Osoby, które pracowały przed 1999 rokiem, muszą dostarczyć ZUS-owi dowody zatrudnienia, ponieważ składki z tego okresu nie były zapisywane na indywidualnych kontach. Takie dokumenty mogą znacząco podnieść wysokość emerytury. Warto pamiętać, że ZUS ma obowiązek rozważyć także dowody szczątkowe, takie jak wpisy w książeczkach ubezpieczeniowych czy zaświadczenia od świadków.
Nie czekaj – sprawdź swoje dokumenty i upewnij się, czy możesz ubiegać się o wyższe świadczenie. Każda dodatkowa informacja może pomóc w poprawie Twojej sytuacji finansowej na emeryturze.
Jak ZUS oblicza emeryturę?
Podstawą wyliczenia emerytury jest suma zwaloryzowanych składek zapisanych na indywidualnym koncie emerytalnym oraz kapitału początkowego (dla składek sprzed 1999 roku). Ta suma dzielona jest przez średnią długość życia w miesiącach, zgodnie z tabelami GUS.
Na wysokość emerytury wpływa:
- liczba przepracowanych lat (staż pracy),
- wysokość zgromadzonych składek,
- wiek, w którym przechodzi się na emeryturę (każdy rok pracy po osiągnięciu wieku emerytalnego może zwiększyć świadczenie nawet o 15%).
Minimalna emerytura w 2025 roku wynosi 1780,96 zł, jednak aby ją otrzymać, kobieta musi mieć 20 lat, a mężczyzna 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych.
Dlaczego warto poszukać dokumentów sprzed 1999 roku?
Dopiero od 1 stycznia 1999 roku ZUS zapisuje składki na indywidualnych kontach ubezpieczonych. Jeżeli pracowałeś przed tą datą, to samemu trzeba zadbać o dokumenty, potwierdzające zatrudnienie i zarobki. Jest to więc szansa na zwiększenie świadczenia emerytalnego.
Jakie dokumenty mogą pomóc w przeliczeniu emerytury?
Najważniejsze dokumenty:
- Świadectwa pracy – podstawowy dowód zatrudnienia.
- Zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu – szczególnie ważne dla okresów przed 1999 rokiem.
- Legitymacja ubezpieczeniowa – z wpisami o zatrudnieniu i wynagrodzeniu.
Dokumenty zastępcze, jeśli brakuje oryginałów:
- Umowy o pracę.
- Listy płac z archiwów zakładów pracy.
- Wpisy w starym dowodzie osobistym (tzw. książeczkowym).
- Legitymacje związków zawodowych lub służbowe.
- Zeznania świadków (np. byłych współpracowników).
Specjalne przypadki:
- Okres studiów potwierdzany jest zaświadczeniem z uczelni lub indeksem.
- Opieka nad dzieckiem może być udokumentowana aktem urodzenia dziecka i oświadczeniem o sprawowaniu opieki.
- Okresy pobierania zasiłku z urzędu pracy wymagają zaświadczenia z urzędu.
Kiedy warto złożyć wniosek o ponowne przeliczenie emerytury?
ZUS może przeliczyć świadczenie w następujących sytuacjach:
- Brakujące dokumenty przy składaniu pierwotnego wniosku
Jeśli nie przedstawiłeś wszystkich dowodów zatrudnienia, możesz dostarczyć je teraz, co wpłynie na wysokość emerytury. - Praca po przejściu na emeryturę
Jeśli pracowałeś lub opłacałeś składki po przyznaniu świadczenia, ZUS uwzględni ten okres w nowym obliczeniu. - Nowe dokumenty potwierdzające zarobki lub zatrudnienie
Mogą to być zaświadczenia lub archiwalne listy płac, które wcześniej nie były dostępne.
Jak ZUS weryfikuje dokumenty?
Jeśli brakuje pełnej dokumentacji, ZUS może uwzględnić dowody szczątkowe, takie jak:
- Wpisy w książeczkach ubezpieczeniowych.
- Zaświadczenia od świadków (dotyczy głównie okresów sprzed 1991 roku lub dokumentów zniszczonych w wyniku powodzi).
ZUS potwierdzi także okresy ubezpieczenia osób prowadzących działalność gospodarczą na podstawie danych o numerze konta płatnika składek (NKP) i okresów prowadzenia działalności.
Jak złożyć wniosek o ponowne przeliczenie emerytury?
Najpierw sprawdź, czy masz dowody na to, że Twoja emerytura powinna być wyższa. Jeżeli ZUS nie uwzględnił dokumentów, które znalazłeś w domowych archiwach, wtedy należy złożyć formularz ZUS ERPO. Można go pobrać ze strony internetowej ZUS lub otrzymać w placówce.
W formularzu podaj:
- Dane osobowe (imię, nazwisko, PESEL).
- Okresy zatrudnienia lub składek, które chcesz uwzględnić.
- Informacje o dołączonych dokumentach.
Wniosek możesz złożyć osobiście w placówce ZUS, wysłać pocztą na adres ZUS, do którego jesteś przypisany albo przez internet przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS.
Po złożeniu wniosku ZUS przeanalizuje dostarczone dokumenty i zdecyduje, czy istnieje podstawa do przeliczenia emerytury. Jeśli wniosek zostanie zaakceptowany, świadczenie zostanie podwyższone od miesiąca, w którym złożyłeś wniosek. W przypadku odrzucenia ZUS poinformuje Cię o przyczynach i możliwości odwołania się od decyzji.
0 Komentarze