ZUS przedsiębiorcy 2025: ile wynoszą składki i jak je policzyć?

ZUS przedsiębiorcy w 2025 r. zmienia się w kilku kluczowych miejscach, a dobrze dobrane konto firmowe ułatwi Ci terminowe opłacanie składek i kontrolę kosztów. Poniżej znajdziesz najważniejsze informacje w pigułce:

• „Duży ZUS 2025” (społeczne) liczony jest od podstawy 5 203,80 zł (60% prognozowanego wynagrodzenia). To daje m.in. 1 015,78 zł emerytalnej i 416,30 zł rentowej; chorobowe 127,49 zł jest dobrowolne. Źródło: ZUS/IFIRMA. 

• Składka zdrowotna 2025 (skala/liniówka): min. 381,78 zł za styczeń 2025 i 314,96 zł od lutego 2025 do stycznia 2026 (9% z min. podstawy; od 2025 r. to 75% płacy minimalnej w roku składkowym). 

• Ryczałt — zdrowotna 2025: 461,66 zł / 769,43 zł / 1 384,97 zł zależnie od progu przychodów (60%/100%/180% przeciętnego wynagrodzenia IV kw. 2024). 

• Terminy i dokumenty: dla JDG składki i ZUS DRA co do zasady do 20. dnia miesiąca. Roczne rozliczenie zdrowotnej za 2024 r. spinało się do 20 maja 2025 (analogiczne terminy warto śledzić w kolejnych latach).

Ile wynosi składka ZUS dla jednoosobowej firmy 2025 (społeczne)?

W 2025 r. standardowa podstawa dla JDG („duży ZUS”) to 5 203,80 zł (60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia 8 673 zł). Od tej podstawy liczysz procentowe składki społeczne.

Składki ZUS 2025 — tabela (społeczne, bez zdrowotnej)

* Mały płatnik najczęściej stosuje 1,67% wypadkowego. Źródła i wyliczenia: ZUS/IFIRMA, ZUS „Nowe wysokości składek 2025”.

Uwaga: składka chorobowa jest dobrowolna. Jeżeli ją opłacasz, masz prawo do zasiłku chorobowego (po okresie wyczekiwania 90 dni).

Niższa składka zdrowotna już od 2026 roku!

Zobacz więcej

Składka zdrowotna 2025 — skala, liniówka, ryczałt

Nowość 2025: minimalną podstawę ustala się jako 75% płacy minimalnej w danym roku składkowym (od 1 lutego do 31 stycznia). To oznacza min. zdrowotną 381,78 zł za styczeń 2025 (9% × 4 242 zł) i 314,96 zł od lutego 2025 do stycznia 2026 (9% × 3 499,50 zł).

• Skala podatkowa (12/32%) — 9% od dochodu miesiąca poprzedniego, nie mniej niż minimalna kwota jak wyżej (zasada minimalnej podstawy 75% płacy minimalnej po 1.02.2025). 

• Podatek liniowy 19% — 4,9% od dochodu, ale również obowiązuje minimalna kwota jak wyżej. 

• Ryczałt — stałe kwoty wg progu przychodu (na bazie przeciętnego wynagrodzenia w IV kw. 2024 = 8 549,18 zł):
  461,66 zł (do 60 tys. zł), 769,43 zł (60–300 tys. zł), 1 384,97 zł (powyżej 300 tys. zł). 

Masz wątpliwości? Sprawdź oficjalny kalkulator składki zdrowotnej ZUS (działa dla różnych form opodatkowania). 

Podatek dochodowy PIT i CIT. Ile wynosi obecnie?

Zobacz więcej

Ulga na start, preferencyjny ZUS, Mały ZUS Plus — kto, kiedy i ile?

• Ulga na start (6 mies.) — płacisz tylko zdrowotną (bez społecznych). Potem zwykle przechodzisz na preferencyjny ZUS na 24 mies. (podstawa 30% płacy minimalnej). 

• Preferencyjny ZUS (24 mies.) — w 2025 r. podstawa to 1 399,80 zł (30% × 4 666 zł), stąd przykładowe kwoty z tabeli wyżej.

• Mały ZUS Plus (MDG; do 36 mies. w ciągu 60) — składki społeczne liczone od połowy przeciętnego miesięcznego dochodu z roku ubiegłego, z ograniczeniami: min. 30% płacy minimalnej, max. 60% prognozowanego wynagrodzenia. ZUS udostępnia oficjalny kalkulator MDG. 

Jak obliczyć podstawę w Małym ZUS Plus (skrót):
(Dochód roczny z 2024 r. / liczba dni prowadzenia) × 30 × 0,5 → ogranicz do widełek (≥ 30% min. wynagrodzenia; ≤ 60% prognozy). Przykłady i limity znajdziesz też w rządowym poradniku.

To też warto przeczytać: Kredyty inwestycyjne dla firm – jak działają i kiedy warto je wziąć? >>

ZUS przedsiębiorcy a umowa o pracę (JDG + etat)

Jeśli z etatu masz co najmniej płacę minimalną (4 666 zł brutto w 2025 r.), społeczne opłacasz z etatu, a z działalności — co do zasady — tylko zdrowotne. Gdy na etacie zarabiasz poniżej minimum, musisz dopłacać społeczne z JDG.

Chorobowe a składki ZUS przedsiębiorcy (zwolnienie lekarskie)

• Prawo do zasiłku chorobowego przysługuje po 90 dniach nieprzerwanego dobrowolnego chorobowego (opłacanego z JDG).

