Nowy Polski Ład to strategia gospodarcza dla Polski, której głównym celem jest poprawienie sytuacji polskich obywateli po pandemii Covid-19. Największy pakiet zmian dotyczący systemu podatkowego zaczął obowiązywać od 1 stycznia 2022 roku. Nowe przepisy dotkną przede wszystkim podatników płacących PIT, czyli podatek dochodowy od osób fizycznych.
Według rządu ich obciążenia wobec fiskusa powinny zmaleć dzięki wyższej kwocie wolnej od podatku, zmianie progów podatkowych i przede wszystkim nowych ulg podatkowych.
Poniżej wyjaśniamy, jak zmieni Polski Nowy Ład podatki i jak działają wszystkie nowe ulgi podatkowe dla osób fizycznych. Czy rzeczywiście poskutkują zmniejszeniem obciążeń podatkowych? Czy może wciąż wiele osób na zapłatę podatku będzie musiała zaciągnąć kredyt gotówkowy?
Podwyższenie kwoty wolnej od podatku i progu podatkowego
Najważniejszą zmianą w podatkach wprowadzoną przez Nowy Polski Ład są nowe progi podatkowe oraz podwyższenie kwoty wolnej od podatku dochodowego dla osób fizycznych rozliczających się według skali.
Od 1 stycznia 2022 roku kwota wolna od podatku wzrośnie do 30 000 zł z obowiązującego wcześniej poziomu 8 000 zł. Oznacza to, że podatek dochodowy będzie trzeba rozliczyć dopiero od nadwyżki ponad kwotę dochodów 30 tys. zł rocznie. Na zmianie skorzystają więc głównie osoby najmniej zarabiające, poniżej średniej krajowej.
Od 1 stycznia 2022 roku będzie obowiązywał także wyższy drugi próg podatkowy, który został podniesiony z kwoty 85 528 zł do kwoty 120 000 zł. W praktyce oznacza to, że pierwszy próg podatkowy objęty niższą stawką podatku 17% będzie obowiązywał wszystkie osoby, których roczne dochody nie przekroczą 120 tys. zł, a nie 85 tys. zł jak dotychczas.
Wyższy podatek dochodowy 32% trzeba będzie zapłacić dopiero wtedy, jeśli roczne dochody przekroczą 120 tys. zł i będzie on naliczony wyłącznie od nadwyżki ponad tę kwotę. Do jakiej kwoty obowiązuje drugi próg podatkowy? Nie ma tu ograniczeń, ponieważ nie wprowadzono kolejnego progu podatkowego. Istnieje jednak dodatkowy podatek solidarnościowy dla osób, których roczny dochód przekracza 1 mln zł.
Dzięki zmianie przepisów mniej osób będzie musiało szukać rozwiązania, jak ominąć drugi próg podatkowy i jak obniżyć podatek dochodowy. Wspólne rozliczenie się z małżonkiem było dotychczas najlepszym na to sposobem. Nowy Polski Ład pod tym względem zapewnia dodatkowe korzyści, ponieważ małżonkowie będą mogli skorzystać razem z kwoty wolnej od podatku wynoszącej aż 60 tys. zł.
Ulga dla klasy średniej w 2022 roku
Uwaga! Ulga dla klasy średniej uległa likwidacji. Poniżej przeczytasz jednak, jakie były jej założenia i w jakim kształcie funkcjonowała.
Najwięcej kontrowersji wzbudziła wprowadzona przez Polski Nowy Ład ulga dla klasy średniej. Jest to zupełnie nowa ulga, która z założenia ma złagodzić skutki finansowe innej zmiany dotyczącej składki zdrowotnej. Od 2022 roku będzie ona bowiem wynosiła aż 9% i nie będzie można jej odliczyć od podatku.
W praktyce więc jest to dodatkowe obciążenie, które może znacząco obniżyć realne dochody. Zrekompensować ma je właśnie ulga dla klasy średniej – co to jest, ile wynosi i kogo dotyczy?
Ulga dla klasy średniej jest przeznaczona dla osób fizycznych, które:
- uzyskują dochody z tytułu umowy o pracę lub pozarolniczej działalności gospodarczej,
- rozliczają PIT na zasadach ogólnych według skali,
- osiągają roczne dochody od 68 412 zł do 133 692 zł rocznie (tj. od 5701 zł do 11141 zł brutto miesięcznie).
W przypadku takich podatników będzie stosowana automatycznie ulga dla klasy średniej, która w przypadku osób zatrudnionych będzie pomniejszać co miesiąc ich zaliczki na podatek dochodowy, a w przypadku przedsiębiorców obniżać podatek w rozliczeniu rocznym. Wysokość ulgi wyliczana jest na podstawie specjalnego algorytmu, uwzględniającego przychody podatnika.
