Początki problemów frankowiczów sięgają globalnego kryzysu finansowego w 2008 r., gdy zmienność kursów walutowych zaczęła mocno wpływać na wysokość rat kredytów. Jednak to wydarzenia z 2015 r., gdy frank poszybował do rekordowych poziomów, zmieniły nastawienie opinii publicznej. Wcześniej dominował pogląd, że kredyty (także we frankach) trzeba spłacać niezależnie od okoliczności, ale dynamiczny wzrost kursu zmusił instytucje publiczne do zainteresowania się problemem.
Przełomowe wyroki sądowe
Ostatnia dekada obfitowała w kluczowe orzeczenia sądowe, które przyczyniły się do sukcesów frankowiczów:
- Wyrok TSUE w sprawie Dziubaków (2019): Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej uznał, że umowy kredytowe z abuzywnymi klauzulami mogą być unieważniane.
- Decyzja TSUE z 2023 r.: Wykluczyła możliwość, by banki domagały się wynagrodzenia za korzystanie z kapitału w przypadku unieważnienia umowy.
- Orzeczenia Sądu Najwyższego: Uchwały z 2018 i 2019 r. doprowadziły do unieważniania umów lub ich „odfrankowienia”, co znacząco wzmocniło pozycję konsumentów.
Frankowicze z sukcesem ogrywają banki
Z danych Narodowego Banku Polskiego wynika, że do frankowiczów trafiło już ok. 25 mld zł z rezerw bankowych na pokrycie kosztów wyroków i ugód. Liczba pozwów frankowych sięgnęła 165 tys., a ugód zawarto ok. 110 tys. Banki coraz częściej proponują korzystne warunki ugodowe, co świadczy o sile wypracowanych przez frankowiczów argumentów.
Sukces frankowiczów to nie tylko korzyści finansowe, ale także zmiana świadomości społecznej. Konsumenci uświadomili sobie, że mogą skutecznie walczyć z potężnymi instytucjami finansowymi. Jak podkreśla mecenas Karolina Pilawska, wygrane procesy są dowodem, że ochrona praw konsumentów może przeważyć nad interesami korporacji.
Największe sukcesy ostatniej dekady
- Unieważnianie umów kredytowych: Obecnie aż 98% wyroków w sprawach frankowych zapada na korzyść kredytobiorców.
- Lepsza ochrona konsumentów: Banki nie mogą stosować nieuczciwych klauzul ani przerzucać całego ryzyka na klientów.
- Zmiana linii orzeczniczej: Sądy coraz chętniej stają po stronie słabszych, co wzmacnia ochronę prawną konsumentów.
Walka frankowiczów pokazała, że zdeterminowani konsumenci mogą zmienić system prawny. To ważny element w budowaniu szerszej ochrony konsumenckiej w Polsce. Jak podsumowuje Wojciech Bochenek, sukces tej grupy to dowód na to, że praworządność i ochrona praw słabszych mogą przeważyć nawet nad interesami największych instytucji finansowych.
0 Komentarze