Terminologia wykorzystywana przez ekspertów rynku bankowego i finansowego może być nie do końca zrozumiała dla zwyczajnych klientów. Dowiedz się zatem, czym między innymi jest jednostka uczestnictwa i co jej nabycie daje tobie jako inwestorowi?
Jednostka uczestnictwa – definicja
Oszczędzając i inwestując posiadane środki finansowe na rodzimym rynku, możesz spotkać się z takim pojęciem jak jednostka uczestnictwa. Co to jest i co daje jej posiadanie? Jest to tytuł prawny, który przynosi ci określone uprawnienia względem wybranego funduszu inwestycyjnego. To właśnie z nim jest ściśle związana jednostka uczestnictwa. Definicja tych jednostek znalazła się w Ustawie z dnia 27 maja 2004 roku o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi. To formalne potwierdzenie posiadania praw majątkowych przez uczestników funduszy inwestycyjnych otwartych. Jednostki uczestnictwa są określone nie tylko wspomnianą ustawą, ale i statutem funduszu inwestycyjnego.
Jednostka uczestnictwa – cechy i funkcjonowanie
O ile lokaty nie dają ci jednostek uczestnictwa, o tyle oszczędzanie w ramach wybranych funduszy inwestycyjnych – już tak. Taki tytuł prawny otrzymasz jako potwierdzenie swojego udziału w aktywach funduszu inwestycyjnego otwartego lub specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego. Innymi słowy, jednostka uczestnictwa jest jedną z istniejących form tytułów uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych. Nie ma ona fizycznej formy, czyli nie będzie dokumentem, który weźmiesz do ręki. Reprezentuje za to prawa majątkowe każdego z uczestników funduszu inwestycyjnego.
Właściwie na rynku finansowym można wyróżnić dwa rodzaje jednostek uczestnictwa. Przykładowo inwestorzy mogą wybrać walutę denominowania inwestycji lub zdecydować, czy dywidendy z posiadanych przez fundusz walorów będą wypłacane czy akumulowane.
Kiedy osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej chcą zostać uczestnikiem funduszu inwestycyjnego, to w rejestrze uczestników funduszu na ich nazwisko czy nazwę muszą być zapisane jednostki uczestnictwa lub ich ułamkowe części. Cechą charakterystyczną jednostek uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych jest to, że są one niezbywalne, co oznacza, że nie możesz ich odsprzedać, odstąpić lub podarować, nawet w formie oficjalnej darowizny innej osobie. Ciekawostką pozostaje to, że możesz odziedziczyć po zmarłym krewnym, o ile takie będzie jego postanowienie w ramach ostatniej woli wyrażonej w testamencie, jednostki uczestnictwa. Jeśli nie ma zapisu dziedziczenia, te jednostki uczestnictwa znajdą się w masie spadkowej. Możesz wycofać swoje uczestnictwo w funduszu inwestycyjnym tylko w ten sposób, że zdecydujesz się na umorzenie jednostki uczestnictwa.
Wiedz też, że w Polsce jednostki uczestnictwa są zbywane i odkupywane przez fundusze inwestycyjne otwarte, czyli takie, które prowadzą działalność zgodnie z prawem unijnym, oraz specjalistyczne fundusze otwarte.
Jednostka uczestnictwa a zysk
Jednostka uczestnictwa jest instrumentem finansowym charakterystycznym dla pozyskiwania środków z rynków finansowych. Zysk lub strata z inwestycji w fundusz, jakiej się podejmujesz, wynika bezpośrednio ze zmiany wartości jednostki uczestnictwa w czasie. Na stronach funduszy, w Towarzystwie Funduszy Inwestycyjnych (TFI) lub w portalach internetowych podejmujących tematykę inwestycyjną lub biznesową możesz za każdym razem sprawdzić, jaka jest właściwa, aktualna wartość jednostek uczestnictwa. Wiesz, czy zarabiasz na nich, czy jednak musisz pogodzić się z pewną stratą.
Wiedz, że jednostki uczestnictwa są wyceniane nie rzadziej niż raz na siedem dni, a ich wycena odbywa się na podstawie aktywów netto funduszu i podzieleniu ich przez liczbę przydzielonych oraz zarejestrowanych jednostek uczestnictwa w dniu wyceny. Taka operacja powoduje, że aktywa funduszu zmieniają swoją wartość, co automatycznie przekłada się na zmianę wartości jednostek uczestnictwa.
Warto przeczytać: Na czym polega inwestowanie?