Kiedy zrezygnować z ulgi dla klasy średniej?
Zgodnie z założeniami ustawy ulga dla klasy średniej będzie musiała być zwrócona przez podatnika, jeśli nie spełni on warunku wysokości zarobków rocznych wskazanych w przepisach. Eksperci zalecają więc osobom zatrudnionym rezygnację z jej odliczania od zaliczek na podatek dochodowy w sytuacji, gdy nie są pewni co do ostatecznej wysokości swoich rocznych dochodów.
Rezygnację ze stosowania ulgi należy złożyć u swojego pracodawcy, który jest odpowiedzialny za naliczanie i odprowadzanie zaliczek na podatek dochodowy.
PIT-2 a ulga dla klasy średniej – co trzeba wiedzieć?
Już w styczniu 2022 roku okazało się, że zastosowanie nowych rozwiązań podatkowych poskutkowało zmniejszeniem wynagrodzenia netto u wielu osób zarabiających na podstawie umowy o pracę (głównie nauczycieli i pracowników służb mundurowych). Niektórzy „stracili” przez to nawet kilkaset złotych dotychczasowej pensji.
Jak się okazało, problem dotknął głównie osoby, których pracodawcy nie uwzględnili przy wyliczaniu zaliczki właśnie ulgi dla klasy średniej oraz osoby, które nie złożyły u swojego pracodawcy PIT-2.
PIT-2 jest to deklaracja, w której pracownik upoważnia pracodawcę do uwzględniania w ciągu roku podatkowego przy wyliczaniu zaliczki na podatek kwoty wolnej od podatku. Takie oświadczenie składa się raz, najczęściej w momencie zatrudnienia. Wiele osób tego nie zrobiło. Poskutkowało to obniżeniem pensji z 3 powodów:
- braku możliwości uwzględnienia kwoty wolnej od podatku przy wyliczaniu zaliczki,
- podwyższeniu składki zdrowotnej,
- braku możliwości odliczania składki zdrowotnej od zaliczki.
Chcąc otrzymywać wyższe wynagrodzenie co miesiąc, warto więc złożyć u pracodawcy PIT-2. Jeśli się tego nie zrobi, kwotę wolną od podatku należy rozliczyć w rocznej deklaracji PIT (czyli dopiero w kolejnym roku). Wówczas można liczyć na większy zwrot podatku, który wyrówna „straty” na wynagrodzeniu w ciągu roku.
Likwidacja rozliczenia dla samotnie wychowujących dziecko i zastąpienie jej odliczeniem od podatku
Nowy Ład zlikwidował niestety dotychczasową możliwość wspólnego rozliczenia PIT rodzica z samotnie wychowywanym przez niego dzieckiem. Zamiast tego wprowadzona została ulga dla osób samotnie wychowujących dziecko. Będzie ona uprawniała takie osoby do odliczenia od podatku w swojej rocznej deklaracji PIT kwoty 1500 zł.
Ulga na dziecko dla osób samotnie wychowujących będzie mogła być zastosowana dopiero w rozliczeniu PIT za rok 2022, a więc w deklaracji składanej w 2023 roku.
Istnieje jednak inna forma pomocy: Żłobkowe, czyli nowe dofinansowanie w 2022 roku dla rodziców. Komu przysługuje i jak je otrzymać?
Ulga prorodzinna dla rodzin mających 4 lub więcej dzieci
Dla rodziców wychowujących co najmniej 4 dzieci wprowadzona została nowa ulga prorodzinna. Nazywana jest zerowym PIT-em, ponieważ uprawnia takich rodziców do skorzystania nawet z całkowitego zwolnienia z podatku dochodowego. Na wysokość zwolnienia z podatku wpływa dochód rodzica.
Oto, jak się przedstawia ulga prorodzinna a dochód:
- całkowite zwolnienie z podatku PIT przysługuje rodzicowi, którego roczny przychód nie przekroczy kwoty 85 528 zł,
- rodzice zarabiający więcej niż 85 528 zł rocznie będą musieli odprowadzić podatek dochodowy od nadwyżki ponad tę kwotę.
Warto podkreślić, że wprowadzona przez Nowy Ład ulga prorodzinna przysługuje wszystkim rodzicom wychowującym co najmniej czwórkę dzieci, również rodzicom samotnym. Nie ma też znaczenia, czy są to osoby uzyskujące dochód z pracy na etacie, czy z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.
