Rozdzielność majątkowa a kredyt hipoteczny. Najważniejsze informacje

W Polsce małżeństwa ze wspólnotą majątkową muszą brać wspólnie kredyty na mieszkanie. Takie są bowiem wymogi banków. Jeśli natomiast mają rozdzielność majątkową, kredyt hipoteczny może wziąć tylko jedno z nich i wówczas dla banku nie ma znaczenia zdolność kredytowa drugiej osoby.

A jak wygląda kwestia ubiegania się o Bezpieczny kredyt 2% a rozdzielność majątkowa? Obowiązują tutaj podobne zasady. Jeśli jednak o kredyt 2% ubiega się jeden z małżonków przy rozdzielności majątkowej, także ten drugi musi spełnić warunek nieposiadania nieruchomości na własność.

Czym jest rozdzielność majątkowa?

Rozdzielność majątkowa to ustrój majątkowy, na jaki mogą umówić się małżonkowie. Pozwala on na indywidualne zarządzanie swoimi środkami mimo zawarcia małżeństwa. Obie strony mają więc prawo do rzeczy nabytych przez siebie przed i po ślubie, a także do wyłącznego dostępu do swoich dochodów – zarówno tych, wynikających ze stosunku pracy, jak i pochodzących z działalności gospodarczej.

Plusem takiego rozwiązania jest to, że w przypadku, gdy jeden małżonek popadnie w długi, to drugi nie ma obowiązku ich spłacania. Małżonkowie wciąż mogą jednak kupować coś wspólnie na kredyt (dom, mieszkanie, samochód itp.), ale dzieje się to na nieco innych zasadach. Bank traktuje bowiem taką parę jak spółkę, a więc każda ze stron posiada udziały o określonej wysokości w nieruchomości lub ruchomości.

Przy rozdzielności majątkowej kredyt hipoteczny może wziąć też jedna osoba. Będzie to korzystne rozwiązanie np. jeśli drugi współmałżonek nie ma dochodów i przez to obniża zdolność kredytową. A czy bank sprawdza rozdzielność majątkową w takiej sytuacji? Tak i zazwyczaj wymaga, aby kredytobiorca ją udokumentował.

Umowa o rozdzielności majątkowej może powstać przed lub w trakcie małżeństwa. Jest to akt notarialny. W przypadku rozwodu obie strony zachowują swoje dochody, nieruchomości oraz ruchomości, które nabyły. Nie jest to więc korzystne w sytuacji, gdy jeden z małżonków porzuca karierę, by zająć się domem i dziećmi. Z rozdzielności majątkowej można zrezygnować, podpisując nowy akt notarialny. Gdy tak się stanie, małżonków obowiązuje wspólnota majątkowa.

Poniżej wyjaśnimy więcej kwestii na ten temat np. kiedy rozdzielność majątkowa nie chroni kredytobiorców lub kiedy może utrudnić zaciągnięcie kredytu hipotecznego.

Podzielność majątkowa przeciwieństwem wspólnoty majątkowej

Wspólnota majątkowa jest przeciwieństwem rozdzielności majątkowej i polega na dzieleniu się wszystkimi środkami i prawami do połowy majątku w przypadku rozwodu. Warto pamiętać, że przy wspólnocie majątkowej bank nie przyzna klientowi żadnego większego kredytu, jeśli jego małżonek nie wyrazi na to zgody. Co więcej, kredyt hipoteczny w małżeństwie ze wspólnotą majątkową może być udzielony tylko obojgu małżonkom i wówczas znaczenie ma zdolność kredytowa każdego z nich.

Wspólnota majątkowa może się skończyć w przypadku zawarcia umowy rozdzielności u notariusza. Przestaje ona jednak obowiązywać także wtedy, kiedy małżeństwo decyduje się na separację lub rozwód (niezależnie od przyczyny).

Rozdzielność majątkowa a wspólność majątkowa – najważniejsze różnice

Rozdzielność majątkowa a kredyt hipoteczny – różne sytuacje

Rozdzielność majątkowa może być ustanowiona między małżonkami zarówno przed zaciągnięciem kredytu hipotecznego, jak i już po zawarciu umowy z bankiem. Poniżej wyjaśniamy, jakie niesie skutki każda z tych sytuacji.

Przeczytaj też: Kredyt bez zgody współmałżonka. Czy jest możliwy?

