Rząd podkreśla, że nowa formuła programu ma wyeliminować wsparcie finansowe dla deweloperów, koncentrując się na realnych potrzebach osób poszukujących swojego pierwszego lokum.
Więcej pieniędzy na mieszkania społeczne i komunalne
Jednym z głównych założeń strategii jest zwiększenie nakładów na budownictwo społeczne i komunalne. W 2025 roku rząd przeznaczy na ten cel 2,5 miliarda złotych, co stanowi część większego pakietu wsparcia mieszkaniowego o wartości 4,7 miliarda złotych. Środki te zostaną przeznaczone zarówno na budowę nowych mieszkań, jak i remonty już istniejących lokali.
Planowane jest również stopniowe zwiększanie środków na ten cel, tak aby w 2030 roku liczba nowo oddanych mieszkań w ramach budownictwa społecznego wynosiła nawet 40 tysięcy rocznie. Obecnie, jak wskazują dane, gminy budują znacznie mniej – w latach 2020-2024 rozpoczęto budowę około 4,3 tysiąca mieszkań komunalnych, a oddano do użytku około 6 tysięcy. Jeżeli rządowe plany zostaną zrealizowane, liczba mieszkań w budownictwie społecznym może podwoić się już w 2025 roku.
Wsparcie wyłącznie dla rynku wtórnego – bez finansowania deweloperów
Nowy program „Pierwsze klucze” zakłada, że pomoc państwa obejmie jedynie zakup mieszkań i domów z rynku wtórnego. Wsparcie będzie również dotyczyło zakupu działki i budowy domu metodą gospodarczą, czyli systemem, w którym inwestor samodzielnie zarządza budową.
Rząd podkreśla, że celem programu jest eliminacja wsparcia dla deweloperów. Nowe rozwiązanie ma pomóc osobom faktycznie poszukującym pierwszego mieszkania, a nie napędzać popytu na rynku pierwotnym. Minister zaznaczył, że w przypadku transakcji na rynku wtórnym sprzedający będzie musiał posiadać nieruchomość przez co najmniej 5 lat, co ma zapobiec spekulacyjnemu obrotowi mieszkaniami i eliminować z programu tzw. fliperów, czyli osób zarabiających na szybkim odsprzedawaniu nieruchomości z zyskiem.
Limity cenowe na mieszkania – maksymalnie 11 tys. zł za mkw
Aby zapobiec wzrostowi cen na rynku wtórnym, rząd wprowadzi limity cenowe dla nieruchomości objętych programem. W całej Polsce cena za metr kwadratowy mieszkania nie będzie mogła przekroczyć 10 tysięcy złotych, a w największych miastach – 11 tysięcy złotych.
Jednak samorządy będą miały możliwość dostosowania tych limitów do lokalnych realiów, co pozwoli na bardziej elastyczne kształtowanie polityki mieszkaniowej. Takie rozwiązanie ma zapobiec sytuacji, w której mieszkańcy niektórych regionów zostaną wykluczeni z programu ze względu na zbyt wysokie ceny nieruchomości.
Kto może skorzystać?
Rządowy program będzie przeznaczony wyłącznie dla osób, które nie posiadają obecnie własnego mieszkania. Wyklucza to osoby, które mają już nieruchomości na własność, nawet jeśli chciałyby skorzystać z programu na zakup kolejnego lokalu. Nowe zasady mają zapewnić, że pomoc trafi do tych, którzy faktycznie poszukują swojego pierwszego mieszkania.
Minister podkreślił, że nowy system wsparcia mieszkaniowego obejmie kilkadziesiąt tysięcy osób rocznie, gdy zostanie w pełni wdrożony. W pierwszym etapie rząd planuje uruchomienie programu w zakresie budownictwa społecznego i komunalnego, licząc na około 15 tysięcy nowych mieszkań jeszcze w 2025 roku. W przypadku wsparcia na zakup mieszkań i domów z rynku wtórnego konieczne będą dodatkowe prace legislacyjne, dlatego pierwsze efekty będą widoczne dopiero pod koniec tego roku.
Nowy program to realizacja umowy koalicyjnej
Minister rozwoju podkreślił, że wprowadzone rozwiązania są zgodne z założeniami umowy koalicyjnej. Program „Pierwsze klucze” został wypracowany przez przedstawicieli wszystkich partii wchodzących w skład obecnego rządu i jest efektem ponadrocznych prac Ministerstwa Rozwoju i Technologii.
Projekt nie jest jeszcze ostateczny – rząd deklaruje, że w trakcie prac legislacyjnych możliwe będą dodatkowe zmiany i uzgodnienia.
Wsparcie tylko dla obywateli Polski i dłuższy czas użytkowania mieszkań
Program „Pierwsze klucze” będzie dostępny wyłącznie dla obywateli Polski. Ministerstwo pracuje również nad regulacjami dotyczącymi minimalnego okresu użytkowania nieruchomości, tak aby osoby korzystające z dofinansowania nie mogły od razu sprzedać mieszkania z zyskiem. Rząd kończy również ustalenia dotyczące możliwości odkupu mieszkań społecznych oraz zasad ich dalszego użytkowania.
Kiedy program wejdzie w życie?
Nowy program mieszkaniowy ma zostać w pełni wdrożony w ciągu najbliższego roku. Pierwszy etap, obejmujący budownictwo społeczne i komunalne, powinien wystartować jeszcze w 2025 roku. W przypadku wsparcia własnościowego konieczne będą dodatkowe prace legislacyjne, dlatego pełne wdrożenie przewidywane jest na kolejny rok.
Rząd liczy, że dzięki nowym zasadom pomoc trafi do faktycznie potrzebujących, a jednocześnie nie doprowadzi do wzrostu cen na rynku mieszkaniowym. Czy uda się osiągnąć ten cel? Czas pokaże. Na razie wiadomo jedno – nowy program znacząco różni się od poprzednich inicjatyw i stawia na zupełnie nowe podejście do wsparcia mieszkaniowego.
0 Komentarze