Czym jest skrytka bankowa? Jak ją wynająć i ile to kosztuje?

Banki oferują nie tylko możliwość bezpiecznego przechowywania pieniędzy na kontach osobistych czy lokatach, ale także wartościowych przedmiotów np. biżuterii, dzieł sztuki, czy papierów wartościowych, które można umieścić w ich skrytkach sejfowych.

Takie skrytki depozytowe cieszą się dużą popularnością zarówno w Polsce, jak i na całym świecie m.in. w USA, w krajach europejskich, a nawet w Azji. W Polsce skrytki bankowe są jednak proponowane tylko przez kilka banków, dlatego nie wszystkim zainteresowanym udaje się z nich skorzystać.

Czym jest i jak działa skrytka bankowa?

Na początku wyjaśnijmy, czym jest i na czym polega skrytka bankowa. Jest to nic innego jak specjalnie wydzielone miejsce w placówce banku, w którym klient może schować wartościowe przedmioty lub dokumenty.

W istocie jest to rodzaj sejfu mający najczęściej formę szuflady zabezpieczonej drzwiczkami oraz zamkiem otwieranym kluczem lub kartą magnetyczną. Banki oferują takie skrytki w różnych rozmiarach, aby można je było dopasować do rodzaju przechowywanych w nich przedmiotów.

Bankowa skrytka depozytowa może być wynajęta przez każdą pełnoletnią osobę fizyczną posiadającą zdolność do czynności prawnych (również przez cudzoziemca), a także przez firmy i różne organizacje. Okres wynajmu skrytki wynosi zazwyczaj 12 miesięcy z możliwością jego przedłużenia, choć są instytucje, które umożliwiają jej wynajęcie nawet na jeden dzień.

Co można przechowywać w skrytce bankowej?

Co do zasady klient wynajmujący skrytkę bankową nie musi ujawniać, co chce w niej przechowywać. Musi jednak podpisać regulamin, który wyszczególnia listę przedmiotów, jakich nie wolno mu zdeponować.

W skrytkach bankowych najczęściej nie można przechowywać:

• narkotyków,
• przedmiotów pochodzących z kradzieży lub zdobytych w inny, nielegalny sposób,
• substancji radioaktywnych, wybuchowych i toksycznych,
• broni i amunicji,
• produktów ulegających szybkiemu zepsuciu np. artykułów spożywczych.

Najczęściej przechowywanymi przedmiotami w skrytce bankowej są:

• dokumenty – np. ważne umowy, akt własności nieruchomości, czy testament,
• papiery wartościowe np. akcje i obligacje,
• biżuteria,
• sztabki złota,
• przedmioty kolekcjonerskie np. monety lub znaczki,
• dzieła sztuki,
• wartościowe pamiątki rodzinne,
• karty pamięci zawierające ważne dane.

Czy skrytka bankowa jest bezpieczna?

Skrytki umieszczane są zazwyczaj w skarbcu banku, a więc w najlepiej chronionym pomieszczeniu bankowym, które zabezpieczone jest stalowymi drzwiami o odpowiedniej grubości i nowoczesnymi alarmami oraz dodatkowo jest monitorowane przez pracowników ochrony.

Włamanie do takiego pomieszczenia jest niezwykle trudne, choć nie jest zupełnie niemożliwe, dlatego banki wykupują polisy ubezpieczeniowe, które w razie problemów pozwalają im na pokrycie strat klientów. W praktyce kradzieże ze skrytek zdarzają się niezwykle rzadko. Również z powodu dodatkowych zabezpieczeń stosowanych przez banki.

Każda skrytka w banku jest bowiem wyposażona w dwa zamki – do jednego z nich klucz otrzymuje klient, a do drugiego klucz pozostaje w dyspozycji banku. Są to dwa różne klucze, dlatego otwarcie sejfu przez jego właściciela możliwe jest wyłącznie w asyście pracownika banku.

Co ważne, klucz klienta jest wyrabiany w jednym egzemplarzu, dlatego nie ma możliwości, by pracownicy banku samodzielnie dostali się do jego skrytki. Z drugiej strony, jeśli klient zgubi swój klucz, konieczna jest wymiana zamka, co oczywiście wiąże się z dodatkowymi kosztami.