Rozdzielność majątkowa przed zaciągnięciem kredytu hipotecznego

Jeśli rozdzielność majątkowa została ustanowiona przed zaciągnięciem kredytu hipotecznego, to małżonkowie mogą ubiegać się taki kredyt albo osobno, albo wspólnie.

Wspólne zaciągnięcie zobowiązania przy rozdzielności majątkowej wymaga, aby małżonkowie ustalili między sobą procentowy podział własności nieruchomości. Może być to standardowy stosunek 50 do 50, ale równie dobrze jeden z małżonków może mieć większy udział. Wówczas może też wziąć na siebie odpowiedzialność za spłatę większej części kredytu, jeśli ma np. wyższe dochody.

Przy rozdzielności majątkowej kredyt hipoteczny może także wziąć tylko jeden współmałżonek. W takiej sytuacji bank nie będzie wymagał zgody drugiego małżonka, ani potem dochodził od niego roszczeń, jeśli zobowiązanie nie będzie spłacane w terminie. W takim przypadku też tylko faktyczny kredytobiorca będzie właścicielem nieruchomości kupionej lub wybudowanej na kredyt.

Rozdzielność majątkowa po zaciągnięciu kredytu hipotecznego

Może się też zdarzyć, że między małżonkami rozdzielność majątkowa powstanie w trakcie kredytu, a więc gdy był on zaciągnięty przez małżeństwo jeszcze przy istnieniu wspólnoty majątkowej. Co wtedy? Jak wpływa taka rozdzielność majątkowa w trakcie małżeństwa na kredyt hipoteczny?

Jak się okazuje, jeśli małżeństwo ma wspólny kredyt hipoteczny a rozdzielność majątkowa zostanie ustanowiona już w trakcie jego spłaty, z punktu widzenia banku nic się nie zmienia. Nadal więc oboje są odpowiedzialni za jego spłatę solidarnie. Jeżeli więc zaprzestaną spłaty rat, to bank będzie mógł dochodzić swoich roszczeń wciąż od obojga z nich.

Jak rozdzielność majątkowa wpływa na zdolność przy kredycie hipotecznym?

Warto też wiedzieć, czy rozdzielność majątkowa wpływa na zdolność kredytową. Jak się okazuje wpływa, ale bardzo różnie. Wszystko zależy od tego, czy o kredyt ubiegają się małżonkowie wspólnie, czy tylko jedno z nich.

Rozdzielność majątkowa przy indywidualnym wnioskowaniu o kredyt

Zacznijmy od wariantu: rozdzielność majątkowa a kredyt jednego z małżonków. W tym przypadku wniosek o kredyt składa tylko jedna osoba i bank będzie weryfikował tylko jej zdolność kredytową, dokładnie tak jak w przypadku kredytu dla singla. Nie będą miały znaczenia dochody i zobowiązania drugiego małżonka, ani jej historia kredytowa w BIK.

Właśnie dlatego na intercyzę przed wzięciem kredytu hipotecznego decydują się często małżeństwa, w których jeden ze współmałżonków ma dobrą zdolność kredytową (np. z powodu wysokich zarobków), natomiast drugi tę zdolność by obniżył np. ze względu na brak dochodów, czy zadłużenie.

Może się jednak zdarzyć, że każdy ze współmałżonków zarabia zbyt mało, by samodzielnie zaciągnąć zobowiązanie. Wówczas rozdzielność majątkowa okaże się przeszkodą, chyba że małżonkowie zdecydują się połączyć siły i ubiegać się o kredyt hipoteczny wspólnie.

Rozdzielność majątkowa a wnioskowanie o kredyt wspólnie

Wspólne wnioskowanie o kredyt hipoteczny przez małżeństwo przy rozdzielności majątkowej jest traktowane przez bank w podobny sposób, jakby o kredyt ubiegało się dwóch współkredytobiorców. W takim przypadku badana jest więc zdolność kredytowa obojga małżonków. Bank bierze zatem pod uwagę dochody, zobowiązania oraz historię kredytową każdego z nich.

Kiedy rozdzielność majątkowa utrudnia zaciągnięcie kredytu hipotecznego?

Rozdzielność majątkowa utrudnia zaciągnięcie kredytu hipotecznego głównie wtedy, gdy taki kredyt chce wziąć tylko jeden ze współmałżonków i nie ma do tego zdolności kredytowej. Z takim problemem borykają się więc np. małżeństwa w separacji orzeczonej przez sąd lub po rozwodzie, które skutkują właśnie ustaniem wspólności majątkowej.