Co ważne, rodziny wielodzietne mogą skorzystać z ulgi prorodzinnej od 2022 roku i to już od stycznia. Wystarczy, że złożą pracodawcy oświadczenie o prawie do ulgi, a ten już od początku roku nie będzie pobierał z ich wynagrodzenia zaliczki na podatek dochodowy.
Polecamy w tym temacie: Zasiłek rodzinny w 2022 roku. Ile wynosi, gdzie i jak złożyć wniosek, komu przysługuje?
Poszerzenie zakresu wspólnego opodatkowania ze współmałżonkiem
Nowy Ład zmienia też zasady wspólnego rozliczania się z małżonkiem. Warunki oraz sposób, jak obliczyć wspólny PIT, pozostają te same, ponieważ polegają na opodatkowaniu sumy dochodów obojga małżonków i ustaleniu podatku poprzez pomnożenie przez dwa podatku obliczonego od połowy łącznych dochodów.
Zmiana polega na tym, że już za 2022 roku będzie możliwe wspólne rozliczenie małżonków także w sytuacji, gdy ich związek małżeński zawarty był w ciągu roku podatkowego, pod warunkiem, że będzie on trwał (podobnie jak wspólność majątkowa) do końca rozliczanego roku podatkowego. Do tej pory nie było to możliwe.
Warto też zauważyć, że zmieni się wyliczenie wspólnego podatku, ponieważ będzie trzeba uwzględnić nową kwotę wolną od podatku (dla małżeństwa będzie to 60 tys. zł) oraz nowe progi podatkowe. Wspólne rozliczenie małżonków możliwe jest na deklaracji PIT 36 i 37 w zależności od źródła dochodów.
Ulga na powrót i PIT-0
Kolejne nowe zwolnienie z podatku dochodowego będzie przysługiwało osobom, które zdecydują się na powrót do Polski z emigracji zarobkowej. Nowy Ład przewiduje dla nich PIT-0, a rozwiązanie nosi nazwę ulgi na powrót.
Warto jednak wiedzieć, dla kogo PIT-0 i ulga na powrót z zagranicy jest konkretnie przeznaczona. Ze zwolnienia mogą bowiem skorzystać wyłącznie te osoby, które po powrocie z emigracji zarobią w Polsce w ciągu roku podatkowego nie więcej niż 85 528 zł. Z ulgi będzie można skorzystać przez 4 kolejne lata od powrotu do Polski.
Ulga dla osób pracujących, którym przysługuje świadczenie emerytalne
Z pewnością na zmianach wprowadzonych przez Nowy Ład skorzystają emeryci. Przede wszystkim pracujący seniorzy będą zwolnieni z podatku dochodowego, a więc będzie im przysługiwał PIT-0. Skorzystać ze zwolnienia z podatku dla emerytów mogą osoby, które:
- ukończyły wiek 60 lat w przypadku kobiet lub 65 w przypadku mężczyzn,
- są zatrudnione,
- nie pobierają emerytury, nawet jeśli mają przyznane prawo do takiego świadczenia.
Podatek nie będzie jednak pobierany wyłącznie w przypadku zarobków rocznych nieprzekraczających 115 528 zł (30 tys. zł kwoty wolnej + 85 528 zł ulgi).
Nowy Ład ma też zapewnić godną emeryturę, ponieważ wprowadza zwolnienie z podatku dochodowego wypłacanych już świadczeń. Emerytura bez podatku dotyczy jednak tylko osób, które pobierają świadczenie w wysokości do 2500 zł miesięcznie. Emeryci i renciści pobierający wyższe świadczenia zapłacą podatek dochodowy tylko od nadwyżki ponad kwotę 2500 zł.
Oba rozwiązania obowiązują już od 1 stycznia 2022 roku.
Ulgi podatkowe i zmiany w rozliczaniu PIT – podsumowanie
Wprowadzone w ramach programu Nowy Ład ulgi podatkowe, wyższa kwota wolna od podatku czy podwyższony II próg podatkowy z założenia mają obniżyć nasze obciążenia wobec fiskusa z tytułu podatku dochodowego PIT.
Kto zyska, a kto straci na Nowym Ładzie? Według rządu zmiany mają być korzystne nawet dla 18 milionów Polaków, natomiast dla pozostałych podatników pozostać obojętne, a więc nie zwiększyć ich zobowiązań podatkowych. Jak w praktyce Nowy Ład zmieni podatki i dla kogo nowe rozwiązania będą rzeczywiście opłacalne, okaże się po kilku miesiącach stosowania nowych przepisów oraz po rozliczeniu 2022 roku.
1 Komentarze