Co do zasady skrytka bankowa ma więc zapewniać nie tylko bezpieczeństwo, ale także dyskrecję. Z tego względu po odblokowaniu zamka pracownik banku zostawia klienta samego w pomieszczeniu. Podczas korzystania przez klienta ze skrytki w takim pomieszczeniu nie ma prawa przebywać też żadna inna osoba, w tym inni właściciele skrytek.

Kto może otworzyć skrytkę bankową?

Największe obawy wśród klientów budzi możliwość otwarcia skrytki bankowej przez komornika lub urząd skarbowy, ponieważ wielu z nich przechowuje w niej cenne składniki majątku, których nie chcieliby utracić w wyniku zajęcia egzekucyjnego lub ujawnić fiskusowi.

Czy rzeczywiście można czuć się bezpiecznym pod tym względem? Czy bank ma prawo ujawnić, co zawiera skrytka bankowa, a komornik lub urząd skarbowy mogą zyskać do niej dostęp?

Z założenia dostęp do skrytki bankowej powinien mieć wyłącznie jej właściciel, jednak w praktyce istnieje wiele sytuacji, gdy bank będzie ją musiał udostępnić innym osobom i chodzi tu właśnie o różne organy ścigania lub urzędników. Do skrytki mogą zyskać dostęp m.in.:

• komornik,
• prokurator,
• Policja,
• Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego,
• Centralne Biuro Śledcze,
• Straż Graniczna,
• Służba Celna,
• Urząd Skarbowy.

W większości przypadków bank musi udostępnić skrytkę sejfową swojego klienta takim organom, jeśli są ku temu solidne podstawy prawne, czyli np. toczące się postępowanie karne przeciwko najemcy skrytki. Czasami jednak wystarczy postępowanie przygotowawcze, a więc przed postawieniem konkretnych zarzutów. Tak może się stać właśnie w przypadku kontroli urzędników skarbowych, którzy wskutek zmiany przepisów zyskali od 1 lipca 2022 r. znacznie łatwiejszy dostęp do danych bankowych.

Które banki oferują skrytki bankowe w Polsce?

Od razu wyjaśnijmy, że w Polsce skrytki depozytowe oferuje tylko kilka banków. Wynika to z prostej przyczyny – budowa i utrzymywanie obszernych skarbców o zaawansowanych systemach zabezpieczeń jest zbyt kosztownym przedsięwzięciem.

W których bankach możemy zatem wynająć skrytkę? Oto lista instytucji, które mają taką ofertę:

• PKO BP – skrytka bankowa dostępna jest w 125 oddziałach banku,
• Pekao – skrytkę bankową można wynająć w oddziałach zlokalizowanych głównie w największych miastach takich jak Warszawa, Gdańsk, czy Kraków, choć są one dostępne także m.in. w Koszalinie, Opolu, czy Nowym Targu.

Warto też wiedzieć, że wiele banków oferowało kiedyś skrytki bankowe, ale wycofało się z tej oferty i dotyczy to m.in. Banku Śląskiego ING (skrytka bankowa jest wciąż dostępna tylko dla klientów, którzy przedłużają umowy), Alior Banku, banku Santander oraz BOŚ Banku. Nie znajdziemy też oferty skrytki bankowej w Banku Millennium, czy Credit Agricole.

Zobacz też: Co to jest depozyt bankowy? Czym się różni od lokaty?

Jak wynająć skrytkę bankową? Poradnik krok po kroku

Wynajęcie skrytki bankowej jest bardzo proste, o ile uda się znaleźć bank oferujący taką możliwość w najbliższej okolicy. W celu skorzystania z usługi musisz wykonać jedynie kilka czynności:

1. Odwiedź bank oferujący skrytki depozytowe i zapytaj o możliwość jej wynajęcia – może się bowiem zdarzyć, że w danym oddziale nie będzie żadnej wolnej.
2. Zapoznaj się z regulaminem wynajęcia skrytki – zwróć przede wszystkim uwagę, czy bank akceptuje przedmioty, które chcesz w niej przechowywać.
3. Podpisz umowę z bankiem – przedtem dokładnie przeczytaj jej warunki, szczególnie dotyczące opłat oraz wysokości odszkodowania w razie kradzieży zdeponowanych rzeczy. Uwaga – do podpisania umowy niezbędne będzie okazanie dowodu osobistego lub paszportu w przypadku cudzoziemca.
4. Opłać wymaganą prowizję.
5. Odbierz klucz i umieść w skrytce swoje przedmioty zgodnie z instrukcją.
6. Zamknij skrytkę.

