych, ograniczony do podmiotów wymienionych w ustawie o finansach publicznych. -
Dług sektora instytucji rządowych i samorządowych (EDP):
Liczony według unijnych standardów ESA 95, obejmuje wszystkie instytucje rządowe i samorządowe. Relacja długu EDP do PKB wyniosła na koniec trzeciego kwartału 2024 roku 53,5%, zbliżając się do limitu 60% określonego w traktacie z Maastricht.
Skąd wynika wzrost zadłużenia?
Według danych Ministerstwa Finansów wzrost długu jest wynikiem:
- Rosnących wydatków budżetowych: Związanych z inflacją, programami socjalnymi i inwestycjami infrastrukturalnymi.
- Wyższych kosztów obsługi długu: Spowodowanych rosnącymi stopami procentowymi.
- Globalnych wyzwań gospodarczych: W tym wojny w Ukrainie i jej wpływu na ceny surowców.
W porównaniu z końcem 2023 roku PDP wzrósł o 12,8%, a EDP o 12,2%. Oba wskaźniki zanotowały wzrost zarówno kwotowy, jak i procentowy w relacji do PKB.
Przeczytaj: Na czym polega giełda długów? Kiedy możemy się na niej znaleźć? >>
Plan redukcji zadłużenia do 2030 roku
Ministerstwo Finansów opracowało średniookresowy plan budżetowy na lata 2025–2028, który zakłada:
- Ograniczenie deficytu nominalnego do 3% PKB do 2028 roku.
- Redukcję długu publicznego poniżej 60% PKB do 2030 roku.
Realizacja tego planu wymaga wprowadzenia ścisłych procedur fiskalnych i kontroli wydatków publicznych, a także zwiększenia wpływów budżetowych.
Jak rosnące zadłużenie wpływa na gospodarkę?
- Podwyższone koszty obsługi długu: Rosnące odsetki obciążają budżet państwa.
- Ryzyko przekroczenia progów ostrożnościowych: Poziomy 50%, 55% i 60% PKB wymagają wdrożenia działań naprawczych.
- Mniejsza przestrzeń fiskalna: Ogranicza możliwości finansowania nowych programów socjalnych i inwestycji.
Nie przegap: Co to jest windykacja? Na czym polega windykacja należności? >>
Co nowego w 2024 roku?
Nowym wyzwaniem jest adaptacja do zmieniających się reguł fiskalnych Unii Europejskiej, które mogą wymagać szybszego ograniczania deficytu i długu publicznego. Dodatkowo wzrosły oczekiwania społeczne dotyczące wydatków na ochronę zdrowia i edukację, co może wpłynąć na dynamikę zadłużenia.
Podsumowanie
Rosnące zadłużenie Polski stanowi wyzwanie dla stabilności finansowej kraju. Wdrożenie planów redukcji długu będzie kluczowe, aby uniknąć przekroczenia krytycznych progów zadłużenia. Monitorowanie sytuacji gospodarczej i efektywne zarządzanie finansami publicznymi to podstawa, aby zapewnić zrównoważony rozwój na kolejne lata.
0 Komentarze