Korzyści, jakie daje jednostka uczestnictwa
Dzięki nabyciu jednostek uczestnictwa danego funduszu możesz dokonać inwestycji na bazie posiadanego kapitału i jednocześnie korzystnie zdywersyfikować portfel inwestycyjny. Fundusze będą lokować twoje środki finansowe w różne instrumenty rynku finansowego, zachowując przyjęty balans pomiędzy inwestycjami zachowawczymi, jak lokaty bankowe, a inwestycjami agresywnymi, obarczonymi znacznie większym poziomem ryzyka. Regulacje ustawowe, które wskazują na zachowanie funduszy, stanowią dla ciebie swoiste zabezpieczenie dla lokowanych w jednostki funduszy własnych. Zdajesz się na profesjonalne zarządzanie portfelem funduszy. Ponosisz niższe koszty transakcyjne niż w przypadku samodzielnego lokowania środków np. w akcje spółek giełdowych. Możesz też szybko zamienić inwestycję na gotówkę, z uwagi na dużą płynność.
Nawet jeśli nie dysponujesz wysokim kapitałem, możesz skutecznie zainwestować w jednostki uczestnictwa funduszy. Wszystko dzięki temu, że możesz kupić nie tylko jedną lub wielokrotność jednostek inwestycyjnych, ale i część jednostki. Następnie poprzez wybrany fundusz lokujesz pieniądze w papiery wartościowe, waluty czy surowce, które w innym przypadku byłyby dla ciebie całkowicie niedostępne.
Jednostka uczestnictwa a certyfikat inwestycyjny
Bardzo często w kontekście uczestnictwa w funduszu mówi się o certyfikatach inwestycyjnych. Czym one są i czym różnią się od jednostek uczestnictwa? A może certyfikat inwestycyjny i jednostka uczestnictwa to jedno i to samo?
W przywołanej ustawie ustawodawca wskazał, że rzeczywiście istnieją pewne elementy wspólne opisujące certyfikaty i jednostki uczestnictwa. W obu przypadkach mamy do czynienia z dokumentem reprezentującym prawa majątkowe uczestników funduszu, określone ustawą i statutem funduszu inwestycyjnego.
Fundusze inwestycyjne w przeliczeniu na jednostkę uczestnictwa w funduszu lub certyfikat inwestycyjny inwestora dokonują wyceny aktywów funduszu, ustalenia wartości aktywów netto oraz wartości aktywów netto na jedną jednostkę lub certyfikat.
Różnice między certyfikatem inwestycyjnym a jednostką uczestnictwa tkwią w formalnych kwestiach z nimi związanych. Jednostki uczestnictwa nie są papierami wartościowymi, natomiast certyfikaty inwestycyjne emitowane przez fundusze zamknięte – już tak. Certyfikatów nie można zbyć, ale w niektórych przypadkach określonych w statucie funduszu mogą zostać wykupione przez fundusz zamknięty. Właściwie certyfikaty inwestycyjne są odpowiednikiem jednostek uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych zamkniętych.
Co warto jeszcze wiedzieć o jednostce uczestnictwa?
Bardzo ważną kwestią odnoszącą się do jednostek uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych jest to, w jaki sposób możesz wejść w posiadanie takich dokumentów. W dniu następującym po dniu doręczenia zezwolenia na utworzenie funduszu inwestycyjnego albo w terminie określonym w jego statucie możliwe jest rozpoczęcie przyjmowania zapisów na jednostki uczestnictwa albo na certyfikaty inwestycyjne funduszu inwestycyjnego. Termin przyjmowania zapisów na jednostki uczestnictwa i na certyfikaty inwestycyjne danego funduszu nie może być przy tym dłuższy niż 2 miesiące.
Jeśli chcesz zapisać się na jednostki uczestnictwa, musisz dokonać wpłat do funduszu inwestycyjnego. Fundusz przyjmie pisemne potwierdzenie. Pamiętaj, aby dobrze przemyśleć to, czy chcesz inwestować w taki sposób. Zapis na jednostki uczestnictwa jest nieodwołalny i bezwarunkowy, poza tym nie możesz go złożyć w żadnym przypadku z zastrzeżeniem jakiegokolwiek terminu. Wpłaty do funduszu musisz dokonać na wydzielony, specjalny rachunek bankowy lub rachunek papierów wartościowych towarzystwa prowadzony przez depozytariusza. Po dokonaniu wpłaty TFI ma 14 dni od zakończenia przyjmowania zapisów do przydzielenia jednostki uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych. Przydział następuje przez wpisanie do rejestru uczestników funduszu inwestycyjnego liczby jednostek uczestnictwa, które przypadają na ciebie z tytułu dokonanej wpłaty.
Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych (TFI), prowadząc zapisy na jednostki uczestnictwa, udostępnia całkowicie bezpłatnie dla wszystkich zainteresowanych inwestorów prospekt informacyjny funduszu inwestycyjnego i wszelkie kluczowe dla ciebie informacje.
Z uwagi na fakt, że jednostki uczestnictwa są podzielone, można kupować nie tylko całą, pojedynczą jednostkę, ale i jej dziesiątą, a nawet niekiedy setną część. Jednostki są zbywane i odkupywane przez fundusz inwestycyjny. Musisz liczyć się z tym, że za takie operacje może zostać naliczona opłata manipulacyjna w określonej wysokości.
0 Komentarze