Jeśli po rozstaniu jedno z nich chce kupić oddzielne mieszkanie na kredyt, może mieć trudność z zaciągnięciem zobowiązania właśnie ze względu na brak dostatecznej zdolności kredytowej.

Jeśli natomiast małżonkowie z rozdzielnością majątkową chcą wspólnie zaciągnąć kredyt hipoteczny i mają zdolność kredytową, sam fakt intercyzy nie będzie przeszkodą w uzyskaniu finansowania.

Rozdzielność majątkowa po podpisaniu umowy kredytowej – konsekwencje

Decydując się na rozdzielność majątkową po podpisaniu umowy kredytowej np. z powodu separacji, należy mieć świadomość konsekwencji takiej decyzji. Wiemy już, że dla banku taka intercyza niczego nie zmienia, w więc ma on prawo żądać wciąż od obojga małżonków solidarnej odpowiedzialności za regulowanie rat kredytowych.

Spłata kredytu po rozdzielności majątkowej powinna zatem odbywać się jak wcześniej. A co, jeśli jedno z nich nie chce tego robić, bo np. wskutek separacji lub rozwodu nie mieszka już w kredytowanej nieruchomości? Co z kredytem przy rozdzielności majątkowej w takiej sytuacji można zrobić?

Zabezpieczenie w przypadku dalszego wspólnego spłacania kredytu

Sposobem na uniknięcie problemów ze spłatą wspólnego kredytu po ustanowieniu rozdzielności kredytowej może być zabezpieczenie w postaci sporządzenia przez oboje małżonków oświadczenia o dobrowolnym poddaniu się egzekucji w przypadku zaprzestania spłaty swojej części zobowiązania. Takie oświadczenie ułatwia potem dochodzenie roszczeń, ale należy pamiętać, że musi być sporządzone u notariusza.

Zwolnienie z długu współmałżonka

Największym problemem okazuje się zwykle sytuacja, w której małżonkowie zostają ze wspólnym kredytem hipotecznym po rozwodzie, którego skutkiem jest właśnie ustanie wspólnoty majątkowej.

Taka kwestia jak rozdzielność majątkowa po rozwodzie a kredyt hipoteczny jest najczęściej rozwiązywana poprzez sprzedaż nieruchomości i całkowitą spłatę kredytu. Jeśli jednak jeden z byłych małżonków chce zachować nieruchomość, może przejąć na siebie kredyt i zwolnić z długu drugiego współmałżonka. Zgodę na to musi jednak wyrazić bank, który przed podjęciem takiej decyzji zbada zdolność kredytową osoby mającej przejąć odpowiedzialność za spłatę zobowiązania.

Dowiedz się więcej: Jak zwolnić z długu współkredytobiorcę?

Rozliczenie spłaty kredytu w sprawie o podział majątku

W przypadku gdy po rozstaniu raty wspólnego kredytu spłacał tylko jeden ze współmałżonków, może on dochodzić od drugiego małżonka zwrotu połowy przeznaczonej na to kwoty podczas sprawy o podział majątku. Wówczas bowiem jego nakłady na poczet spłaty kredytu powinny być uznane przez sąd jako wkład w majątek wspólny. Aby jednak sąd przychylił się do takiego rozstrzygnięcia, wszystkie takie samodzielnie wpłaty na poczet kredytu hipotecznego należy udokumentować.

Podsumowanie

Jak widać, rozdzielność majątkowa a kredyt hipoteczny to dość szeroki temat, który należy rozpatrywać w różnych aspektach. Należy jednak pamiętać, że małżeństwa, które zawarły wcześniej intercyzę, wciąż mogą ubiegać się o kredyt wspólnie. Mogą to też zrobić oddzielnie, a więc zaciągnąć zobowiązanie indywidualnie, na własny rachunek. W tym drugim przypadku muszą jednak wykazać się odpowiednią zdolnością kredytową.

Z kolei małżeństwa, które ustanowiły rozdzielność majątkową już po wzięciu kredytu hipotecznego, powinny go nadal solidarnie spłacać. Jeśli nie jest to możliwe np. ze względu na separację lub rozwód, należy znaleźć inne rozwiązanie np. sprzedać nieruchomość i spłacić kredyt w całości lub przepisać kredyt na jednego ze współmałżonków.