Pamiętaj, że zgubienie klucza do skrytki będzie wiązało się z koniecznością opłacenia kosztów ślusarza, dlatego przechowuj go w bezpiecznym miejscu.

Ile kosztuje skrytka w banku?

Przejdźmy teraz do najważniejszej kwestii, czyli jaki jest koszt skrytki bankowej. Cena jej wynajęcia określana jest indywidualnie przez każdy bank, a jej wysokość wynosi od kilkudziesięciu do nawet kilku tysięcy rocznie.

Poniżej prezentujemy przykłady cenników, z których dowiesz się, ile kosztuje utrzymanie skrytki w banku.

Skrytka bankowa czy skrytka depozytowa w prywatnej firmie? Na co się zdecydować?

Skrytki depozytowe oferowane są nie tylko przez banki, ale także przez inne podmioty prowadzące tzw. działalność skarbcowo- depozytową. Należą do nich m.in. Safebox24, Mennica Rosenberg, Centrum Depozytów Bankowych, czy też Bezpieczny Skarbiec (jest to partner Mennicy Skarbowej).

Takie firmy są nadzorowane przez KNF i muszą spełniać wyśrubowane warunki dotyczące m.in. zapewnienia bezpieczeństwa depozytom składanym przez klientów. W praktyce ich skarbce są niekiedy lepiej chronione niż te bankowe (do identyfikacji klientów stosowane są np. nowoczesne systemy biometrii dłoni i twarzy).

Prywatne firmy często oferują też szerszy zakres usług np. możliwość korzystania ze skrytek o niestandardowych porach. Ceny w takich instytucji są jednak nieco wyższe niż w bankach, ponieważ za miesiąc wynajmowania skrytki należy zapłacić minimum 100 zł, a do tego trzeba jeszcze doliczyć koszt ubezpieczenia. Ponadto takie firmy działają zazwyczaj w największych miastach i nierzadko mają wyłącznie jedną placówkę w kraju.

Skrytka w banku jest bardziej dostępna, ponieważ oferują ją także instytucje bankowe z mniejszych miejscowości. Zazwyczaj jednak właściciel skrytki może z niej korzystać wyłącznie w godzinach pracy danego oddziału i tylko od poniedziałku do piątku. Wyjątkiem jest zewnętrzna skrytka bankowa, do której można mieć dostęp 24/7.

Jeszcze inną alternatywą jest otwarcie skrytki w banku za granicą. Można to zrobić np. w Niemczech, Czechach, a przede wszystkim w bankach szwajcarskich, które słyną z wyjątkowej ochrony interesów swoich klientów przy świadczeniu takich usług.

Skrytka bankowa w Szwajcarii dostępna jest nawet w regionalnych bankach kantonalnych (tzw. Kantonalbank) i w takich placówkach koszt usługi jest stosunkowo najniższy, bo wynosi średnio 50-80 franków za rok. Znacznie droższe są skrytki bankowe w większych instytucjach np. w Credit Suisse za roczne wynajęcie najmniejszej skrytki należy zapłacić 200 franków, a za największej (do 15000 dm³) – 4000 CHF, czyli niemal 18-20 tys. zł.

Czy warto wynająć skrytkę bankową?

Wynajęcie skrytki bankowej jest znacznie lepszym rozwiązaniem niż przechowywanie cennych przedmiotów w domu. Mieszkanie bardzo trudno bowiem zabezpieczyć przed włamaniem w tak zaawansowany sposób, jak chronione są skarbce bankowe. Właśnie dlatego każdego roku w Polsce dochodzi do nawet 70 tys. włamań do mieszkań, gdy tymczasem włamania do banków zdarzają się sporadycznie i najczęściej dotyczą placówek w małych miejscowościach.

Na wynajęcie skrytki bankowej warto się zdecydować także dlatego, że koszt usługi nie jest wysoki. Należy jednak pamiętać, że dość trudno z niej dzisiaj skorzystać ze względu na ograniczoną ofertę. Alternatywą są jednak skrytki sejfowe w prywatnych firmach, które poza wyższą ceną najmu niewiele się różnią od tych bankowych.