• Wniosek: ZUS Z-3b (przez PUE ZUS) + ZAS-53 (jeśli dotyczy).

Urlop przedsiębiorcy a ZUS (urlop bezpłatny, zawieszenie, „wakacje składkowe”)

• JDG nie ma ustawowego „urlopu bezpłatnego”. Chcesz nie płacić społecznych — możesz zawiesić działalność (w okresie zawieszenia nie składasz rozliczeń i nie opłacasz społecznych; zdrowotna zależnie od tytułów). 

• Wakacje składkowe (od 11.2024) pozwalają raz w roku wybrać 1 miesiąc bez społecznych (tylko dla składek „za siebie”; zdrowotna nadal obowiązkowa). Wniosek składasz przez PUE ZUS. 

Jak założyć działalność gospodarczą?

Zobacz więcej

Upadłość przedsiębiorcy a ZUS

Co do zasady, zaległe składki ZUS osoby fizycznej mogą być objęte umorzeniem w upadłości konsumenckiej (nie są na liście zobowiązań wyłączonych). Odpowiedzialność wspólników w spółkach zależy od formy prawnej i funkcji w organach. 

ZUS przedsiębiorcy a koszty uzyskania przychodu

Składki społeczne (emerytalna, rentowa, dobrowolna chorobowa, wypadkowa, FP/FS) możesz zaliczyć do kosztów albo odliczyć od dochodu. 

Składka zdrowotna:

• Skala – brak odliczenia (nie jest kosztem).
• Liniowy – można odjąć od dochodu/ujęć w kosztach do limitu 12 900 zł rocznie (2025).
• Ryczałt – można odliczyć 50% zapłaconej zdrowotnej od przychodu. Potwierdzają to MF i serwisy księgowe.

Terminy i dokumenty rozliczeniowe do ZUS przedsiębiorcy

• Termin płatności i deklaracji (JDG/CEIDG): zasadniczo do 20. dnia miesiąca za miesiąc poprzedni. Posiadacze osobowości prawnej — do 15. dnia. 

• Dokumenty miesięczne:

  • ZUS DRA – deklaracja rozliczeniowa (dla JDG zawsze, nawet bez pracowników).

  • ZUS RCA/RSA/RPA – raporty imienne (gdy zatrudniasz).

  • DRA cz. II – dla korzystających z Małego ZUS Plus (MDG).

Zmiana danych w ZUS przedsiębiorcy — jakie formularze?

• ZUS ZUA/ZZA – zmiana danych adresowych ubezpieczonego (ZUA – gdy zgłoszony do społecznych i zdrowotnego; ZZA – tylko zdrowotne).

• ZUS ZIUA – zmiana danych identyfikacyjnych (PESEL, nazwisko itp.).

• ZUS ZFA/ZPA/ZIPA – zmiana danych płatnika (firmy).

• Zgłoszenia co do zasady w 7 dni od zmiany.

Kalkulator składek ZUS przedsiębiorcy (2025)

Do zdrowotnej użyj oficjalnego kalkulatora ZUS; do Małego ZUS Plus – kalkulator MDG na PUE ZUS. Warto zestawić wynik z komercyjnymi kalkulatorami (np. inFakt, GOFIN).

FAQ

Ile wynosi składka ZUS dla jednoosobowej firmy 2025?
Społeczne liczysz od podstawy 5 203,80 zł (duży ZUS); typowe kwoty masz w tabeli (emerytalna 1 015,78 zł, rentowa 416,30 zł, chorobowa 127,49 zł, wypadkowa 86,90 zł, FP 127,49 zł). Zdrowotna zależy od formy opodatkowania (minimum 381,78 zł za 01.2025; 314,96 zł od 02.2025). 

Mały ZUS — ile wynosi i jak długo mogę z niego korzystać?
To indywidualne (liczone od połowy przeciętnego miesięcznego dochodu z 2024 r., w widełkach 30% min. płacy – 60% prognozy). Limit korzystania: 36 mies. w 60-mies. oknie.

ZUS przedsiębiorcy a zwolnienie lekarskie — kiedy dostanę zasiłek?
Po 90 dniach dobrowolnego chorobowego; pamiętaj o Z-3b/ZAS-53 przez PUE ZUS.

JDG + etat — czy płacę podwójny ZUS?
Jeśli na etacie masz ≥ płaca minimalna, społecznych z JDG nie płacisz (z JDG zostaje zdrowotna).

Urlop przedsiębiorcy a ZUS — czy mogę nie płacić?
Możesz zawiesić działalność lub skorzystać raz w roku z wakacji składkowych (społeczne „za siebie” = 0 zł w wybranym miesiącu; zdrowotna nadal do zapłaty). 

Podsumowanie

W 2025 r. „duży ZUS” opiera się o podstawę 5 203,80 zł (tabela wyżej), a zdrowotna została odciążona minimalną podstawą 75% płacy minimalnej w roku składkowym (od lutego). Do tego dochodzą praktyczne ulgi: ulga na start, preferencyjny ZUS i Mały ZUS Plus. Pamiętaj o terminie do 20. dnia oraz o rocznych rozliczeniach zdrowotnej. Jeśli masz JDG i jednocześnie etat z pensją min. 4 666 zł, społeczne z działalności zwykle Cię nie dotyczą.

Źródła:

https://www.pit.pl/skladki-zus/

https://www.biznes.gov.pl/pl/portal/00274